Ҙаһир һәм батин

Ҙаһир (ғәр. الظاهر‎ — асыҡ, күренеп торған) һәм батин (ғәр. الباطن‎ — йәшерен) — ғәрәп-мосолман философияһының ике фундаменталь төшөнсәһе. «Ҙаһир-батин» моделе дөйөм теоретик парадигма булып хеҙмәт итә. Улар реаль һәм вербаль өлкәләрҙә айырыла ала.

Төшөнсәһе[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Батин һүҙе әйберҙәр өсөн асыҡтан-асыҡ ҡабул ителгән сифаттар йәки ваҡиғалар менән күрһәтелһә, ҙаһир — тауыш йәки график тышлыҡ тигән мәғәнәне аңлата. Ҙаһирҙы ла, батинды ла бер-береһенән айырып, хәҡиҡәт итеп ҡарарға ярамай ^[1].

Ғәрәп-мосолман даирәһендә Ҙаһири мәҙһәбкә кире ҡараш күҙәтелә, сөнки улар бары асыҡ күренеп торғанды өҫтөн күрә һәм Ҡөрьәндә һәм сөннәт аңлатмаларында йәшеренгә күсеүҙең тиң хоҡуҡлы булыуын танымай; йәшерен яҡты асыҡ яҡҡа ҡарағанда ҡиммәтерәк тип ҡарарға мөмкин тип иҫәпләгән батиниҙарға ла шундай уҡ мөнәсәбәт^[1].

Ислам дине тәғлимәтендә ҙаһир һүҙе менән асыҡ, аныҡ һәм теп-теүәл мәғәнәне аңлатҡан илаһи асылыштарҙы (нәссәләрҙе) билдәләйҙәр ^[2].

Исемдәрҙә[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Аллаһы Тәғәләнең күркәм исем сифаттары (әсмә әл-хөснә) теҙмәһендә әҙ-Ҙаһир һәм Әл-Батин исемдәре лә бар.

Шулай уҡ ҡарағыҙ[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

↑ ^1,0 ^1,1 А. В. Смирнов, 2010
↑ Али-заде, А. А. Захир // Исламский энциклопедический словарь. — М. : Ансар, 2007. — 400 с. — (Золотой фонд исламской мысли). — 3000 экз. — ISBN 5-98443-025-8 (рус.).

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Явное / А. В. Смирнов // Новая философская энциклопедия : в 4 т. / пред. науч.-ред. совета В. С. Стёпин. — 2-е изд., испр. и доп. — М. : Мысль, 2010. — 2816 с.

	Был ислам тураһында тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ.

[А._В._Смирнов—2010——-1] 1,0 ^1,1 А. В. Смирнов, 2010

[2] Али-заде, А. А. Захир // Исламский энциклопедический словарь. — М. : Ансар, 2007. — 400 с. — (Золотой фонд исламской мысли). — 3000 экз. — ISBN 5-98443-025-8 (рус.).

[1]

[2]