Соболев Феликс Михайлович

Соболев Феликс Михайлович
	Соболев Феликс Михайлович
	укр. Фелікс Михайлович Соболєв
Зат	ир-ат
Гражданлыҡ	СССР
Тыуған көнө	25 июль 1931
Тыуған урыны	Харьков, Украина Совет Социалистик Республикаһы, СССР
Вафат булған көнө	20 апрель 1984 (52 йәш)
Вафат булған урыны	Киев, Украина Совет Социалистик Республикаһы, СССР
Ерләнгән урыны	Берковецкое кладбище[d]
Һөнәр төрө	кинорежиссёр, режиссёр-документалист
Эш урыны	Киевнаучфильм[d]
Уҡыу йорто	Киевский национальный университет театра, кино и телевидения имени И. К. Карпенко-Карого[d]
Әүҙемлек осороноң тамамланыуы	1984
Сәйәси фирҡә ағзаһы	Советтар Союзы Коммунистар партияһы
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

Соболев Феликс Михайлович (25 июль 1931— 20 апрель 1984) — документаль киноның СССР режиссёры, «Киев ғилми кино мәктәбен» ойоштороусыларҙың береһе һәм лидеры. УССР-ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1970). СССР-ҙың Дәүләт премияһы лауреаты (1971). 1956 йылдан алып КПСС ағзаһы^[1].

Биографияһы һәм карьераһы

Феликс Михайлович Соболев 1953 йылда актерлыҡ факультетын, 1959 йылда Карпенко-Карой исемендәге Киев дәүләт театр сәнғәте институтының режиссёрлыҡ факультетын тамамлай.

1953—1956 йылдарҙа — Николаев ҡалаһында Йәш тамашасы театры актеры.

1960 йылда — «Киевнаучфильм» киностудияһы режиссеры.

1973 йылдан алып — Карпенко-Карой исемендәге Киев дәүләт театр сәнғәте институтының ғилми кино оҫтаханаһының художество етәксеһе.

Феликс Соболев 1984 йылдың 20 апрелендә кинәт вафат була. Берковец зыяратында ерләнә^[2].

Ижады

1960 йылдар уртаһында Феликс Соболев фәнни-популяр кинематография тураһында күҙаллауҙы ярайһы ныҡ үҙгәртә. Соболевтың «Язык животных», «Думают ли животные», «Семь шагов за горизонт» фильмдары тамашасылар сенсацияһына әүерелде, кинотеатрҙарҙа тулы залдар йыйҙы. Соболевтың ижади асыштарының береһе - «киноэксперимент» йәки «Кадрҙа эксперимент»: режиссер тамашасыны ғалимдар ҡуйған ғилми эксперименттың шаһиты итә. Шулай итеп, үҙ ваҡыты өсөн радикаль «Я и другие» фильмы төшөрөлдө, ул төркөм баҫымының конформлы тәртибе һәм феномены хаҡында һөйләне.

«Биосфера! Час осознания» тапшырыуы режиссер ижадында яңы йүнәлеште - визуаль образ эҙләүҙе билдәләне. Ун минутлыҡ «Батырлыҡ» таҫмаһы яҡын эстетикала төшөрөлдө.

Ике фильм да ҡатнаш төшөрөүҙәр ҡулланып төшөрөлгән һәм үҙ ваҡытында уйын булмаған кино үҫешенә ҙур йоғонто яһаған.

Артист темпераменты һәм үҙенә, ижади төркөм ағзаларына ҡарата юғары талапсан булған режиссер Феликс Соболев театр сәнғәте институтында үҙенең студенттарына ғына түгел, шул иҫәптән Александр Роднянскийға, шулай уҡ 1970-1980 йылдарҙа «Киевнаучфильм» студияһында эшләгән йәш режиссерҙарға: Анатолий Борсюкҡа, Виктор Олендерға, Иосиф Пастернакҡа, Андрей Загданскийға ла йоғонто яһаны.

1998 йылда Виктор Олендер үҙенең уҡытыусыһы тураһында 10 сериялы «Феликс Соболев. Прерванная миссия» исемле документаль фильм төшөрҙө. Фильм Украинаның 1+1 телеканалында күрһәтелде^[3].

Фильмографияһы

1960 — На полях семилетки
1961 — Моё отречение
1962 — Нашему тренеру
1962 — Певец народа
1963 — Задачу решит кибернетика
1964 — О грозе, тётке Марфе, грозозащите и Дремайло
1964 — Загадочный 102
1965 — Религия и XX век
1965 — Взорванный рассвет
1967 — Язык животных
1968 — Семь шагов за горизонт
1970 — Думают ли животные
1970 — Прилежные ученики
1971 — Я и другие
1972 — Добрый и злой
1973 — Этюды о нравственности
1973 — Идущие в пламя
1974 — Институт надежд
1974 — Биосфера! Время осознания
1975 — Подвиг
1976 — У истоков человечества
1978 — Дерзайте, вы талантливы
1980 — Когда исчезают барьеры
1982 — Киевская симфония
1982 — Голоса Киева (совместно с Иосифом Пастернаком)
1984 — На прицеле ваш мозг (закончен Виктором Олендером)

