Кальцирланған сода

Кальцирланған сода
Дөйөм үҙенсәлектәре
Систематик исеме	Натрий карбонаты
Ғәҙәти исеме	кальцинированная сода, углекислый натрий
Химик формула	Na2CO3
Физик үҙенсәлектәре
Моляр масса	105,99 г/моль
Тығыҙлығы	2,53 г/см³
Термик үҙенсәлектәре
Иреү температураһы	852 °C
Ҡайныу температураһы	1600 °C
Химические свойства
pKa	10,33
Растворимость в һыуҙа 20 °C	21,8 г/100 мл
Классификация
Рег. номер CAS	497-19-8
Рег. номер EINECS	207-838-8

На́трий карбонаты, шулай уҡ натрий карбонаты Na₂CO₃ — натрий тоҙоноң күмер кислотаһы менән химик берләшмәһе.

Иреү тепператураһы 853 °C, тығыҙлығы 2533 кг/m³ булған аҡ кристалл, һыуҙа эрей, дымды еңел һеңдерә, асыҡ һауала натрий гидрокарбонаты барлыҡҡа килтереп дымды һәм углерод диоксидын йота. Көслө һәм көсһөҙ кислоталар менән углекислый газ сығарып үҙ‑ара тәьҫир итешә.

Тривиаль атамаһы

Сода — күмер кислотаһы техник натрий тоҙҙарының дөйөм атамаһы.

• Na₂CO₃ (карбонат натрия) — кальцирланған сода
• Na₂CO₃·10H₂O (натрий карбонаты дигидраты составында 62,5 % кристаллашҡан һыу бар) — кер содаһы; ҡайһы саҡта Na₂CO₃·H₂O или Na₂CO₃·7H₂O формаһында етештерелә.
• NaHCO₃ (натрий гидрокаробонаты) — аш содаһы.

Salsola Soda үҫемлеге көлөнән алғандар, «сода» исеме шунан килеп сыға. Сода алыу өсөн кристаллогидратты йылытырға, йәғни кальцирларға кәрәк булған, шуға кальцирланған сода тип атала.

Каустик соданы натрий гидроксиды (NaOH) тип йөрөтәләр.

Оксидтар һәм гидроксидтар

Вид	Для Na	Для С
Гидроксид	NaOH	H2CO3
Оксид	Na2O	CO2

Алыу

Рәсәйҙең кальцирланған соданың 58 % өлөшөн Стәрлетамаҡта урынлашҡан Сода, ААЙ етештерә.

Һылтанмалар

Кальцирланған сода // Башҡорт энциклопедияһы — Өфө: «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми-нәшриәт комплексы, 2015—2019. — ISBN 978-5-88185-143-9.