Тхить Нят Хань

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Тхить Нят Хань
вьетн. Thích Nhất Hạnh
Зат ир-ат[1][2][3]
Рәсем
Гражданлыҡ  Вьетнам
 Франция[4]
Тыуған ваҡыттағы исеме вьетн. noeuille
Тыуған көнө 11 октябрь 1926({{padleft:1926|4|0}}-{{padleft:10|2|0}}-{{padleft:11|2|0}})[5][6]
Тыуған урыны Хюэ[d], Аннам[d], Француз Һинд-Ҡытайы
Вафат булған көнө 22 ғинуар 2022({{padleft:2022|4|0}}-{{padleft:1|2|0}}-{{padleft:22|2|0}})[7] (95 йәш)
Вафат булған урыны từ hiếu pogoda[d], Хюэ[d], Вьетнам[7]
Туған тел Вьетнам теле
Һөнәр төрө бхикшу, шағир, антивоенный активист, яҙыусы, монах, духовный учитель, религиовед
Эшмәкәрлек төрө Буддизм[8], Дзэн[8], Движение за мир[d][8], активизм[d][8], веротерпимость[d][8], Кеше хоҡуҡтары[8], права животных[d][8] һәм вегетарианлыҡ[d][8]
Уҡыу йорто Принстонский университет[d]
Сәнғәт йүнәлеше Engaged Buddhism[d]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Социаль селтәрҙә күҙәтеүселәр 497 753
Рәсми сайт plumvillage.org/fr/au-su…
plumvillage.org/about/th…
Тасуирлау биттәре plumvillage.org/about/th…
 Тхить Нят Хань Викимилектә

Тхить Нят Хань[9] (вьетн. Thích Nhất Hạnh, тьы-ном 釋一行, әйтелеше:, тыңларға); шулай уҡ билдәле: Тит Нат Хан[10]; ғәҙәти исеме Нгуен Суан Бао (вьетн. Nguyễn Xuân Bảo); 11 октябрь 1926 йыл) — Вьетнам дзэне[11]-будда монахы, Додониялағы (Франция) Слива ауылында медитация үҙәге руханийы. дзэн-буддизм буйынса китаптар авторы.


Биографияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Тхить Нят Хань Нидерландта, 2006 йыл.
Тхить Нят Хандең Вьетнамға килеүе, 2007 йыл.

Тхить Нят Хань 1926 йылдың 11 октябрендә Үҙәк Вьетнамда тыуған.

1960-сы йылдарҙа Сайгонда социаль ярҙам буйынса йәштәр мәктәбен ойоштора (SYSS). Был ойошма Вьетнам һуғышыы ваҡытында емерелгән ауылдарҙы, мәктәптәрҙе һәм дауаханаларҙы тергеҙеү менән шөғөлләнә, йорт-ҡураһыҙ ҡалғандарға ярҙам итә.

Һуңыраҡ Америка Ҡушма Штаттарына күсә, унда Принстон университетында уҡый, артабан бер ни тиклем ваҡыт Корнелл и Колумбия университеттарында лекциялар уҡый.

1967 йылдың ғинуарында Мартин Лютер Кинг уны Нобель тыныслыҡ премияһына тәҡдим итә, әммә Тхить Нят Хань премияны ала алмай.

Хәҙерге ваҡытта Францияла  урынлашҡан ҙур булмаған Plum Village («Деревня Слив») исемле будда коммуннаһында йәшәй, китаптар яҙа һәм баҡсасылыҡ менән булыша. Ваҡыт-ваҡыты менән төрлө илдәрҙә сәйәхәт итә. 1992 һәм 1994 йылдарҙа Рәсәйҙә лә була.

Вьетнам хөкүмәте 2005 һәм 2007 йылдарҙа илдә сәйәхәт итергә рөхсәт итә.

100-ҙән ашыу китап сығарған, шул иҫәптән  инглиз телендә — 40-тан ашыу. Watkins' Mind Body Spirit журналы версияһы буйынса 2012 йылда хәҙерге заман 100 иң абруйлы рухи лидерҙар исемлегендә өсөнсө һәм 2013 йылда шул уҡ исемлектә икенсе була [12].

Тхить Нят Хань тәғлимәттәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Рухани тормошта үҙеңде нисек тоторға кәрәклеген аңлата:[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Ысын бәхет туранан-тура эске тыныслыҡ менән бәйле;

Тыныслыҡ өсөн беренсе аҙым – үҙенде ҡабүл итеү. Һеҙгә үҙегеҙҙе һәм башҡаларҙы. нисек бар, шулай ҡабүл итергә кәрәк.

Көнбайыштағы йәмғиәттә кешеләрҙең күбеһе икенселәр өсөн үҙгәрергә тырыша, әммә был уларға бәхет һәм тыныслыҡ килтермәй

  • Бәхетле һәм матур булыү — һинең үҙ-үҙең булыуыңды аңлата. Һеҙгә икенселәрҙең һуплауы кәрәкмәй. Һеҙгә үҙегеҙҙе ҡабүл итергә кәрәк. Әгәр һеҙ лотос сәскәһе булып тыуғанһығыҙ икән, матур лотос сәскәһе булығыҙ, әммә магнолия сәскәһе булып маташмағыҙ.
  • Ысын бәхет һәм көс — үҙ-үҙеңде ҡабүл итеү һәм үҙеңә ышаныу оҫталығы

Үҙ-үҙеңде ҡабул итергә өйрәнеү өсөн хәҙерге ваҡыт менән йәшәргә һәм тирә-яғындағы матурлыҡты күрергә кәрәк, тип аңлата Тхить Нят Хань.

Беҙ үҙебеҙ менән ризалыҡта булһаҡ, ара-тирәбеҙҙе тәрәнерәк аңлайбыҙ һәм ҡыуаныс, тыныслыҡ, мөхәббәт менән тулы булабыҙ.

  • Бәхет тураһында

Ара-тирәбеҙҙәге тормош мөғжизә менән тулы: ҡояш нуры, ағас япраҡтары, ҡарышлауыҡтар, сәскәләр, ямғыр тамсылары. Әгәр ҙә һеҙ аңлы йәшәһәгеҙ, әйләнә-тирәләге матурлыҡты һеҙгә күреүе еңел буласаҡ.

Һәр бер кеше — үҙе күп яҡлы мөғжизә. Беҙҙең тән тиребеҙҙең төҫө төрлөсә, күҙебеҙ күп төрлө төҫ күрә, ҡолағыбыҙ бал ҡортоноң осоуын ишетә, йөрәгебеҙ башҡа кешеләрҙең йөрәге менән унисонда тибә.

Арыған йәки тормош ауырлыҡтарын еңеп сағырға тырышҡан ваҡытта беҙ был мөғжизәләргә иғтибар итмәйбеҙ, ләкин улар һәр ваҡыт бар.

Шулай уҡ ул, үткәндәрҙе уйлағанда йәки киләсәккә пландар ҡорғанда, быны һөҙөмтәле эшләргә кәрәклеген аңлата.

  • Үҙегеҙгә киләсәктә тотҡарланырға, киләсәк тураһында йәки үткәндәр өсөн борсолорға  рөхсәт итмәгеҙ.

Хәҙерге ваҡытта аяғығыҙҙа ныҡ баҫып торорға тырышығыҙ. Тик ошоноң менән генә һеҙ тормошта ысын бәхет һәм тормоштан ҡәнәғәтләнеү алырһығыҙ.

Рус теленә тәржимә ителгән әҫәрҙәре исемлеге[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Бесстрашие. Мудрость, которая позволит вам пережить бурю.
  • Гнев.
  • Дорога домой. Иисус и Будда как братья.
  • Древний Путь. Белые облака. (Прежний путь, белые облака).
  • Живой Будда, живой Христос.
  • Жить с миром.
  • Как есть осознанно.
  • Как любить осознанно.
  • Как сидеть осознанно.
  • Ключи Дзэн. Преображение и целительство.
  • Мир в каждом шаге.
  • На одном дыхании. Самоучитель по медитации.
  • Ни смерти, ни страха. Ответы из глубины сердца.
  • О любви. Настоящее мгновение прекрасно.
  • Обретение мира.
  • Осознанное питание — осознанная жизнь. Дзэн-буддистский подход к проблеме лишнего веса.
  • Подлинная сила, истинная власть.
  • Пригоршня тишины. Счастье в четырёх камешках.
  • Руководство по медитации при ходьбе.
  • Семена внимательности. Практики осознанности для детей.
  • Созерцание мысли.
  • Солнце — моё сердце.
  • Стихи о природе сознания.
  • Счастье здесь и сейчас: Ключевые практики развития осознанности.
  • Тишина. Спокойствие в мире, полном шума.
  • Ум Будды, тело Будды.
  • Чудесная внимательность. Руководство по медитации.
  • Чудо осознанности.
  • Энергия молитвы. Пикник у родного дома.

Хеҙмәттәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. Record #87670142 // VIAF (билдәһеҙ)[Dublin, Ohio]: OCLC, 2003.
  2. Deutsche Nationalbibliothek Record #10775035X // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  3. Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформа открытых данных — 2011.
  4. https://www.bouddhisme-france.org/la-federation/espace-presse-communiques/anciens-communiques/Le-Venerable-Thich-Nhat-Hanh-hospitalise-depuis-le-11
  5. Thích Nhất Hạnh // SNAC (ингл.) — 2010.
  6. Thích Nhât́ Hạnh // AlKindi (онлайн-каталог Доминиканского института востоковедения)
  7. 7,0 7,1 Oliver J. D. Thich Nhat Hanh, Vietnamese Zen Master, Dies at 95 (билдәһеҙ)New York City: 2022.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 8,7 https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=jn20010525041
  9. Степанянц, 2011, с. 50
  10. Майданов, 2009
  11. Вьетнамская традиция тхиен, к которой принадлежит Тхить Нят Хань, как и дзэн, берёт начало в китайском чань-буддизме. В англоязычных источниках тхиен традиционно называется Zen на японский лад. Поскольку Тхить Нят Хань активен прежде всего на Западе, данное определение его традиции есть в авторитетных источниках и сохранено в статье. Однако это ни в коем случае не подразумевает, что Тхить Нят Хань — преемник японской буддийской традиции.
  12. Watkins’ Spiritual 100 List for 2013 (ингл.). «Watkins Books». Дата обращения: 28 август 2013. Архивировано 15 сентябрь 2013 года. 2013 йыл 8 сентябрь архивланған.

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]