Эстәлеккә күсергә

Башҡортостанда Крәҫтиәндәр һуғышы (1773—1775)

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Башҡорт ихтилалы 1773—1775
Дата

17731775

Урыны

Уҫы даруғаһы, Нуғай даруғаһы һәм Себер даруғаһы биләмәләрендә

Сәбәбе

башҡорттарҙың ер хоҡуҡтарын боҙоу, көсләп суҡындырыу, һалым күләмен арттырыу һ. б.

Нәтижә

Ихтилал ҡанһыҙ баҫтырыла

Ҡаршы тороусылар

Рәсәй империяһы Рәсәй империяһы

Е. И. Пугачёв ғәскәрҙәре

Командирҙар

З. Г. Чернышёв, Г. А. Потёмкин, Ф. Ю. Фрейман, В. А. Кар, А. И. Бибиков, П. И. Панин, И. И. Михельсон, Ф. Ф. Щербатов, П. М. Голицын һ. б.

Е. И. Пугачёв, И. Н. Зарубин, Кинйә Арыҫланов, Баҙарғол Юнаев, Ҡаранай Моратов, Салауат Юлаев, Ҡасҡын Һамаров, Юлай Аҙналин, Юламан Ҡушаев, Байым Ҡыҙраев һ. б.

Башҡортостандағы 1773—1775 йылғы Крәҫтиәндәр һуғышы — Тарихи Башҡортостан биләмәһендә үҙен император Пётр III Фéдорович тип танытҡан Е. И. Пугачёвтың өндәмәләре, күрһәтмәләре һәм манифестарына ҡушылып баш күтәргән Яйыҡ казаҡтары һәм башҡорттарҙың, мишәрҙәрҙең, татарҙарҙың, казактарҙың, хөкүмәт, крепостной, завод крәҫтиәндәренең ихтилалы. Башҡортостан биләмәләрендә ихтилал, унда ҡатнашыусыларҙың төркөмдәренә ҡарап, төрлө характерҙа: крәҫтиәндәр өсөн — антифеодаль, башҡорттар һәм башҡа урыҫ булмаған халыҡтар өсөн — милли азатлыҡ характерын йөрөтә.

Башҡортостан ихтилал алдынан

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1773 йылдың көҙөндә Польшанан Ф. Ю. Фрейманға буйһонған башҡорт атлылары ҡайтарыла, һәм, күп тә үтмәй, улар тулыһынса тип әйтерлек, Пугачев яғына күсәләр[1].

Ихтилалдың башланыуы

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Һуғыштың башланғыс этабының картаһы

Кама буйы ихтилалы

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Крәҫтиәндәр һуғышының икенсе этабының картаһы

Пермь провинцияһындағы ихтилал

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ҡалып:Восстание Пугачёва