Түләков Рәйес Ғөссәм улы

Түләков Рәйес Ғөссәм улы
Зат	ир-ат
Гражданлыҡ	СССР  Рәсәй
Тыуған көнө	14 октябрь 1959({{padleft:1959|4|0}}-{{padleft:10|2|0}}-{{padleft:14|2|0}})
Тыуған урыны	Буранбай ауылы, Баймаҡ районы, Башҡорт АССР-ы, РСФСР, СССР
Вафат булған көнө	2008
Вафат булған урыны	Өфө
Һөнәр төрө	яҙыусы, шағир
Уҡыу йорто	Башҡорт дәүләт университеты

Түләков Рәйес Ғөссәм улы (псевдонимы Рәйес Түләк; 14 октябрь 1959 йыл — 31 март 2007 йыл) — башҡорт шағиры, уҡытыусы, журналист. 1992 йылдан Рәсәйҙең һәм Башҡортостандың Яҙыусылар союздары ағзаһы. Башҡортостан Республикаһының Шәйехзада Бабич исемендәге йәштәр дәүләт премияһы лауреаты (1995).

Биографияһы

Рәйес Ғөссәм улы Түләков 1959 йылдың 14 октябрендә БАССР-ҙың Баймаҡ районы Буранбай ауылында тыуған.

Башланғыс белемде 1-се Этҡол урта мәктәбендә алғандан һуң Сыңғыҙ һигеҙ йыллыҡ мәктәбендә уҡый, 10-сы класты Беренсе Этҡол ауылында тамамлай. 1977—1979 йылдарҙа СССР Ҡораллы Көстәренең Һауа—десант ғәскәрҙәрендә хеҙмәт итә,запасҡа ҡайтарылғас, колхозда малсы булып эшләй.

1987 йылда Башҡорт дәүләт университетының филология факультетын тамамлап, Баймаҡ районының төрлө ауыл мәктәптәрендә уҡыта.

1993 йылдан алып Башҡортостан Республикаһы Яҙыусылар союзының Сибай яҙыусылар ойошмаһында яуаплы секретарь булып эшләй. 1994 йылдан — Сибай педагогия колледжында, 1996 йылдан Сибай институтында уҡыта.

2000 йылдан башлап «Тамаша» журналында, «Башҡортостан» гәзитендә һәм башҡа матбуғат баҫмаларында хеҙмәткәр булып эшләй.

2007 йылдың 31 мартында Өфөлә вафат була.

Ижады

Рәйес Түләков башҡорт шиғриәтенә «Ирәндек таңдары» (1988) исемле шиғырҙар китабы менән аяҡ баҫа. Уның шиғырҙарының төп идея-тематикаһы — Башҡортостан яҙмышы, уға исем биргән милләттең бөгөнгөһө һәм киләсәге. Рәйес Түләковтың «Ҡашмау йәки „Йүгәнем бар — атым юҡ“» (1992), «Егет һүҙе» (1997), «Буранбайҙың яҙған хатын уҡып» (2002), «Мең дә бер кис» (2007) китаптарына тупланған ижадында башҡорт характерының бөтөн яҡтары: саялығы ла, сәмһеҙлеге лә, мәғәнәлелеге лә, мәғәнәһеҙлеге лә, моңлолоғо ла, моңһоҙлоғо ла үҙенсәлекле сағылыш таба. Шағир башҡорт образын яңыса, заманса тыуҙырырға ынтыла. Шиғри әҫәрҙәре халыҡ рухы, халыҡ өсөн янып-һыҙланыуҙарға ҡоролған.

Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре

• Башҡортостан Республикаһының Шәйехзада Бабич исемендәге йәштәр дәүләт премияһы (1995).

Китаптары

• Ирәндек моңдары. Өфө, 1988 й.;
• Ҡашмау йәки «Йүгәнем бар — атым юҡ». Өфө, «Китап», 1992;
• Егет һүҙе. Өфө, «Китап», 1997 й.;
• Буранбайҙың яҙған хатын уҡып… Өфө, «Китап», 2002 й.;
• Мең дә бер кис. Өфө, «Китап», 2007 й;
• Йырлы йәндә ҡояш байымай. Өфө, «Китап», 2010 й.

Сығанаҡтар

• Писатели земли башкирской. Справочник / Сост.: Р. Н. Баимов, Г. Н. Гареева, Р. Х. Тимергалина. — Уфа: Китап, 2006. — 496 с.
• Түләков Рәйес Ғөссәм улы // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.

Әҙәбиәт

• Бикбаев Р. Т. Заман ағышы, шиғри быуындар яҙмышы. — «Ағиҙел» журналы, 1992, 96-108-се биттәр;
• Ғәниева Т. Ә. Ир күңелендә ат ятыр. — «Шоңҡар» журналы, 1994, 2-се һан, 131-133-сө биттәр;
• Бикбаев Р. Т. Йәшәй ерҙә ике ауылдаш, ике шағир. — Түләк Р., Үтәбай Ә. Буранбайҙың яҙған хатын уҡып. — Өфө, 2002 й., 3-10-сы биттәр

Һылтанмалар

• Башҡортостан Республикаһының Әхмәтзәки Вәлиди исемендәге Милли китапханаһының электрон бүлегендә
• башҡорт телендәге әҫәрҙәре