Түбәнге Серге районы
| |||
Ил | |||
---|---|---|---|
Статус |
муниципаль районы | ||
Урынлашҡан урыны | |||
Берләштерә |
6 муниципаль берәмек | ||
Административ үҙәк |
Түбәнге Серге ҡалаһы | ||
Барлыҡҡа килеүе | |||
Муниципаль район башлығы |
Еремеев Валерий Васильевич | ||
Халҡы (2016) |
↘40 980[2] | ||
Тығыҙлығы |
11,11 кеше/км² | ||
Майҙаны |
3689,8 км² | ||
Ваҡыт бүлкәте |
MSK+2 | ||
Автомобиль номерҙары коды |
66, 96 | ||
Рәсми сайты | |||
Түбәнге Серге районы (рус. Нижнесергинский район) — Свердловск өлкәһенең административ-территориаль һәм муниципаль берәмеге. Көнбайыш идаралыҡ округына ҡарай.
Административ үҙәге — Түбәнге Серге.
География
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Район Свердловск өлкәһенең көньяҡ-көнбайыш өлөшөдә урынлашҡан, көньяҡтан Силәбе өлкәһе менән сиктәш. Майҙаны — 3 689,80 км².
Тарих
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]1924 йылдың 27 февралендә Урал өлкәһенең Екатеринбург өлкәһе составында ойошторола.
1925 йылда Түбәнге Серге районынан Бисәрт районы бүленеп сығарыла, һуңыраҡ ул бөтөрөлә.
1934 йылдың 17 ғинуарында Урал өлкәһе бөтөрлгәс, район Свердловск өлкәһе составына керә.
1945 йылдың 2 ноябренән 1959 йылдың 9 мартына ҡәҙәр район составынан йәнә Бисерт районы бүленеп сығарыла.
1963 йылдың 1 февраленән 1965 йылдың 13 ғинуарына тиклем Түбәнге Серге өлкә ҡарамағындағы ҡала тип үҙгәртелә. Түбәнге Серге районы бөтөрөлә, уның төп өлөшө яңы ойошторолған Свердловск ауыл районына, ә ҡалғаны — Түбәнге Серге ҡала советына кертелә.
1966 йылда Түбәнге Серге ҡалаһы йәнә район әһәмиәтендәге ҡала тип үҙгәртелә.
1995 йылдың 29 октябрендә, төбәк референдумы һөҙөмтәләренә ярашлы, «Түбәнге Серге районы» муниципаль берәмеге ойошторола. Эргә-тирәләге тораҡ пункттар менән бергә айырым «Бисәрт ҡала округы»н барлыҡҡа килтергән, Бисәрт ҡала тибындағы ҡасабаһы район составына кермәй ҡала.
2004 йылдың 27 декабрендә, Свердловск өлкәһенең 228-ОЗ һанлы законына ярашлы, Түбәнге Серге муниципаль берәмегенә муниципаль район статусы бирелә.
Халҡы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Халыҡ иҫәбе | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1959[3] | 1970[4] | 1979[5] | 1989[6] | 2002[7] | 2009[8] | 2010[9] | 2011[10] |
83 810 | ↘81 954 | ↘74 871 | ↘72 257 | ↘60 512 | ↘55 539 | ↘44 453 | ↘44 233 |
2012[11] | 2013[12] | 2014[13] | 2015[14] | 2016[2] | |||
↘43 068 | ↘42 499 | ↘42 021 | ↘41 516 | ↘40 980 |
Муниципаль-территориаль ҡоролош
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Түбәнге Серге районында 5 ҡала һәм 1 ауыл биләмә составында 38 тораҡ пункт бар[15]:
№ | Ҡала һәм ауыл биләмәләре | Административ үҙәк | Тораҡ пункттар һаны | Халҡы | Майҙаны, км2 |
---|---|---|---|---|---|
1 | Атиг эшселәр ҡасабаһы ҡала биләмәһе | Атиг эшселәр ҡасабаһы | 1 | ↘3192[2] | |
2 | Дружинино ҡала биләмәһе | Дружинино эшселәр ҡасабаһы | 4 | ↘4494[2] | |
3 | Кленовское ауыл биләмәһе | Кленовское ауылы | 16 | ↘3772[2] | |
4 | Михайловск муниципаль берәмеге | Михайловск ҡалаһы | 12 | ↘14 156[2] | |
5 | Түбәнге Серге ҡала биләмәһе | Түбәнге Серге ҡалаһы | 4 | ↘9526[2] | |
6 | Үрге Серге ҡала биләмәһе | Үрге Серге эшселәр ҡасабаһы | 1 | ↘5840[2] |
- Тораҡ пункттар
Тораҡ пункттың исеме төшөрмәһендә муниципаль ҡарамағанлығы күрһәтелгән
|
|
|
Тәбиғи парктар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Түбәнге Серге районы территорияһында «Болан шишмәһе» (рус. «Оленьи Ручьи») тәбиғи паркы урынлашҡан.
