Ефимов Александр Николаевич
Ефимов Александр Николаевич (6 февраль 1923 йыл — 31 август 2012 йыл, Мәскәү) — Бөйөк Ватан һуғышында штурм авиациаһының осоусы-асы, ике тапҡыр Советтар Союзы Геройы (26.10.1944, 18.08.1945), СССР-ҙың атҡаҙанған хәрби осоусыһы (17.08.1970), авиация маршалы (29.04.1975), хәрби фәндәр докторы, профессор (1968). Рәсәй Федерацияһының Йәмәғәт палатаһы ағзаһы (2006—2010). Ҡырғыҙ ССР-ынан СССР-ҙың 2-се (1946—1950) һәм 9-11-се (1974—1989) саҡырылыш Юғары Советының Милләттәр Советы депутаты. КПСС Үҙәк Комитеты ағзаһы (1986—1990).
Биографияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Александр Николаевич Ефимов 1923 йылдың 6 февралендә Воронеж губернаһы Кантермировка ауылында (хәҙер Воронеж өлкәһе Кантемир районы ҡала тибындағы Кантемиро ҡасабаһы) тимер юлсы ғаиләһендә тыуа.
Бала сағы һәм үҫмер осоро Миллерово ҡалаһында үтә. 1940 йылда мәктәпте тамамлай. 1938 йылдан Осоавиахимдың Миллерово планеристар мәктәбендә шөғөлләнә. 1941 йылда С. А. Леваневский исемендәге Ворошиловоград аэроклубын тамамлай.
Эшсе-Крәҫтиән Ҡыҙыл Армияһында 1941 йылдың майынан. 1942 йылда ул ваҡытта Уральск (Ҡаҙаҡ ССР-Ы) ҡалаһына эвакуацияланған Донбасс Пролетариаты исемендәге Луганск хәрби авиация летчиктар мәктәбен тамамлай. 1942 йылдың авгусынан — Бөйөк Ватан һуғышында 594-сы штурм авиация полкы осоусыһы. Беренсе «Ҡыҙыл Байраҡ» орденына награда ҡағыҙында: «198-сы штурм авиация полкы звеноһы командиры, кесе лейтенант Александр Николаевич Ефимов Ватан һуғышында пилот вазифаһында 1943 йылдың 14 ноябренән 1943 йылдың 5 майына тиклем, артабан звено командиры вазифаһында ҡатнаша», — тип яҙыла[3]. 1943 йылдан ВКП(б.) сафында.
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ 1,0 1,1 Ефимов Александр Николаевич // Большая советская энциклопедия (урыҫ): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 2,0 2,1 Aleksandr Nikolayevich Yefimov // TracesOfWar
- ↑ Ефимов Александр Николаевич . Маршалы СССР (19 март 2019). Дата обращения: 19 март 2019. 2019 йыл 8 июль архивланған.
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1987. — Т. 1 /Абаев — Любичев/. — 911 с. — 100 000 экз. — ISBN отс., Рег. № в РКП 87-95382.
- Воронежцы: известные люди в истории края. — Воронеж: Кварта, 2011. — С.60-62.
- Гринько А. И., Улаев Г. Ф. Богатыри земли Воронежской. — Воронеж, 1965.
- Дважды Герои Советского Союза / сост. В. С. Вуколов. — М.: Воениздат, 1973.
- В.В. Рыбалка. Командующие воздушными армиями. — М.: Патриот, 2006. — 390 с. — ISBN 978-570-30-0937-6.
- 100 знаменитых воронежцев. — Воронеж: ЦЧКИ, 2011. — С.101.
- Сто сталинских соколов в боях за Родину. — Москва: «ЯУЗА-ЭКСМО», 2005.
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Слово о Министре - К 90-летию А. Н. Ефимова . Дата обращения: 26 март 2019.
- Юрий Авдеев, Александр ЕФИМОВ: «Боем живёт штурмовик». ч. 1, ч. 2 интервью газете «Красная Звезда», 6 мая 2006 года.
- Сайт Общероссийской общественной организации ветеранов войны и военной службы.
- Герои Советского Союза, проживавшие на Дону до Великой Отечественной войны 2019 йыл 14 февраль архивланған..
