Ханов Олег Закир улы

Олег Ханов
Олег Закир улы Ханов
Тыуған ваҡыты:	11 август 1951({{padleft:1951|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:11|2|0}}) (73 йәш)
Тыуған урыны:	Башҡорт АССР-ы Архангел районы Ҡыҙғы ауылы
Һөнәре:	актёр
Гражданлығы:	СССР → Рәсәй Федерацияһы
Әүҙем йылдары:	1973—2013
Театр:	Мәжит Ғафури исемендәге Башҡорт дәүләт академия драма театры
Наградалары:	Башҡорт АССР-ының халыҡ артисы Салауат Юлаев исемендәге премияһы

Ханов Олег Закир улы (11 август 1951 йыл) — башҡорт театр һәм кино актёры, режиссёр, РСФСР-ҙың атҡаҙанған, Башҡорт АССР-ының халыҡ артисы (1983) һәм Салауат Юлаев исемендәге премияһы лауреаты (1981), Рәсәй Театр эшмәкәрҙәре союзының А. Яблочкина исемендәге премияһы лауреаты (1995), профессор, Санкт-Петербург Фән һәм сәнғәт академияһының ағза-корреспонденты (2005), Станиславский исемендәге халыҡ-ара премия лауреаты (2014).

Биографияһы

Олег Закир улы Ханов 1951 йылдың 11 авгусында Башҡорт АССР-ы Архангел районының Ҡыҙғы ауылында актёр ғаиләһендә (атаһы Башҡорт АССР-ының халыҡ артисы Закирйән Ханов) тыуған. 1973 йылда Өфө дәүләт сәнғәт институтын тамамлай һәм үҙаллы хеҙмәт эшмәкәрлеген башлай.

• 1973—1989 йылдар — Мәжит Ғафури исемендәге Башҡорт дәүләт академия драма театры актёры.
• 1989—1993 йылдар — Республика йәш тамашасы театрының (хәҙер Мостай Кәрим исемендәге милли йәштәр театры) художество етәксеһе. Был йылдарҙа Мәскәүҙәге Аркадий Райкин исемендәге «Сатирикон» дәүләт тетрында ла уйнай.
• 1983—1999 йылдарҙа Бөтөн Рәсәй театр йәмғиәтенең (русса ВТО — Всероссийское театральное общество) Башҡортостан бүлексәһе (бөгөн Башҡортостан Республикаһының театр эшмәкәрҙәре союзы) рәйесе була.
• 2000—2009 йылдар — М. Горький исемендәге Ырымбур драма театры актёры, бер үк ваҡытта Ырымбур сәнғәт институты уҡытыусыһы.
• 2009—2012 йылдар — Салауат башҡорт дәүләт театрының баш режиссёры.
• 2012—2019 йылдар — Мәжит Ғафури исемендәге Башҡорт дәүләт академия драма театрының художество етәксеһе. 11 апрелдә Олег Ханов был вазифаһын үҙ теләге менән бушатты. Ул республика Мәҙәниәт министрлығының Почёт грамотаһы менән бүләкләнде. Артабанғы хеҙмәт эшмәкәрлеген театрҙа актёр сифатында дауам итәсәк.

Олег Ханов — актёр оҫталығы кафедраһы профессоры, 2005 йылдан Санкт-Петербург Фән һәм сәнғәт академияһының (русса Петровская академия наук и искусств) ағза — корреспонденты.

Төп ролдәре

• Яго (У. Шекспир «Отелло»)
• Аарне (Х. Вуолийоки «Таш оя»)
• Тузенбах (А. П. Чехов «Өс һеңлекәш»)
• Ҡарабай (С. Мөсөрәпов «Мөхәббәт хаҡында легенда»)
• Абдрахман (Флорид Буляков «Эй, Бибинур, һин, Бибинур»)
• Ричард Галин (М. Кәрим «Айгөл иле»)
• Мәхмүт (М. Кәрим «Йәйәүле Мәхмүт»)
• Әҙәмшах (Мостай Кәрим «Ташлама утты, Прометей»)
• Шомбай (Кирәй Мәргән «Шомбай»)
• Мулла (К. Тинчурин «Зәңгәр шәл»)
• Сандро (Ибраһим Абдуллин «Айһылыуҙың айлы кистәре»)
• Полоний (У. Шекспир «Гамлет», 2005, ҡуйыусы режиссёр Р. Стуруа, Мәскәүҙәге «Сатирикон» театры)
• Кендек (Мостай Кәрим «Оҙон-оҙаҡ бала саҡ»)
• Мулино (Ж. Фейдо «Ҡатын-ҡыҙ тегенсеһе»)
• Фредерик Леметр (Э. Шмит «Фредерик, йәки Енәйәттәр бульвары»)
• Наполеон (И. Губач «Корсика һылыуы»)
• Күсер, Хлопуша (А. С. Пушкин «Капитан ҡыҙы»)
• Бруно (Ф. Кроммелинк «Ул яратҡан кеше»)
• Ротмистр (А. Стриндберг «Атай»)
• Арбенин (М. Лермонтов «Маскарад»)
• Сарафанов (А. Вампилов «Оло ул»)
• Ричард III (У. Шекспир «Ричард III»)
• Светловидов (А. Чехов «Аҡҡош йыры»)
• Момун бабай (Сыңғыҙ Айытматовтың «Аҡ пароход» повесы буйынса.

