Волга буйы федераль округы
 | |
| ФО үҙәге | Түбәнге Новгород |
|---|---|
| Майҙаны | 1 038 000 км² (Рәсәй халҡының 6,8 % ) |
| Халҡы | 30 241 581 кеше. (Рәсәй халҡының 21,3 % , 2008 й) |
| Ҡала халҡы % . | 70,7 |
| Субъекттар һаны | 14 |
| Ҡалалар һаны | 191 |
| Сәнәғәт этештереү күләме | 1,3 трлн һум. (2002) |
| Йән башына төшкән табыш | 2940 һум. (2002) |
| Президенттың тулы хоҡуҡлы вәкиле | Игорь Комаров |
| Рәсми сайт | http://www.pfo.ru |
Волга буйы федераль округы (рус. Приво́лжский федера́льный о́круг) — 2000 йылдың 13 майында Рәсәй Федерацияһы Президенты указы менән барлыҡҡа килгән административ ойошма. Округка Волганың урта һәм өҫкө ағамынында урынлашҡан, шулай уҡ Урал буйы менән Урал тауҙарының көнбайыш битләүенә ҡараған региондар, һәм Үҙәк Рәсәйҙә урынлашҡан ике регион ҡарай.
Ошо округ Рәсәй Федерацияһының 6,08 % майҙанын биләй.
Хоҡуҡи-административ торошо[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Федераль округ Рәсәй Федерацияһының административ берәмеге булып хисапланмай, йәғни Рәсәй Федерацияһының субъекты түгел[1].
Халҡы һәм милли составы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
2002 йылдағы бөтә рәсәй халыҡ иҫәбе мәғлүмәтенә ҡарағанда Волга буйы федераль округында 30 241 581 кеше, проценттар менән күрһәкәндә дөйөм Рәсәй халҡының 21,3 % тәшкил итә. Күбеһе ҡалаларҙа йәшәй.
Милли состав:[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Урыҫтар: 21 148 120 кеше (67,88 %)
- Татарҙар: 4 063 720 кеше. (13,04 %)
- Сыуаштар: 1 417 228 кеше (4,55 %)
- Башҡорттар: 1 349 633 кеше (4,33 %)
- Мордва халҡы: 655 926 кеше. (2,11 %)
- Удмурттар: 560 764 кеше (1,8 %)
- Марийҙар: 511 919 кеше (1,64 %)
- Украиндар: 401 614 кеше (1,29 %)
- Ҡаҙаҡтар: 228 016 кеше (0,73 %)
- Коми-пермяктар: 106 643 кеше (0,34 %)
- Әрмәндәр: 105 073 кеше (0,34 %)
- Белорустар: 94 158 кеше (0,30 %)
- Әзербайджандар: 84 183 кеше (0,27 %)
- Үҙ милләтен күрһәтмәгән кешеләр — 78 535 кеше (0,25 %)
- Немец халҡы: 71 460 кеше (0,23 %)
- Еврейҙар — 29 618 кеше (0,09 %)
Волга буйы федераль округында дөйөм рәсәй иҫәбен алғанда сәнәгәт етештереүе 23,9 % тәшкил итә — был иң юғары күрһәткес (икенсе урында Үҙэк федераль округ).
2005 йылдың II кварталында, ауыл хужалығы таурҙары етештереү буйынса Волга буйы федераль округы, дөйөм рәсәй кимәленән, 24,7 % ауыл хужалығы таурҙарын етештергән. Был округ 15,3 % инвестициялар йәлеп иткән (дөйөм рәсәй инвестицияларынан).
Иң ҙур ҡалалары[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Түбәнге Новгород
- Ҡазан
- Һамар
- Өфө
- Пермь
- Һарытау
- Тольятти
- Ижевск
- Ульяновск
- Ырымбур
- Яр Саллы
- Пенза
- Киров
- Чебоксар
- Саранск
- Стәрлетамаҡ
- Йошкар-Ола
- Дзержинск
- Орск
Округтың составы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
| № | Федерация субъекты | Флагы | Гербы | Терри- торияһы (км²) |
Халыҡ һаны (2010 й. Иҫәп алыу буйнса) |
Админист- ратив үҙәге |
Административ-территорриаль бүленеше (ОКАТО ярашлы) |
ОКАТО коды | Муниципаль берәмектәр | Эре ҡалалар (үҙәкһеҙ) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Республикалар | ||||||||||
| 1 | Башҡортостан Республикаһы |  |
 |
142 947 | 4 072 100 | Өфө | 54 район һәм 21 ҡала | 80 | 54 муниципаль район, 9 ҡала округы | Нефтекама (ҡала), Октябрьский (ҡала, Башҡортостан), Салауат (ҡала), Стәрлетамаҡ |
| 2 | Марий Эл Республикаһы |  |
 |
23 400 | 696 300 | Йошкар-Ола | 14 районов и 4 города | 88 | 14 муниципальных районов, 3 городских округа | подробнее |
| 3 | Мордва Республикаһы |  |
 |
26 100 | 834 800 | Саранск | 22 района и 7 городов | 89 | 22 муниципальных района, 1 ҡала округы | |
| 4 | Татарстан Республикаһы |  |
 |
67 800 | 3 786 400 | Ҡазан | 43 района и 14 городов | 92 | 43 муниципальных района, 2 ҡала округы | |
| 5 | Удмурт Республикаһы |  |
 |
42 100 | 1 522 700 | Ижевск | 25 район, 5 ҡала | 94 | 25 муниципаль район | |
| 6 | Сыуашстан |  |
 |
18 300 | 1 251 600 | Чебоксар | 21 район и 9 городов | 97 | 21 муниципальный район, 5 ҡала округы | |
| Край һәм өлкәләр | ||||||||||
| 7 | Пермь крайы |  |
 |
160 200 | 2 635 800 | Пермь | 33 района и 14 городов | 57 | 42 район, 6 ҡала округы | |
| 8 | Киров өлкәһе |  |
 |
120 400 | 1 341 300 | Киров | 39 районов и 5 городов | 33 | 39 муниципальных районов, 6 ҡала округы | |
| 9 | Түбәнге Новгород өлкәһе |  |
 |
76 600 | 3 310 600 | Түбәнге Новгород | 48 районов и 12 городов | 22 | 48 муниципальных районов, 4 ҡала округы | |
| 10 | Ырымбур өлкәһе |  |
 |
123 700 | 2 032 900 | Оренбург | 35 районов и 12 городов | 53 | 35 муниципальных районов, 13 ҡала округы | Орск, Боғорослан, Быҙаулыҡ, Ҡыуандыҡ |
| 11 | Пенза өлкәһе |  |
 |
43 400 | 1 386 200 | Пенза | 28 районов и 5 городов | 56 | 28 муниципальных районов, 5 ҡала округы | |
| 12 | Һамар өлкәһе |  |
 |
53 600 | 3 215 700 | Һамар | 27 районов и 10 городов | 36 | 27 муниципальных районов, 10 ҡала округы | |
| 13 | Һарытау өлкәһе |  |
 |
101 200 | 2 521 800 | Һарытау | 38 районов и 13 городов | 63 | 38 муниципальных районов, 4 ҡала округы | |
| 14 | Ульяновск өлкәһе |  |
 |
37 200 | 1 292 200 | Ульяновск | 21 район и 6 городов | 73 | 21 муниципаль район, 4 ҡала округы | |
Иҫкәртмә[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- ↑ Российская Федерация состоит из республик, краев, областей, городов федерального значения, автономной области, автономных округов — равноправных субъектов Российской Федерации (Конституция РФ, ст.5, п.1)