Сазандарян Татевик Тиграновна

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Сазандарян Татевик Тиграновна
әрм. Տաթևիկ Սազանդարյան
Рәсем
Заты ҡатын-ҡыҙ
Гражданлығы Flag of the Soviet Union.svg СССР
Flag of Armenia.svg Әрмәнстан
Тыуған көнө 20 август 1916({{padleft:1916|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:20|2|0}})
Тыуған урыны Хндзореск[d], Зангезурский уезд[d], Елизаветпольская губерния[d], Кавказ наместниклығы[d], Рәсәй империяһы
Вафат булған көнө 6 октябрь 1999({{padleft:1999|4|0}}-{{padleft:10|2|0}}-{{padleft:6|2|0}}) (83 йәш)
Вафат булған урыны Ереван, Әрмәнстан
Үлем төрө тәбиғи үлем[d]
Хәләл ефете Q113293231? һәм Акоп Ханджян[d]
Һөнәр төрө опера йырсыһы, музыка педагогы, сәйәсмән
Эш урыны Ереванская государственная консерватория имени Комитаса[d]
Биләгән вазифаһы СССР Юғары Советы депутаты[d]
Уҡыу йорто Ереванская государственная консерватория имени Комитаса[d]
Уҡыусылар Bella Darbinyan[d]
Сәйәси фирҡә ағзаһы Советтар Союзы Коммунистар партияһы
Йырсы тауышы меццо-сопрано[d]
Музыка ҡоралы вокал[d]
Сәйәси идеология коммунизм
Жанр Опера
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Сталин премияһы СССР-ҙың халыҡ артисы народный артист Армянской ССР Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены Халыҡтар Дуҫлығы ордены орден Святого Месропа Маштоца заслуженный артист Армянской ССР народный артист Азербайджанской ССР СССР дәүләт премияһы
Commons-logo.svg Сазандарян Татевик Тиграновна Викимилектә

Татевик Сазандарян Тиграновна (опера йырсыһы; 2 сентябрь 1916 йыл6 октябрь 1999 йыл) — СССР-ҙың опера йырсыһы (меццо-сопрано), педагог, музыка-йәмәғәт эшмәкәре. СССР-ҙың халыҡ артисы (1956). Өсөнсө дәрәжә Сталин премияһы лауреаты (1951).

Биографияһы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Татевик Тиграновна Сазандарян 1916 йылдың 20 авгусында (яңы стиль буйынса 2 сентябрҙә) Хндзореск ауылында (хәҙерге Сюникская өлкәһе, Әрмәнстан) тыуған.

Концерт эшмәкәрлеген 1933 йылда башлай.

1937 йылда Мәскәүҙә Әрмән ССР-ы мәҙәниәт йорто эргәһендәге вокаль-драма студияһын тамамлай. Ошо уҡ йылдан — А. А. Спендиаров исемендәге Әрмән опера һәм балет академия театры солисы.

1960 йылда Ереван консерваторияһын тамамлай[1].

Концерт репертуарында вокаль классикаһы, хәҙерге заман композиторҙары әҫәрҙәре.

СССР ҡалалары һәм сит илдәр: Иран, Ливан, Швеция, Тунис, Венгрия, Сүриә (1956), Бельгия (1958, 1962), Греция (1959), Чехословакия (1960), Франция (1963) буйлап гастролдәрҙә йөрөй.

1961 йылдан алып Ереван консерваторияһында уҡыта (1970 йылдан — профессор, 19771979 йылдарҙа — яңғыҙ йыр кафедраһы мөдире), бер үк ваҡытта Ереван художество-театр институтында яңғыҙ йырлау кафедраһы мөдире (19721977).

1949 йылдан ВКП(б) ағзаһы. 5-се саҡырылыш СССР Юғары Советы депутаты (1958—1962).

Ире — Акоп Сергеевич Ханджян. Скрипкасы һәм йәмәғәт эшмәкәре, бер нисә ғилми хеҙмәт авторы, Әрмән ССР-ының сәнғәт эштәре буйынса идаралығы начальнигы.

Татевик Сазандарян 1999 йылдың 6 октябрендә вафат була[2]. Ҡала Пантеонында ерләнгән.

Опера партиялары[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Фильмография[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • 1941 — Әрмән киноконцерты (ҡыҫҡа метражлы) — Алмаст.
  • 1954 — Әрмәнстан сәнғәт оҫталарының концерты — төп роль.
  • 1977 — «Татевик Сазандарян» документаль фильмы («Ереван» студияһы).

Награда һәм премиялары[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • Әрмән ССР-ының атҡаҙанған артисы (4.03.1944)[3]
  • Әрмән ССР-ының халыҡ артисы (26.11.1947)[4]
  • Әзербайжан ССР-ының халыҡ артисы (1947)[5]
  • СССР-ҙың халыҡ артисы (1956)
  • Өсөнсө дәрәжә Сталин премияһы (1951) — «Героиня» опера спектаклендә Назель партияһын башҡарған өсөн
  • Әрмән ССР-ының дәүләт премияһы
  • Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены (4.11.1939)
  • Халыҡтар Дуҫлығы ордены (1.09.1986)
  • Изге Месроп Маштоц ордены (1997)
  • Миҙалдар.

Хәтер[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Әрмәнстанда Татевик Сазандарян исемендәге Республика вокалсылар конкурсы уҙғарыла.

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  1. Театральная Энциклопедия. драма опера балет оперетта цирк эстрада драматург режиссёр
  2. http://megabook.ru/article/САЗАНДАРЯН%20Татевик%20Тиграновна
  3. Хронография Еревана = Երևանի տարեգրությունը. — Ер.: Музей истории города Еревана, 2009. — С. 95. — 240 с.
  4. Хронография Еревана = Երևանի տարեգրությունը. — Ер.: Музей истории города Еревана, 2009. — С. 100. — 240 с.
  5. Литературный конкурс произведений о музыке «Бекар» 2014 йылдың 22 февраль көнөндә архивланған.