Әбләй (исем)

Әбләй — боронғо башҡорт ир-ат исеме.

Этимологияһы

Әбләй (Әбеләй, Аблай) — «дегәнәк» тигәнде аңлата, баланы һаҡлау өсөн ҡушылған боронғо исем.

Билдәле шәхестәр

Аблаев Ирек Йомабай улы (рус. Аблаев Ирек Юмабаевич) — (9 май 1946 йыл—11 ғинуар 2011 йыл) — хәрби хеҙмәткәр, дәүләт эшмәкәре. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған юрисы (2001).

Әбләшев Раиф Ғабдулла улы (8 ноябрь 1950 йыл — 24 октябрь 2000 йыл) — фоторәссам һәм фотокорреспондент. 1991 йылдан Рәсәй Федерацияһы Фоторәссамдар союзы ағзаһы.

Аблаев Яҡуб Мамут улы (рус. Аблаев Якуб Мамутович) (12 май 1914 йыл — 11 февраль 1943) — 112-се Башҡорт кавалерия дивизияһы яугиры, дивизияның артиллерия-техник тәьмин итеү начальнигы. 3-сө ранглы техник-интендант. ВКП (б) ағзаһы.

Аблаев Ибраһим Я. (рус. Аблаев Ибрагим Я.) (1905 йыл — 1942 йыл) — 112-се Башҡорт кавалерия дивизияһының 275-се кавалерия полкы составында ҡылыссы булып хеҙмәт итә.

Топонимдарҙа

Әбләй рус. Аблей — Рәсәй йылғаһы. Свердловск өлкәһе биләмәләрендә аға.

Әбләй (тау) Урта Уралдағы Веселки тауы(Весёлые горы түбәләренең береһе. Рәсәйҙә Свердловск өлкәһендә урынлашҡан. Бейеклеге — 524 м.

Әбләй (үҙән) (рус. Аблай) — үҙән, Рәсәйҙәге Ырымбур өлкәһенең Ҡыуандыҡ районында урынлашҡан.

Халыҡ ижадында

Әбләй — башҡорт халыҡ эпосы "Ҡара юрға"ның 1-се вариантындағы төп герой.

Әбләй — «Өс бажа» шаян йыры геройы:

Йәшәйҙәр ти өс бажа, Шәкүр, Бәкер һәм Әбләй...

Һылтанмалар

• Кусимова Т. «Исемдәр донъяһында» 2021 йыл 8 сентябрь архивланған.
• З.Ғ.Ураҡсин, Э.Ф.Ишбирҙин. «Туған тел серҙәре». — Өфө: «Китап», 1983 й. — С. 61-се.
• «Башҡортостан ҡыҙы» Ҡунафина Гөлшат «Исемең матур, кемдәр ҡушҡан» 2021 йыл 9 сентябрь архивланған.
• Башҡорт халыҡ ижады. «Ҡара юрға». — Өфө: «Китап», 1972 й. — С. 244-се.

Сығанаҡтар

• Башҡорт исемдәре / Таңһылыу Күсимова, Cветлана Бикҡолова. — Өфө: Китап, 2005. – 224 бит.
• Күсимова Таңһылыу. Исемдәр донъяһында. Башҡорт исемдәре һүҙлеге, башҡорт һәм рус телдәрендә. — Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1991. — 192 бит.
• