Эстәлеккә күсергә

Юрий Павлович Винничук

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Юрий Павлович Винничук
Рәсем
Зат ир-ат[1]
Гражданлыҡ  СССР
 Украина
Псевдоним Juzjo Observator[2]
Тыуған көнө 18 март 1952({{padleft:1952|4|0}}-{{padleft:3|2|0}}-{{padleft:18|2|0}}) (72 йәш)
Тыуған урыны Ивано-Франковск, Украина Совет Социалистик Республикаһы, СССР[1]
Һөнәр төрө журналист, шағир, тыуған яҡты өйрәнеүсе, тәржемәсе, яҙыусы, писатель научной фантастики, публицист, мөхәррир, романист, новеллист
Эшмәкәрлек төрө әҙәбиәт[2], тәржемә[2], журналистика[2] һәм редактирование[d][2]
Уҡыу йорто Прикарпатский национальный университет имени Василия Стефаника[d]
 Юрий Павлович Винничук Викимилектә

Юрик Павлович Винничук (укр. Юрій Павлович Винничук, 18 март 1952 йыл, Станислав) — украин яҙыусыһы, журналист, тәржемәсе, мөхәррир. Проза, шиғриәт яҙа, әҙәби антологияларҙы тәржемә итеү һәм төҙөү менән шөғөлләнә, «Пирамида» нәшриәтенең баш мөхәррире, Украина яҙыусылары ассоциацияһының вице-президенты.

Винничуктың әҫәрҙәре инглиз, немец, француз, хорват, поляк, чех, болгар, белорус, серб, рус, япон һәм башҡа телдәргә тәржемә ителгән.

Табип һәм инженер-иҡтисадсы ғаиләһендә тыуған. Ивано-Франковск педагогия институтының филология факультетын тамамлаған (1969—1973 йылдар), һөнәре буйынса украин теле һәм әҙәбиәте уҡытыусыһы. 1974 йылда Львовҡа күсә. 1973—1986 йылдарҙа йөксө, рәссам-биҙәүсе булып эшләй. Тәүге шиғырҙарын 1971—1973 йылдарҙа баҫтыра башлай, 1981 йылдан әҙәби мәҡәләләр, тәржемәләр һ. б. баҫтыра. 1987 йылда «Не журись!» эстрада театры ойоштора, уның өсөн сценарийҙар, йырҙар яҙа, сәхнәлә комедия актеры булараҡ сығыш яһай. 1987—1991 йылдарҙа шулай уҡ ошо театрҙың режиссеры була. 1991—1994 йылдарҙа «Post-поступ» Львов гәзитендә мистика һәм сенсация бүлеген етәкләй, ә 1996 йылдан алып 1998 йылдың йәйенә тиклем ғәмәлдә булған «Гульвиса» («Повеса») гәзитен сығара башлай. 1997 йылдың декабренән 2006 йылға тиклем тергеҙелгән «Поступ» гәзитендә эшләй, унда 1998 йылдан Юзьо Обсерваторы псевдонимы аҫтында аҙналыҡ колонка яҙа. 1997 йылда Украин яҙыусылары ассоциацияһына инә.

  • «Отображения» (1990), шиғриәт.
  • «Вспышка» (1990), проза йыйынтығы.
  • «Окна застывшего времени» (2001) йыйынтығының проза.
  • «Место для Дракона» (2002), проза йыйынтығы.
  • «Добро пожаловать в Крысоград» (1992), повестар.
  • «Девы ночи» (1992, 1995, 2003), повестар (фильм, 2007).
  • «Житие гаремное» (1996), повестар.
  • «Мальва Ланда» (2002), роман.
  • «Легенды Львова» (6-сы баҫма, 1999—2003), тыуған яҡты өйрәнеүсе.
  • «Үҙләшеп Львов» (2000, 2001), тыуған яҡты өйрәнеүсе.
  • «Тайны львовского кофе» (2001), тыуған яҡты өйрәнеүсе.
  • «Книга бестий» (2003), «мифологик энциклопедия жанры».
  • «Весінні ігри в осінніх садах» (2005), роман.
  • «Араҡы сере львов» (2006), тыуған яҡты өйрәнеүсе.
  • «Ги-ги-и» (2007) ҡара юмор жанрына ҡараған хикәйәләр.

Винничуктың ижадында «фантастика, эротика, ҡара юмор, постмодернистик пародия элементтары берләшә».[3]. Яҙыусыла уҡыусыларҙы бик яратҡан «ир-ат» мелодрамалары авторы менән аралаша, бигерәк тә Львов панночкалары, һәм украин мәҙәниәтендә, атап әйткәндә, әҙәбиәттә булған барлыҡ ҡот осҡос нәмәләрҙе баһалаусы".[4].

  • 2004 — «Мальва Ланда» (Роман Семисал яҙҙыра)
  • 2006 — «Книга бестий» (Игорь Мурашко яҙҙыра)
  • 2010 — «Груши в тесте» (Виктор Власенко яҙҙыра)
  • 2011 — «Весенние игры в осенних садах» (нәшриәт «Наш Формат»; яҙҙырык — Алексей Богданович, Украинаның халыҡ артисы, продюсер — Сергей Куцан, тауыш режиссеры — Владимир Муляр)
  • 2013 — «Окна застывшего времени»;;
  • 2016 — «Аптекарь» (Галина Шумской яҙҙыра)
  • 2016 — «Место для дракона» (Екатерина Шестакова яҙҙыра)
  • 2019 — «Весенние игры в осенних садах» («Абуко» аудиокнигарняһы өсөн Александр Рудько яҙҙыра).

