Акимова Александра Фёдоровна
Акимова Александра Фёдоровна | |
Зат | ҡатын-ҡыҙ |
---|---|
Гражданлыҡ | СССР |
Хеҙмәт итеүе | СССР |
Тыуған көнө | 5 май 1922 |
Тыуған урыны | Скопинский уезд[d], Рязань губернаһы[d], Совет Рәсәйе |
Вафат булған көнө | 29 декабрь 2012 (90 йәш) |
Вафат булған урыны | Мәскәү, Рәсәй |
Ерләнгән урыны | Троекуров зыяраты[d] |
Һөнәр төрө | тарихсы, хәрби хеҙмәткәр, лётчик |
Ғилми дәрәжә | тарих фәндәре кандидаты[d] |
Сәйәси фирҡә ағзаһы | Советтар Союзы Коммунистар партияһы |
Хәрби звание | Капитан |
Һуғыш/алыш | Икенсе бөтә донъя һуғышы һәм Бөйөк Ватан һуғышы |
Ғәскәр төрө | СССР хәрби-һауа көстәре[d] һәм военно-воздушные силы[d] |
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре |
Александра Федоровна Акимова (5 май 1922 йыл, Петрушино ауылы, Рязань губернаһы — 29 декабрь 2012 йыл, Мәскәү) — совет хәрби осоусыһы, 46-сы гвардия төнгө бомбардировка авиация полкы осоусыһы, отставкалағы капитан[1][2] , Рәсәй Федерацияһы Геройы (1994).
Биографияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Һуғыш алдынан
Александар Федоровна Акимова 1922 йылдың 5 майында Рязань губернаһының Сколин өйәҙе Петрушино ауылында (хәҙер Рязань өлкәһе Сколин районы) тыуған.
1940 йылда Мәскәү педагогия институтының тарих факультетына уҡырға инә. Шул уҡ ваҡытта шәфҡәт туташтары курсына ла йөрөй.
- Бөйөк Ватан һуғышы
Һуғыш башланыу менән Ҡыҙыл Армияға эләгергә теләй, әммә Можайск янындағы оборона нығытмаларын төҙөүгә ебәрелә. Уҡыуҙар башланғас, Акимова институтҡа әйләнеп ҡайта, әммә Ҡыҙыл Армияға эләгеү идеяһы уны ҡалдырмай.
1941 йылдың 8 октябрендә Сталин НКО СССР-ҙың 0099-сы ҡатын-ҡыҙҙар авиация полкын ойоштороу тураһында указын сығар[3]. Акимова фронтҡа мобилизациялана. 588-се ҡатын-ҡыҙҙар бомбардировка авиация полкы урынлашҡан Энгельс ҡалаһында авиация техникаһы һөнәренә уҡый.
1943 йылдың февралендә -ҙенең ҡаҙаныштары өсөн 46-сы гвардия төнгө бомбардировка авиация полкы исеменә лайыҡ була.
1943 йылдың мартынан Акимованы штурман итеп тәғәйенләйҙәр. 1943 йылдың апреленән 1945 йылдың майына тиклем Акимова 715 хәрби осош яһай.
1945 йылдың апреленән «Советтар Союзы Геройы» исеменә тәҡдим ителә, тәҡдим итеү ҡағыҙын генерал-полковник Вершинин һәм Советтар Союзы маршалы Рокоссовский хуплай, әммә ул Мәскәүҙә юғалып ҡала.
- Һуғыштан һуңғы осор
Демобилизациянан һуң Акимова Мәскәү педагогия институтын, һуңынан аспирантураны тамамлай, тарих фәндәре кандидаты була. 1952 йылдан Мәскәү авиация институтында уҡыта. 1992 йылда пенсияға сыға.
1994 йылдың 31 декабрендә Акимова Александра Федоровнаға 1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында немец-фашист илбаҫарҙары менән көрәштә күрһәткән батырлығы һәм ҡаһарманлығы өсөн Рәсәй Федерацияһы Геройы тигән исем бирелә.
Акимова Александра Фёдоровна ветерандар хәрәкәтенең әүҙем ҡатнашыусыһы була.
