Эстәлеккә күсергә

Талса

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Талса
ингл. Tulsa
Байраҡ[d]
Нигеҙләү датаһы 1836
Рәсем
Рәсми атамаһы Tulsa
Дәүләт  Америка Ҡушма Штаттары
Административ үҙәге Талса[d]
Административ-территориаль берәмек Талса[d], Осейдж[d], Роджерс[d] һәм Вэгонир[d]
Сәғәт бүлкәте UTC−6[d]
Статистическая область Tulsa metropolitan area[d]
Территория перекрывается с Tulsa urban area[d][1]
Хөкүмәт башлығы вазифаһы Mayor of Tulsa, Oklahoma[d]
Хөкүмәт башлығы Monroe Nichols[d][2]
Халыҡ һаны 413 066 кеше (1 апрель 2020)[3]
Процент водной поверхности 2,1069 процент[4]
Диңгеҙ кимәленән бейеклек 223 метр[5]
Туғандаш ҡала Тверия[d][6][7], Амьен[d][6][8], Гаосюн[d][6][9], Целле[d][6][10][11], Бэйхай[d][12], Уцуномия[d][13][14], Зеленоград[d][15] һәм Сан-Луис-Потоси[d][6][16]
Милке BOK Center[d], Cox Business Center[d] һәм Oneok Field[d]
Майҙан 520,790642 км²[17],
520,558229 км² (1 апрель 2010)[4]
Почта индексы 74101–74108, 74110, 74112, 74114–74117, 74119–74121, 74126–74137, 74141, 74145–74150, 74152–74153, 74155–74159, 74169–74172, 74182, 74186–74187, 74192–74193, 74101, 74103, 74104, 74107, 74116, 74120, 74127, 74130, 74134, 74135, 74136, 74145, 74147, 74153, 74156, 74159, 74171, 74172, 74186 һәм 74187
Рәсми сайт cityoftulsa.org
Урынлашыу картаһы
Тема иҡтисады economy of Tulsa, Oklahoma[d]
Теманың демографияһы demographics of Tulsa[d]
Иң тәүге яҙма ваҡыты 1836
Число домохозяйств 163 368 ± 1055[18]
Доход на душу населения 31 753 $[19]
Урындағы телефон коды 539 һәм 918
Бында төшөрөлгән фильмдар категорияһы Category:Films shot in Tulsa[d]
Карта
 Талса Викимилектә

Талса (ингл.  Tulsa) — ҙурлығы буйынса Оклахом штатында икенсе ҡала, халҡы яҡынса 390 мең кеше тәшкил итә (Оклахома-Ситинан һуң, унда яҡынса 590 мең халыҡ йәшәй). Талса ҡалаһы агломерацияһында төп муниципалитет булып тора. Ҡала Талса округының үҙәге, был Оклахомала иң күп халыҡлы округ[20], Осейдж, Роджерс һәм Вэгонир округтары араһында урынлашҡан.

Тарихы

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Округ биләмәһендә 1836 йылға тиклем америка Крики ҡәбиләләренә туғандаш лоачапока индеецтары йәшәгән. 1921 йылда Талсала билдәле раса сыуалыштары, АҠШ тарихында раса нигеҙендә көс ҡулланыу акттарының береһе була[21]. Егерменсе быуат дауамының күп өлөшөндә ҡала «Донъяла нефть баш ҡалаһы» ҡушаматы ала, сөнки ул америка нефть сәнәғәтенең мөһим үҙәктәренең береһе була[22]. Талса аша Уилли Роджерс Шоссеһы үтә. Ҡала шулай уҡ Көнбайыш свингы менән билдәле[23].

Элек ҡаланың иҡтисады нефть сәнәғәтенән байтаҡ бәйле була, ә иҡтисади түбәнәйеүҙән һәм артабанғы диверсификациянан һуң энергетика, финанс, авиация өлкәһендә, шулай уҡ телекоммуникация һәм технология секторҙарҙың иҡтисади базаһы булдырыла[24].

1921 йылдың майында АҠШ тарихында Талсала һуйыш булараҡ билдәле раса сыуалыштары булып үтә.