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Свердловск өлкәһе > Данные не обнаружены. Возможно, страница переименовывалась. Проверьте справочник
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 Предварительная оценка численности населения Свердловской области по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года и в среднем за 2015 год . Дата обращения: 28 ғинуар 2016. Архивировано 28 ғинуар 2016 года.
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1959 года . Архивировано 23 август 2011 года.
- ↑ Итоги Всесоюзной переписи населения 1970 года . Портал География. Дата обращения: 19 октябрь 2011. Архивировано 24 ғинуар 2012 года.
- ↑ Итоги Всесоюзной переписи населения 1979 года . Портал География. Дата обращения: 19 октябрь 2011. Архивировано 24 ғинуар 2012 года.
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 года . Архивировано 23 август 2011 года.
- ↑ Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более . Архивировано 3 февраль 2012 года.
- ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, посёлкам городского типа и районам на 1 января 2009 года . Дата обращения: 2 ғинуар 2014. Архивировано 2 ғинуар 2014 года.
- ↑ 9,00 9,01 9,02 9,03 9,04 9,05 9,06 9,07 9,08 9,09 9,10 9,11 9,12 9,13 9,14 9,15 9,16 9,17 9,18 9,19 9,20 9,21 9,22 9,23 9,24 9,25 9,26 9,27 9,28 9,29 9,30 9,31 9,32 9,33 Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность и размещение населения Свердловской области . Дата обращения: 1 июнь 2014. Архивировано 1 июнь 2014 года.
- ↑ Свердловская область. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2009-2014 годов
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года . Дата обращения: 31 май 2014. Архивировано 31 май 2014 года.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов) . Дата обращения: 16 ноябрь 2013. Архивировано 16 ноябрь 2013 года.
- ↑ Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года . Дата обращения: 2 август 2014. Архивировано 2 август 2014 года.
- ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года . Дата обращения: 6 август 2015. Архивировано 6 август 2015 года.
- ↑ Официальная информация 2009 йыл 12 июль архивланған.
- ↑ 16,00 16,01 16,02 16,03 16,04 16,05 16,06 16,07 16,08 16,09 16,10 16,11 Михайловск муниципаль берәмегенә керә
- ↑ Атиг эшселәр ҡасабаһы ҡала биләмәһенә керә
- ↑ 18,0 18,1 18,2 18,3 Түбәнге Серге ҡала биләмәһенә керә
- ↑ 19,00 19,01 19,02 19,03 19,04 19,05 19,06 19,07 19,08 19,09 19,10 19,11 19,12 19,13 19,14 19,15 Кленовское ауыл биләмәһенә керә
- ↑ 20,0 20,1 20,2 20,3 Дружинино ҡала биләмәһенә керә
- ↑ Үрге Серге ҡала биләмәһенә керә
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — ISBN 978-5-295-04683-4.
- Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана. Книга 8: Башкирские деревни Пермской и Свердловской областей. Кн. 8 — Уфа: Китап, 1999.
- Асфандияров А. З. Башкирские деревни Свердловской области // Ватандаш. — 2001. — № 9. — ISSN 1683-3554.
- Асылгужин Р. Р. Башкиры Свердловской области. — Уфа: Хан, 2007. (рус.) (баш.)
- Асылгужин Р. Р. Башкиры Свердловской области // Ватандаш. — 2009. — № 1. — С. 34—38. — ISSN 1683-3554.
- Камалов А. А., Камалова Ф. У. Атайсал. — Уфа: Башкирское издательство «Китап», 2001. — С. 375—376. — 544 с. — ISBN 5-295-02882-8.
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Рәсми сайт
- Мурзабулатов М. В., Шитова С. Н., Юсупов Р. М. Зауральские башкиры // Башкирская энциклопедия. — Уфа: ГАУН РБ «Башкирская энциклопедия», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-306-8.
- Карта расселения зауральских башкир в конце 19 — в начале 20 вв.
- Список населённых пунктов (с населением свыше 100 чел. в 1869 г.) зауральских башкир, входивших в Пермскую губернию