Янцзы

Янцзы
ҡыт. 长江
Нанкин янындағы йылға буйҙарында
Характеристика
Оҙонлоғо	6300 км
Бассейн	1 808 500 км²
Һыу сығымы	31 900 м³/с
Һыу ағымы
Инеше
· Урынлашыуы	Тибет
· Координаталар	33°26′39″ с. ш. 90°56′10″ в. д.
Тамағы	Көнсығыш Ҡытай диңгеҙе
· Бейеклеге	0 м
· Координаталар	31°23′37″ с. ш. 121°58′59″ в. д.
Урынлашыуы
Һыу бассейны	Көнсығыш Ҡытай диңгеҙе
Ил	Ҡытай
— инеше, — тамағы
Янцзы Викимилектә

Янцзы́ (ҡыт. ғәҙәти 長江, ябайл. 长江, пиньин: Cháng Jiāng, палл.: Чанцзян listen  — «Оҙон йылға» түбәнге ағымында ла шулай уҡ тарихи ҡыт. ғәҙәти 揚子江, ябайл. 扬子江, пиньин: Yángzǐ Jiāng, палл.: Янцзыцзян Listen ) — мул һыулы оҙон йылға, евразияла беренсе урында булһа донъя кимәлендә өсөнсө урыны биләй. Ҡытай биләмәһе буйлап аға. Оҙонлоғо 6300 км, бассейны майҙаны — 1 808 500 км².

Быуалары

2013 йылға ҡарата Янцзы йылғаһында ике быуа бар: «Өс тарлауыҡ» һәм «Гэчжоуба». Өсөнсөһө «Силоду» төҙөлә. Тағы ла өс быуа проектлау стадияһында.

Ҡушылдыҡтары

Янцзы, «беренсе күпер» районы Тибеттағы Цинхай-Тибет тимер юл магистралдары.

Беренсе күпер. Ухандағы беренсе күпер, ағымдың аҫ яғынан күренеше.

Янцзыҙың 700 ҡушылдығы бар, иң ҡурҙары:

• Ялунцзян
• Миньцзян
• Цзялинцзян
• Туо
• Ханьшуй (Цзюйхэ)

Янцзы буйындағы эре ҡалалар

• Паньчжихуа
• Ибинь
• Лучжоу
• Чунцин
• Ичан
• Цзинчжоу
• Шаши
• Шишоу
• Юэян
• Сяньнин
• Ухань
• Эчжоу
• Хуанши
• Хуанган
• Чаоху
• Чичжоу
• Цзюцзян
• Аньцин
• Тунлин
• Уху
• Хэфэй
• Чучжоу
• Мааньшань
• Тайчжоу
• Янчжоу
• Чжэньцзян
• Нанкин
• Нантун
• Шанхай

Әҙәбиәт

• Грум-Гржимайло Г. Е. Ян-цзы-цзян // Брокгауз һәм Ефрондың энциклопедик һүҙлеге: 86 томда (82 т. һәм 4 өҫтәмә том) — СПб., 1890—1907. (рус.)
• Муранов А. П. Река Янцзы — Л.: Гидрометеорологическое из-во., 1959. — 122 б.

Һылтанмалар

• Янцзы — Ҙур совет энциклопедияһында мәҡәлә (3-е издание). Муранов А. П.