Соболев Феликс Михайлович

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Соболев Феликс Михайлович
укр. Фелікс Михайлович Соболєв
Зат ир-ат
Гражданлыҡ  СССР
Тыуған көнө 25 июль 1931({{padleft:1931|4|0}}-{{padleft:7|2|0}}-{{padleft:25|2|0}})
Тыуған урыны Харьков, Украина Совет Социалистик Республикаһы, СССР
Вафат булған көнө 20 апрель 1984({{padleft:1984|4|0}}-{{padleft:4|2|0}}-{{padleft:20|2|0}}) (52 йәш)
Вафат булған урыны Киев, Украина Совет Социалистик Республикаһы, СССР
Ерләнгән урыны Берковецкое кладбище[d]
Һөнәр төрө кинорежиссёр, режиссёр-документалист
Эш урыны Киевнаучфильм[d]
Уҡыу йорто Киевский национальный университет театра, кино и телевидения имени И. К. Карпенко-Карого[d]
Әүҙемлек осороноң тамамланыуы 1984
Сәйәси фирҡә ағзаһы Советтар Союзы Коммунистар партияһы
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
СССР дәүләт премияһы заслуженный деятель искусств Украинской ССР

Соболев Феликс Михайлович (25 июль 193120 апрель 1984) — документаль киноның СССР режиссёры, «Киев ғилми кино мәктәбен» ойоштороусыларҙың береһе һәм лидеры. УССР-ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1970). СССР-ҙың Дәүләт премияһы лауреаты (1971). 1956 йылдан алып КПСС ағзаһы[1].

Биографияһы һәм карьераһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Феликс Михайлович Соболев 1953 йылда актерлыҡ факультетын, 1959 йылда Карпенко-Карой исемендәге Киев дәүләт театр сәнғәте институтының режиссёрлыҡ факультетын тамамлай.

1953—1956 йылдарҙа — Николаев ҡалаһында Йәш тамашасы театры актеры.

1960 йылда — «Киевнаучфильм» киностудияһы режиссеры.

1973 йылдан алып — Карпенко-Карой исемендәге Киев дәүләт театр сәнғәте институтының ғилми кино оҫтаханаһының художество етәксеһе.

Феликс Соболев 1984 йылдың 20 апрелендә кинәт вафат була. Берковец зыяратында ерләнә[2].

Ижады[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1960 йылдар уртаһында Феликс Соболев фәнни-популяр кинематография тураһында күҙаллауҙы ярайһы ныҡ үҙгәртә. Соболевтың «Язык животных», «Думают ли животные», «Семь шагов за горизонт» фильмдары тамашасылар сенсацияһына әүерелде, кинотеатрҙарҙа тулы залдар йыйҙы. Соболевтың ижади асыштарының береһе - «киноэксперимент» йәки «Кадрҙа эксперимент»: режиссер тамашасыны ғалимдар ҡуйған ғилми эксперименттың шаһиты итә. Шулай итеп, үҙ ваҡыты өсөн радикаль «Я и другие» фильмы төшөрөлдө, ул төркөм баҫымының конформлы тәртибе һәм феномены хаҡында һөйләне.

«Биосфера! Час осознания» тапшырыуы режиссер ижадында яңы йүнәлеште - визуаль образ эҙләүҙе билдәләне. Ун минутлыҡ «Батырлыҡ» таҫмаһы яҡын эстетикала төшөрөлдө.

Ике фильм да ҡатнаш төшөрөүҙәр ҡулланып төшөрөлгән һәм үҙ ваҡытында уйын булмаған кино үҫешенә ҙур йоғонто яһаған.

Артист темпераменты һәм үҙенә, ижади төркөм ағзаларына ҡарата юғары талапсан булған режиссер Феликс Соболев театр сәнғәте институтында үҙенең студенттарына ғына түгел, шул иҫәптән Александр Роднянскийға, шулай уҡ 1970-1980 йылдарҙа «Киевнаучфильм» студияһында эшләгән йәш режиссерҙарға: Анатолий Борсюкҡа, Виктор Олендерға, Иосиф Пастернакҡа, Андрей Загданскийға ла йоғонто яһаны.

1998 йылда Виктор Олендер үҙенең уҡытыусыһы тураһында 10 сериялы «Феликс Соболев. Прерванная миссия» исемле документаль фильм төшөрҙө. Фильм Украинаның 1+1 телеканалында күрһәтелде[3].

Фильмографияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Бүләктәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Йыл Фестиваль йәки премия Ил Приз Фильм
1966 Ленинградта зона кинофестивале СССР Приз һәм беренсе урын өсөн диплом Взорванный рассвет
1967 Тбилисиҙа «Прометей-67» зона кинофестивале СССР СССР Кинематографсылар союзының беренсе дәрәжә дипломы Взорванный рассвет
1967 Ломоносов премияһы СССР Беренсе дәрәжә почётлы диплом Язык животных
1968 Ленинградта III Бөтә Союз кинофестивал СССР 2-се приз һәм диплом Язык животных
1968 Римда XXII Халыҡ-ара ғилми кино ассоциацияһы конгресы Италия Почётлы диплом Язык животных
1969 Лейпцигта XII Халыҡ-ара кинофестивале ГДР «Золотой голубь» призы Язык животных
1969 Пномпендә Халыҡ-ара кинофестиваль Камбоджа «Серебряный кубок» призы Язык животных
1969 Тәһранда Халыҡ-ара балалар һәм үҫмерҙәр фильмдары фестивале Иран Жюриның алтын призы Язык животных
1969 Белградта тәбиғәтте һаҡлау буйынса халыҡ-ара кинофестиваль Югославия Почётлы диплом Язык животных
1969 Триестала ғилми-фантастик фиьмдарҙың VII Халыҡ-ара фестивале Италия Гран-при «Золотой Астероид» Семь шагов за горизонт
1969 Ленинградта документаль һәм ғилми-популяр фильмдар X смотры СССР Беренсе дәрәжә дипломы һәм призы Семь шагов за горизонт
1969 Одессала II Республика балалар һәм үҫмерҙәр фильмдары фестивале СССР Диплом Семь шагов за горизонт
1971 Оломоуц ҡалаһында Халыҡ-ара кинофестиваль Чехословакия Приз һәм диплом Я и другие
1971 Будапештта тәбиғәт тураһында халыҡ-ара фильмдар фестивале Венгрия алтын миҙал һәм диплом Язык животных
1971 Киевта XXV Халыҡ-ара ғилми кино ассоциацияһы конгресы СССР Почётлы диплом Думают ли животные
1971 Лейпцигта XIV Халыҡ-ара кинофестиваль ГДР «Золотой голубь» призы Думают ли животные
1972 Тәһранда Халыҡ-ара уҡыу фильмдары фестивале Иран «Золотой Дельфин» призы һәм диплом Думают ли животные
1972 СССР Дәүләт премияһы СССР Язык животных

Думают ли животные
1973 Мәскәүҙә VIIIМәскәү кинофестивале СССР Приз Идущие в пламя
1974 Салерно ҡалаһында УНИАТЕК конгресы сиктәрендә IX Халыҡ-ара фильмдар техник конкурсы Италия Яңы төшөрөү алымдарын уйлап тапҡан өсөн гран-при Биосфера! Время осознания
1974 Споканда Бөтә донъя күргәҙмәһе АҠШ Диплом и приз Биосфера! Время осознания
1974 Ассоциация TV США Диплом һәм приз Биосфера! Время осознания
1976 Оломоуц ҡалаһында Халыҡ-ара кинофестиваль Чехословакия Төп приз Подвиг
1977 Ригала X Бөтә Союз кинофестивале СССР Төп приз У истоков человечества
1977 Венецияла Халыҡ-ара кинофестиваль Италия Төп приз У истоков человечества
1986 Алматыла XIX Бөтә Союз кинофестивале СССР «Ғилми-популяр фильм» номинацияһында төп бүләк На прицеле ваш мозг

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. СОБОЛЕВ Феликс Михайлович Кино: Энциклопедический словарь/Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др.- М.: Сов. энциклопедия, 1987.- 640 с., 96 л. ил.
  2. Соболев Феликс Михайлович, 25.07.1931-20.04.1984.bozaboza.ru.Дата обращения: 13 декабря 2020.
  3. Иванов Ю. Сериал «Феликс Соболев. Прерванная миссия» на экранах студии «1+1» 2021 йыл 4 март архивланған.. // «Зеркало недели» № 16, 18 апреля 1998.

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]