- Всё о Ярцеве: Исторические личности — Александр Николаевич Ефимов.
- Биография на сайте «Ассоциации почётных граждан, наставников и талантливой молодёжи».
- На сайте «Книга памяти Миллеровского района» (имеется парадное фото А. Н. Ефимова со всеми наградами).
- 6 февралдә тыуғандар
- 1923 йылда тыуғандар
- СССР-ҙа тыуғандар
- 31 августа вафат булғандар
- 2012 йылда вафат булғандар
- Мәскәүҙә вафат булғандар
- Мәскәүҙә ерләнгәндәр
- Генераль штабтың Хәрби академияһын тамамлаусылар
- Ю. А. Гагарин исемендәге Хәрби-һауа академияһын тамамлаусылар
- СССР Дәүләт премияһы лауреаттары
- Жуков миҙалы менән наградланыусылар
- «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Германияны еңгән өсөн» миҙалы менән бүләкләнеүселәр
- Ҡыҙыл Байраҡ ордены кавалерҙары
- Ленин ордены кавалерҙары
- Ҡыҙыл Йондоҙ ордены кавалерҙары
- Советтар Союзы Геройҙары
- Октябрь Революцияһы ордены кавалерҙары
- 1-се дәрәжә Ватан һуғышы ордены кавалерҙары
- II дәрәжә «Ватан алдындағы хеҙмәттәре өсөн» ордены кавалерҙары
- III дәрәжә «Ватан алдындағы хеҙмәттәре өсөн» ордены кавалерҙары
- IV дәрәжә «Ватан алдындағы хеҙмәттәре өсөн» ордены кавалерҙары
- Александр Невский ордены (СССР) кавалерҙары
- III дәрәжә «СССР Ҡораллы Көстәрендә Ватанға хеҙмәт иткәне өсөн» ордены кавалерҙары
- «Хәрби хеҙмәттәре өсөн» миҙалы менән бүләкләнгәндәр
- «За отличие в охране государственной границы СССР» миҙалы менән наградланғандар
- «Мәскәүҙе обороналаған өсөн» миҙалы менән наградланыусылар
- «Кенигсбергты алған өсөн» миҙалы менән бүләкләнгәндәр
- «За укрепление боевого содружества» миҙалы менән наградланыусылар
- «Сиҙәм ерҙәрҙе үҙләштергән өсөн» миҙалы менән наградланыусылар
- Батырлыҡ ордены кавалерҙары
- «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында еңеүгә 60 йыл» юбилей миҙалы менән бүләкләнеүселәр
- «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында еңеүгә 50 йыл» юбилей миҙалы менән бүләкләнеүселәр
- «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында еңеүгә 65 йыл» юбилей миҙалы менән бүләкләнеүселәр
- «Мәскәүҙең 850 йыллығы иҫтәлегенә» миҙалы менән бүләкләнеүселәр
- Георгий Димитров ордены кавалерҙары
- Ҡыҙыл Байраҡ ордены кавалерҙары (Монголия)
- Ҡыйыуҙар тәреһе кавалерҙары
- «Ветеран Вооружённых Сил СССР» миҙалы менән бүләкләнгәндәр
- «Варшава өсөн 1939-1945» миҙалы менән бүләкләнеүселәр (Польша)
- «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында еңеүгә 40 йыл» юбилей миҙалы менән бүләкләнеүселәр
- Хәрби фәндәр докторҙары
- КПСС-тың XXVII съезы делегаттары
- КПСС-тың XXIII съезы делегаттары
- КПСС-тың XXIV съезы делегаттары
- Ике тапҡыр Советтар Союзы Геройҙары
- Могилёвты азат итеүҙә ҡатнашҡандар
- Днепр өсөн алышта ҡатнашыусылар
- Курск алышында ҡатнашыусылар
- Бөйөк Ватан һуғышы осоусылары
- «Монголия Халыҡ Армияһының 50 йыллығы» миҙалы менән бүләкләнеүселәр
- «Халхин-Голдағы Еңеүҙең 50 йыллығы» миҙалы менән бүләкләнеүселәр
- I дәрәжә «За безупречную службу» миҙалы менән наградланыусылар
- Авиация маршалдары
- Алфавит буйынса шәхестәр