Мавритан архитектураһы

Мавритан архитектураһы
	Мавритан архитектураһы
Урын	Төньяҡ Африка һәм Әл-Әндәлүс
Өлөшләтә тура килә	испано-мавританское искусство[d]
	Мавритан архитектураһы Викимилектә

Мавритан архитектураһы — архитектура стиле, бербер, Төньяҡ Африка һәм Әл-Әндәлүстә испан стиле йоғонтоһонда формалашҡан.

Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

VIII быуат башында ғәрәптәр Испанияла хәлифәлек ойоштора, ул XIII быуатта ваҡ Гранада әмирлегенә тиклем ҡыҫҡара һәм 1492 йылда ҡолатыла. Христиан Көнбайышы менән туранан-тура күршелек, маврҙар һәм христиандар, Пиреней ярымутрауының физик үҙенсәлектәре, уның тупрағының уңдырышлылығы, климаттың уңдырышлылығы һәм башҡа шарттар испан маврҙарына башҡа илдәрҙәге ҡәбиләтәштәре тормошонан ныҡ айырылып торған тормош алып барырға мөмкинлек бирә, уларҙың характерын ҡырыҫ һәм һуғышсанлыҡтан йомшаҡ, мәҙәни, рыцарь характерына үҙгәртә һәм уларҙың сәнғәтенең юғары үҫешенә булышлыҡ итә^[2].

Осорҙары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Мавритан архитектураһында өс осорҙо айырырға була: беренсеһенең өлгөһө булып Кордовалағы ҙур мәсет (хәҙер католик соборы); икенсе йәки күсеш осоро өлгөләре булып Гиральда башняһы һәм Севилья Алькасары һарайы тора, ә өсөнсө осор мавритан стиленең юғары камиллыҡ осорон Гранада һарайҙары Әл-Хәмрә һәм Хенералифе (Йәннәт-үл-Ғарифи جنة العريف ) күҙ алдына килтерә^[2]. Мавритан стиле һуңынан Европа синагогалары архитектураһына йоғонто яһай.

Галерея[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Хенералифе
Гиральда
Кордова мәсететең эске күренеше
Гиральда төрлө дәүерҙәрҙә
Севилья Алькасары
Әл-Хәмрә ҡәлғәһе

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

↑ ^1,0 ^1,1 Curl J. S., architecture c. o. l. Moorish architecture // The Oxford Dictionary of Architecture — 3 — Издательство Оксфордского университета, 2015. — ISBN 978-0-19-175298-8 — doi:10.1093/ACREF/9780199674985.001.0001
↑ ^2,0 ^2,1 Мусульманское или магометанское искусство // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Мусульманское или магометанское искусство // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)

Был тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып Википедия проектына ярҙам итә алаһығыҙ.

[_c754503a3f228758-1] 1,0 ^1,1 Curl J. S., architecture c. o. l. Moorish architecture // The Oxford Dictionary of Architecture — 3 — Издательство Оксфордского университета, 2015. — ISBN 978-0-19-175298-8 — doi:10.1093/ACREF/9780199674985.001.0001

[ЭСБЕ-2] 2,0 ^2,1 Мусульманское или магометанское искусство // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том). — СПб., 1890—1907. (рус.)

[1]

[2]

Ислам архитектураһы
Стилдәр	Һинд-ислам стиле Мавритан стиле Мүдәжәр Ғосман стиле Фарсы стиле Судан-Сәхил стиле
Ҡоролмалар	Зәүиә Имамзадә Каруанһарай Касба Мазар Маҡам Мәшһәд Мәҙрәсә Мәсет Мусалла Рибәт Хәнәкә
Ҡарағыҙ	Айван Бадгир Гирәһ Машрабия Пештак Хавели Шахристан
Категория Commons Портал

Һүҙлектәр һәм энциклопедиялар	Большая советская (1 изд.)
Норматив контроль	NKC: ph122689