Башҡа әҙәби шөғөлдәре

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

XIX быуаттың «Утлы йылан» (1989) украин фәнни фантастикаһы антологияһы, XIX быуат украин әҙәби әкиәте, «Әкиәттәрҙең көмөш китабы» (1993), «Юрий Виннычук бүләк итә» китаптар серияһы (2002 йылдан алып 8 китап), «Әкиәт» (2002 йылдан; 3 китап) менеджеры.

Уның әҫәрҙәре Англия, Аргентина, Белоруссия, Канада, Германия, Польша, Россия, Сербия, АҠШ, Франция, Хорватия, Чехияла тәржемә ителгән. Әкиәттәр мотивтары буйынса 2 йәнһүрәт төшөрөлә. Кельт, инглиз, славян теле. телдәренән тәржемәләр авторы. Айырым баҫмаһы: Богумил Грабал «Мыжыҡ» (2003), Ҡамырҙағы пирс (2010).

Блок алып бара:. блог https://web.archive.org/web/20160502035908/http://ukr.obozrevatel.com/. Украинала цензура, Рәсәй-Украина мөнәсәбәттәре һ. б. тураһында мәҡәләләр баҫтыра[1] [2] [3].

Плагиатта ғәйепләү

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

2018 йылдың ғинуар аҙағында Винничук үҙенең «Збруч» порталындағы блогында советтарҙың «Не нам, бл@дям» тип аталған баҫмаһында бөтә советтарҙан ҡотолоу кәрәклеге тураһында уйлана. Рус классиктары А. С. Пушкин менән М. А. Булгаковты плагиатта ғәйепләй: «Ябай сәбәп менән мин Булгаковты украин һәм рус телдәрендә уҡығандарға ҡарағанда күпкә киңерәк уҡыу офоҡтары менән яратманым», — тип хәбәр итә яҙыусы. — «Донъя әҙәбиәтендә күп уҡыған кеше „Оҫта һәм Маргарита“ романының бөтә икенсел характерын еңел күрәсәк». Пушкин тураһында ла шул уҡ фекерҙә була, «Пушкиндың классик шиғырҙарының күбеһе, шул иҫәптән „Татьянаның хаты“ — француз теленән» —, ти.

Әммә бынан күпкә алдараҡ 2016 йылда Львовтың «Варианттар» порталы «Плагиат менән кофе[5]» тигән ҙур мәҡәлә баҫтыра, унда Винничук үҙе 2001 йылда сыҡҡан «Львов кофеһы серҙәре» китабы өсөн плагиатта ғәйепләнә. «Варианттар» тикшеренеүенә ярашлы, Винничуктың китабы күбеһенсә Н. Н. Пучеровтың «Все о кофе» (Киев: Наукова думка, 1988 йыл) китабынан күсерелгән. Винничук тарафынан автор китабы тип бирелгән эш иһә Пучеров китабын һаҡһыҙ тәржемә итеү булып сыҡты. Бында Пучеровтың бер ниндәй ижади эшкәртеүһеҙ тулыһынса руссанан украин теленә тәржемә ителгән генә түгел, ә сиктән тыш һаҡһыҙ тәржемә ителгән. Мәҫәлән, текста «Заир» (хәҙер Конго Республикаһы) географик атамаһын табырға мөмкин, ул 1997 йылдан бирле ҡулланылмай, әммә Пучеров китабын яҙған мәлдә (1980-се йылдар) киң таралған исем була[6]. Мәҡәләлә шулай уҡ плагиаторлыҡты раҫлаған ике китаптың да тексынан өҙөктәргә сағыштырмаса анализ яһала. Шуныһы иғтибарға лайыҡ: шулай булыуға ҡарамаҫтан, Винничук үҙенең китабы өсөн 1000 доллар күләмендә аҡса ала, ә китап үҙе бер нисә баҫыла һәм хатта Львов нәшриәтселәр форумы лауреаты була. 2018 йылда Винничук тәнҡиткә, китап өсөн башҡа авторҙарҙың китаптарындағы бер нисә ҡәһүә рецепты ғына алдым, тип яуап бирә.

Башҡа мәғлүмәттәр

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Юзя Обсерватор аҙналыҡ бите өсөн «Галицкий рыцарь» (1999) титулына лайыҡ булды.

"Йыл китабы"ның әҙәби премияһы финалсыһы һәм ике тапҡыр еңеүсеһе (2012: «Танго смерти» романы; 2005: «Көҙгө баҡсаларҙа яҙғы уйындар» романы.

Өйләнгән, ике бала тәрбиәләй. Львовта йәшәй һәм эшләй.

  1. 1,0 1,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #103537422 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Чешская национальная авторитетная база данных
  3. Юрий Винничук 2017 йыл 28 ғинуар архивланған.
  4. Юрий Винничук пугает читателей новыми книгами(недоступная ссылка)
  5. Кава з плагіатом  (укр.), Варіанти. 30 ғинуар 2018 тикшерелгән. 2018 йыл 31 ғинуар архивланған.
  6. Кава з плагіатом  (укр.), Варіанти. 30 ғинуар 2018 тикшерелгән. 2018 йыл 31 ғинуар архивланған.