Зәй-Ҡаратай (ауыл)

Ауыл
Зәй-Ҡаратай татар. Зәй-Каратай
Ил	РәсәйРәсәй
Федерация субъекты	Татарстан
Муниципаль район	Лениногорск
Ауыл биләмәһе	Зәй-Ҡаратай
Координаталар	54°42′ с. ш. 52°22′ в. д.
Нигеҙләнгән	XVIII быуат
Халҡы	#Н/Д кеше ([[#Н/Д йыл|#Н/Д]])
Милли состав	татарҙар
Конфессиональ составы	мосолмандар
Сәғәт бүлкәте	UTC+4
Почта индексы	423273
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	-
Код ОКАТО	92 236 810 001
Код ОКТМО	92 636 410 101
Номер в ГКГН	0142779
Зәй-Ҡаратай

Зәй-Ҡаратай — Рәсәй Федерацияһы Татарстан Республикаһы Лениногорск районы ауылы. Зәй-Ҡаратай ауыл биләмәһе составына керә һәм уның үҙәге булып тора.

География

Ауыл Зәй-Ҡаратай йылғаһы буйында, Лениногорск ҡалаһынан төньяҡ-көнбайыштараҡ 22 км алыҫлыҡта урынлашҡан.

Тарих

Зәй-Ҡаратай — Юрмый һәм Тамъян улустары башҡорттарының ауылы. Тәүге тапҡыр 1772 йылда телгә алына. Ауыл һуңыраҡ Ырымбур губернаһы Бөгөлмә өйәҙенә ҡарай. 1850 йылда Бөгөлмә өйәҙе Һамар губернаһына инә. 1866 йылда ырыу улустары бөтөрөлгәс, ауыл башта Әмекәй улусы, артабан Ҡаратай улусы составына керә. ХХ быуат башында ауылда 2 һыу тирмәне, 2 мәсет һәм 2 мәктәп теркәлгән. 1917 йылда земство мәктәбе асыла.

1920 йылда ауыл яңы ойошторолған Татар АССР-ының Бөгөлмә кантоны составына керә. 1930 йылда Әлмәт районы, 1935 йылда — Яңы Песмән районы, ә 1955 йылда — Лениногорск районына составына инә.

Халҡы

1762 йылда ауылда 9 ихатала 55 йән типтәр, 1816 йылда — ир енесле 3 йән башҡорт; 1859 йылда 117 ихатала 1032 ҡаҙна крәҫтиәндәре һәм башҡорт иҫәпләнгән. 1870 йылда 45 ихатала — 270 башҡорт, 1905 йылда 95 йортта 519 кеше, 1912 йылда 123 ихатала — 634 башҡорт йәшәй.

1746	1782	1859	1883	1897	1920	1926	1938	1949	1958	1970	1979	1989
42	153	1032	1283	1941	2238	2614	2291	2372	2200	2131	1686	1226

1. Н/Д

Билдәле шәхестәре

• Туйкә — башҡорт ихтилалдарының етәкселәренең береһе.
• Туйкин Кәбир Кәрим улы — яҙыусы.
• Туйкин Фазыл Кәрим улы — яҙыусы, шағир һәм драматург.
• Туйкин Тәлғәт Кәбир улы — хужалыҡ эшмәкәре.