2012 йылдың 29 декабрендә вафат була. Мәскәүҙә Троекуров зыяратында ерләнә.
Хәтер
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]2015 йылдың декабреендә Волоколамск шоссеһы буйлап урамда Александар Акимова йәшәгән 8-се йортоноң фасадына бронза бюсы менән мемориаль таҡтаташ ҡуйыла (скульпторы Иван Балашов һәм һәм Пётр Козлов)[4].
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Кто есть кто — Акимова Александра Фёдоровна . Дата обращения: 8 март 2010. Архивировано 19 апрель 2012 года.
- ↑ Российская Ассоциация Героев — члены правления . Дата обращения: 8 март 2010. Архивировано 12 февраль 2010 года. 2010 йыл 12 февраль архивланған.
- ↑ s:Приказ НКО СССР от 8 октября 1941 г № 0099 на Викитеке.
- ↑ Майя Нарциссова. На севере столицы увековечили память легендарной «ночной ведьмы», советской летчицы Александры Акимовой . газета «Север столицы» (11 декабрь 2015). Дата обращения: 4 сентябрь 2016. Архивировано 14 сентябрь 2016 года. 2016 йыл 14 сентябрь архивланған.
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Тышҡы һүрәттәр | |
---|---|
Могила А. Ф. Акимовой на Троекуровском кладбище в Москве. |
- Акимова Александра Фёдоровна . «Герои страны» сайты.
- Акимова Александра Фёдоровна 2020 йыл 30 ғинуар архивланған.
- Крылатая гвардия. Галерея изображений
- Большая авиационная энциклопедия «Уголок неба»
- Звезда Героя нашла Александру Акимову через сорок девять лет(недоступная ссылка) Ҡалып:Мёртвая ссылка
- Александра Фёдоровна Акимова и Тимофей Сергеевич Манаенков вместе уже 52 года — Телеканал ТВЦ 8 июля 2010(недоступная ссылка)
- Википедия:Cite web (заменить webcitation-архив: deadlink no)
- 5 майҙа тыуғандар
- 1922 йылда тыуғандар
- 29 декабрҙә вафат булғандар
- 2012 йылда вафат булғандар
- Мәскәүҙә вафат булғандар
- Мәскәүҙә ерләнгәндәр
- Рәсәй Федерацияһы Геройҙары
- Ҡыҙыл Байраҡ ордены кавалерҙары
- 2-се дәрәжә Ватан һуғышы ордены кавалерҙары
- Ленин ордены кавалерҙары
- Ҡыҙыл Йондоҙ ордены кавалерҙары
- 1-се дәрәжә Ватан һуғышы ордены кавалерҙары
- Жуков миҙалы менән наградланыусылар
- «Батырлыҡ өсөн» миҙалы менән бүләкләнгәндәр
- «Кавказды обороналаған өсөн» миҙалы менән наградланыусылар
- «Варшаваны азат иткән өсөн» миҙалы менән наградланыусылар
- «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Германияны еңгән өсөн» миҙалы менән бүләкләнеүселәр
- «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында еңеүгә 40 йыл» юбилей миҙалы менән бүләкләнеүселәр
- «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында еңеүгә 50 йыл» юбилей миҙалы менән бүләкләнеүселәр
- «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында еңеүгә 60 йыл» юбилей миҙалы менән бүләкләнеүселәр
- «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында еңеүгә 65 йыл» юбилей миҙалы менән бүләкләнеүселәр
- «Хеҙмәт ветераны» миҙалы менән бүләкләнеүселәр
- «Мәскәүҙең 850 йыллығы иҫтәлегенә» миҙалы менән бүләкләнеүселәр
- «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында еңеүгә 30 йыл» юбилей миҙалы менән бүләкләнеүселәр
- Ватан һуғышы ордены кавалерҙары
- КПСС ағзалары
- Ҡатын-ҡыҙ авиаторҙар
- Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусы ҡатын-ҡыҙҙар
- Бөйөк Ватан һуғышы осоусылары
- Тарих фәндәре кандидаттары
- Алфавит буйынса шәхестәр