Географияһы

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Талса Оклахома штатының төньяҡ-көнсығыш өлөшөндә урынлашҡан. Ҡала биләмәһе аша Арканзас йылғаһа аға. Ҡаланың дөйөм майҙаны яҡынса 485 км² тәшкил итә, ә ҡала үҙе билдәле 66-сы трассала урынлашҡан. Талсаның ҡала агломерацияһы ҙур, унда 935 мең кеше йәшәй. Атап әйткәндә, Талсаға түбәндәге ауылдар инә:

  • төньяҡта: Дэвей, Бартлсвилл, Похаска, Барнсдол, Скаятук, Коллинзвилл, Овассо, Новата
  • көнбайышта: Пони, Бристоу, Кливленд, Келливилл, Сенд-Спрингс, Мэнфорд, Сапалпа
  • көнсығышта: Клэрмор, Катуса, Брокен-Эрроу, Уагонир, Кауэт, Инола
  • көньяҡта: Дженкс, Гленпул, Биксби, Маундс, Бэггс, Окмалги, Хенриэтта

Мәҙәниәте

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1956 йылда ирле-ҡатынлы Роман Ясинский һәм Мослин Ларкин «Талса балеты» труппаһына нигеҙ һала. Ғүмеренең һуңғы йылдарында ҡалала яҙыусы һәм шағир Евгений Евтушенко йәшәгән.

Туғандаш ҡалалар

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Талсаның бөгөнгө көнгә һигеҙ туғандаш ҡалаһы бар[25]:

Иҫкәрмәләр

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
  1. ↑ United States Census Bureau 2023 U.S. Gazetteer Files (ингл.) — Washington: United States Census Bureau, 2023.
  2. ↑ https://www.cityoftulsa.org/government/mayor-of-tulsa/
  3. ↑ Перепись населения США 2020 года / под ред. Бюро переписи населения США
  4. ↑ 4,0 4,1 United States Census 2010
  5. ↑ https://it-ch.topographic-map.com/map-pkmsdn/Tulsa/?zoom=19&center=36.15527%2C-95.98965&popup=36.15544%2C-95.98969
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 https://www.cityoftulsa.org/newsletters/enews---home/2014-newsletters/4-28-tga.aspx
  7. ↑ https://www.tulsaglobalalliance.org/tiberias-israel-1
  8. ↑ https://www.tulsaglobalalliance.org/amiens-france
  9. ↑ https://www.tulsaglobalalliance.org/kaoshiung-taiwan-1
  10. ↑ https://tulsaglobalalliance.org/celle-germany
  11. ↑ https://www.celle.de/Celle-entdecken/Partnerstädte/Tulsa-USA-.php?object=tx,2727.5&ModID=7&FID=2092.185.1&NavID=2727.396&La=1
  12. ↑ https://www.tulsaglobalalliance.org/beihai-china-1
  13. ↑ https://www.tulsaglobalalliance.org/utsunomiya-japan-1
  14. ↑ https://www.city.utsunomiya.tochigi.jp/_res/projects/default_project/_page_/001/007/972/h30euglish.pdf
  15. ↑ https://www.tulsaglobalalliance.org/zelenograd-russia
  16. ↑ https://www.tulsaglobalalliance.org/san-luis-potosi-mexico-1
  17. ↑ United States. Bureau of the Census 2016 U.S. Gazetteer Files (ингл.) — Washington, D.C.: U.S. Census Bureau, 2016.
  18. ↑ https://data.census.gov/cedsci/table?d=ACS%205-Year%20Estimates%20Detailed%20Tables / под ред. Бюро переписи населения США — 2022.
  19. ↑ https://data.census.gov/cedsci/table?t=Income%20and%20Poverty&g=0100000US,%241600000&tid=ACSST5Y2020.S1902 / под ред. Бюро переписи населения США — 2022.
  20. ↑ Tulsa County. Oklahoma Historical Society. Дата обращения: 31 июль 2010. Архивировано 13 май 2013 года.
  21. ↑ Ellsworth, Scott The Tulsa Race Riot. Tulsa Reparations. Дата обращения: 20 апрель 2007. Архивировано 13 май 2013 года. 2013 йыл 10 декабрь архивланған.
  22. ↑ Everly-Douze, Susan. What's Doing in Tulsa?, New York Times (August 27, 1989). 14 апрель 2007 тикшерелгән.
  23. ↑ Elliott, Matt. Cain's Ballroom – A Music Icon: Venue is a landmark for Western swing, punk fans, Tulsa World (25 март 2007). 20 апрель 2007 тикшерелгән.
  24. ↑ Business Opportunities. Tulsa Metro Chamber of Commerce. Дата обращения: 14 апрель 2006. Архивировано 1 сентябрь 2006 года. 2006 йыл 1 сентябрь архивланған.
  25. ↑

Һылтанмалар

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Талса&oldid=1225480» битенән алынған