Бәнибаш
Ауыл | |
Бәнибаш | |
Ил | |
---|---|
Федерация субъекты | |
Муниципаль район | |
Координаталар | |
Сәғәт бүлкәте | |
Һанлы танытмалар | |
Автомобиль коды |
02, 102 |
ОКАТО коды | |
ОКТМО коды | |
Бәнибаш (рус. Банибаш) — Башҡортостандың Яңауыл районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 150 кеше[1]. Почта индексы — 452806, ОКАТО коды — 80259835003.
Халыҡ һаны
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)
Халыҡ иҫәбе | ||
---|---|---|
2002[2] | 2009[2] | 2010[3] |
166 | ↗181 | ↘150 |
Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.
- 1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.
- 1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны
Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.
- 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.
- Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.
- 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.
- Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.
- 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)
- Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.
- 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.
- Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.
- 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.
- Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.
- 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
- 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
- Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7
- 1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.
Географик урыны
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Ҡаймаш йылғаһы буйында урынлашҡан[4].
- Район үҙәгенә тиклем (Яңауыл): 9 км
- Ауыл советы үҙәгенә тиклем (Истәк): 2 км
- Яҡындағы тимер юл станцияһы (Яңауыл): 9 км
Тарихы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]1683 йылда Уҫы даруғаһы территорияһында яһаҡлы удмурттары тарафынан нигеҙ һалына, һуңынан удмурттар типтәр ҡатламына күскән.[5] 1748 йылда 25 ир-ат иҫәпкә алынған, 1795 йылда 81 кеше, 1816 йылда — 97 кеше, 1834 йылда — 112 кеше йәшәгән.[6]
Халыҡ ауыл хужалығы һәм эре мөгөҙлө малсылыҡ менән шөғөлләнгән. Ауылда 1842 йылда 50 ат, 40 һыйыр һәм һарыҡ, 50 кәзә, 18 ярдҡа 15 умарта иҫәпләнгән; һыу тирмәне булған. Ауылдың 160 дисәтинә һөрөнтө ере, 10 дисәтинә усадьба ере, 160 дисәтинә бесәнлеге, 312 дисәтинә урманы булған.[6]
1870 йылда Өфө губернаһы Бөрө өйәҙенең 3-сө станының Бәнибаша ауылында 29 йорт хужалығында 156 кеше (79 ир-ат, 77 ҡатын-ҡыҙ) йәшәгән.[7]
1896 йылда Бөрө өйәҙенең Iv станы Яңы Ҡарға улусының Бәнибаш ауылында 32 ихата һәм 177 кеше (90 ир-ат һәм 87 ҡатын-ҡыҙ) теркәлгән, 2 ярма елләткес булған.[8]
1906 йылда 209 кеше йәшәгән.[5]
1920 йылда, рәсми мәғлүмәттәр буйынса, ауылында 41 йорт хужалығы һәм 244 кеше йәшәгән (109 ир-ат, 135 ҡатын-ҡыҙ).[9] Ауыл хужалығын иҫәпкә алыу мәғлүмәте буйынса 36 йортта 190 удмурт.[10] 1926 йылда ауыл Башҡорт АССР-ының Бөрө кантоны Яңауыл улусына ҡарай.[9]
1939 йылда ауылда 241 кеше йәшәй, 1959 йылда — 133 кеше.[5]
1982 йылда ауылда яҡынса 160 кеше йәшәй.[4]
1989 йылда 140 кеше (62 ир-ат, 78 ҡатын-ҡыҙ).[11]
2002 йылда 166 кеше (78 ир-ат, 88 ҡатын-ҡыҙ), күпселек удмурттар (85 %) йәшәй.[2]
2010 йылда 150 кеше (75 ир-ат, 75 ҡатын-ҡыҙ) теркәлгән.[2]
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Административно-территориальное устройство Республики Башкортостан: Справочник. — Уфа: ГУП РБ Издательство «Белая Река», 2007. — 416 с.— ISBN 978-5-87691-038-7. (рус.)
- Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — ISBN 978-5-295-04683-4.
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Единый электронный справочник муниципальных районов Республики Башкортостан ВПН-2002 и 2009
- ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения по населённым пунктам Республики Башкортостан . Дата обращения: 20 август 2014. Архивировано 20 август 2014 года.
- ↑ 4,0 4,1 Лист карты O-40-135. Масштаб: 1 : 100 000. Состояние местности на 1982 год. Издание 1984 г.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Банибаш в Башкирской энциклопедии . Дата обращения: 12 март 2022.
- ↑ 6,0 6,1 Асфандияров
- ↑ Списки населённых мест Российской империи. Вып. 45: Уфимская губерния: по сведениям 1870 года. / обраб. В. Зверинским. — СПб.: Центр. стат. ком. Мин. внутр. дел, 1877. — С. 78. — 195 с.
- ↑ Полный список населённых мест Уфимской губернии / под ред. Н. А. Озерова. — Уфа: Типография Губернского Правления, 1896. — С. 148. — 534 с.
- ↑ 9,0 9,1 Населённые пункты Башкортостана. Часть III, Башреспублика, 1926 / А. А. Хисматуллин. — Уфа: Китап, 2002. — С. 106. — 400 с. — ISBN 5-295-03091-1.
- ↑ М. И. Роднов. Население Уфимской губернии по переписи 1920 года: этнический состав. — М.: Институт этнологии и антропологии РАН, 2014. — С. 90. — 178 с. — ISBN 978-5-4211-0106-2.
- ↑ Населённые пункты Республики Башкортостан (по данным переписи 2002 года). Статистический сборник. — Уфа: Башкортостанстат, 2005. — С. 135. — 138 с.
Портал «Башҡортостан ауылдары» | |
Башҡортостан Республикаһы Законы (№ 22-з, 16 июль, 2008 йыл.) Викикитапханала | |
Проект «Башҡортостан ауылдары» |