Ҡуйыусы режиссёр Л. Зайкаускас, инсценировка авторҙары О. Ханов менән Л. Зайкаускас, 2013).

Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

• «Салауат Юлаев» ордены (2016)
• «Ал да нур сәс халҡыңа!» миҙалы (2016)
• Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған артисы (1981).
• Башҡорт АССР-ының халыҡ артисы (1983).
• РСФСР-ҙың атҡаҙанған артисы (1987).
• Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһы (Мостай Кәримдең «Оҙон-оҙаҡ бала саҡ» спектаклендәге Кендек роле өсөн, 1981).
• Рәсәйҙең әҙәбиәт һәм сәнғәт өлкәһендәге дәүләт премияһы (Ф. Бүләковтың «Эй, Бибинур, һин, Бибинур» спектаклендәге Абдрахман образы өсөн, 1996).
• Төрки телле театрҙарҙың халыҡ-ара «Туғанлыҡ» фестивале премияһы (1991).
• «Театр яҙы» фестивалдәре премиялары (1993, 1994, 1995).
• Рәсәй театр эшмәкәрҙәре Союзының А. Яблочкина исемендәге премияһы (1995)
• Арыҫлан Мөбәрәков исемендәге Сибай башҡорт дәүләт драма театры премияһы (1994).
• «Ырымбур лираһы» исемле премия (2002, 2012).
• Станиславский исемендәге халыҡ-ара премия лауреаты (2014).
• «Василий Шукшин» миҙалы (2015).
• Башҡортостан Республикаһы Мәҙәниәт министрлығының Почёт грамотаһы (2019).

Актёр тураһында мәҡәләләр һәм уның менән әңгәмәләр

• Романов В. Видные деятели театра Башкортостана: Олег Ханов (К 65-летию актёра и режиссёра). «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 2016, 11 август.
• Мортазина О. Баш ҡалала артистар һәм яҙыусылар социаль учреждениелар өсөн урындағы баҫмаларға яҙылды. «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, 2015, 9 декабрь.
• Олег Ханов: «Театрға яҡыныраҡ булайыҡ». «Башҡортостан» гәзите. 2015, 6 июнь.
• Олег Ханов: мы живем заботой друг о друге. Общественная электронная газета. 2015, 31 марта. (рус.)
• Әбүзәров С. «Сәхнә ханы». «Башҡортостан» гәзите. 2014, 3 октябрь.
• Олег Ханов: Театр ҡыуанысым да, йыуанысым да. «Тамаша» журналы, № 4, 2010, 28—37 биттәр.

Сығанаҡтар

• Театр-кино сайтында мәғлүмәт (рус.)
• Башҡорт дәүләт академия драма театры сайты. Театрҙың художество етәксеһе Олег Ханов 2016 йыл 4 март архивланған.

Һылтанмалар

• Ханов Олег Закир улы // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9. (Тикшерелеү көнө: 9 август 2021)
• «Башҡортостан» гәзите. 03.10.2014 2016 йыл 9 март архивланған.
• Олег Хановҡа Станиславский премияһы тапшырылды
• Общественная электронная газета. 31.03.2015 2015 йыл 4 апрель архивланған. (рус.)
• «Башҡортостан» гәзите. 6 июнь 2015 йыл(недоступная ссылка)
• Мортазина О. Баш ҡалала артистар һәм яҙыусылар социаль учреждениелар өсөн урындағы баҫмаларға яҙылдыdate=2015-12-09  (билдәһеҙ). «Башинформ». Дата обращения: 9 декабрь 2015.