Бүләктәре

Йыл	Фестиваль йәки премия	Ил	Приз	Фильм
1966	Ленинградта зона кинофестивале	СССР	Приз һәм беренсе урын өсөн диплом	Взорванный рассвет
1967	Тбилисиҙа «Прометей-67» зона кинофестивале	СССР	СССР Кинематографсылар союзының беренсе дәрәжә дипломы	Взорванный рассвет
1967	Ломоносов премияһы	СССР	Беренсе дәрәжә почётлы диплом	Язык животных
1968	Ленинградта III Бөтә Союз кинофестивал	СССР	2-се приз һәм диплом	Язык животных
1968	Римда XXII Халыҡ-ара ғилми кино ассоциацияһы конгресы	Италия	Почётлы диплом	Язык животных
1969	Лейпцигта XII Халыҡ-ара кинофестивале	ГДР	«Золотой голубь» призы	Язык животных
1969	Пномпендә Халыҡ-ара кинофестиваль	Камбоджа	«Серебряный кубок» призы	Язык животных
1969	Тәһранда Халыҡ-ара балалар һәм үҫмерҙәр фильмдары фестивале	Иран	Жюриның алтын призы	Язык животных
1969	Белградта тәбиғәтте һаҡлау буйынса халыҡ-ара кинофестиваль	Югославия	Почётлы диплом	Язык животных
1969	Триестала ғилми-фантастик фиьмдарҙың VII Халыҡ-ара фестивале	Италия	Гран-при «Золотой Астероид»	Семь шагов за горизонт
1969	Ленинградта документаль һәм ғилми-популяр фильмдар X смотры	СССР	Беренсе дәрәжә дипломы һәм призы	Семь шагов за горизонт
1969	Одессала II Республика балалар һәм үҫмерҙәр фильмдары фестивале	СССР	Диплом	Семь шагов за горизонт
1971	Оломоуц ҡалаһында Халыҡ-ара кинофестиваль	Чехословакия	Приз һәм диплом	Я и другие
1971	Будапештта тәбиғәт тураһында халыҡ-ара фильмдар фестивале	Венгрия	алтын миҙал һәм диплом	Язык животных
1971	Киевта XXV Халыҡ-ара ғилми кино ассоциацияһы конгресы	СССР	Почётлы диплом	Думают ли животные
1971	Лейпцигта XIV Халыҡ-ара кинофестиваль	ГДР	«Золотой голубь» призы	Думают ли животные
1972	Тәһранда Халыҡ-ара уҡыу фильмдары фестивале	Иран	«Золотой Дельфин» призы һәм диплом	Думают ли животные
1972	СССР Дәүләт премияһы	СССР		Язык животных Думают ли животные
1973	Мәскәүҙә VIIIМәскәү кинофестивале	СССР	Приз	Идущие в пламя
1974	Салерно ҡалаһында УНИАТЕК конгресы сиктәрендә IX Халыҡ-ара фильмдар техник конкурсы	Италия	Яңы төшөрөү алымдарын уйлап тапҡан өсөн гран-при	Биосфера! Время осознания
1974	Споканда Бөтә донъя күргәҙмәһе	АҠШ	Диплом и приз	Биосфера! Время осознания
1974	Ассоциация TV	США	Диплом һәм приз	Биосфера! Время осознания
1976	Оломоуц ҡалаһында Халыҡ-ара кинофестиваль	Чехословакия	Төп приз	Подвиг
1977	Ригала X Бөтә Союз кинофестивале	СССР	Төп приз	У истоков человечества
1977	Венецияла Халыҡ-ара кинофестиваль	Италия	Төп приз	У истоков человечества
1986	Алматыла XIX Бөтә Союз кинофестивале	СССР	«Ғилми-популяр фильм» номинацияһында төп бүләк	На прицеле ваш мозг

Иҫкәрмәләр

↑ СОБОЛЕВ Феликс Михайлович Кино: Энциклопедический словарь/Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др.- М.: Сов. энциклопедия, 1987.- 640 с., 96 л. ил.
↑ Соболев Феликс Михайлович, 25.07.1931-20.04.1984.bozaboza.ru.Дата обращения: 13 декабря 2020.
↑ Иванов Ю. Сериал «Феликс Соболев. Прерванная миссия» на экранах студии «1+1» 2021 йыл 4 март архивланған.. // «Зеркало недели» № 16, 18 апреля 1998.

Һылтанмалар

Феликс Соболев и другие
«Я и другие» на сайте Youtube.com
Интервью с Ф. Соболевым, «Искусство кино». № 9, 1971; № 4, 1975; № 2, 1982.
Зелинский Ю. Звезда Феликса Соболева (урыҫ). Зеркало недели (18 март 2000). Дата обращения: 24 октябрь 2012. Архивировано 21 ноябрь 2012 года.(недоступная ссылка)
Журавлёва Л. Тот, кто расслышал язык животных. Режиссёр Феликс Соболев: родился с талантом от Бога, сгорел на заказе ЦК (урыҫ). Зеркало недели (16 сентябрь 2006). Дата обращения: 24 октябрь 2012. Архивировано 18 ноябрь 2010 года. 2010 йыл 18 ноябрь архивланған.
Острова. Феликс Соболев 2019 йыл 28 сентябрь архивланған.. — фильм о Ф. Соболеве. Телеканал «Культура», 2014 год.

[1] СОБОЛЕВ Феликс Михайлович Кино: Энциклопедический словарь/Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др.- М.: Сов. энциклопедия, 1987.- 640 с., 96 л. ил.

[2] Соболев Феликс Михайлович, 25.07.1931-20.04.1984.bozaboza.ru.Дата обращения: 13 декабря 2020.

[3] Иванов Ю. Сериал «Феликс Соболев. Прерванная миссия» на экранах студии «1+1» 2021 йыл 4 март архивланған.. // «Зеркало недели» № 16, 18 апреля 1998.

[1]

[2]

[3]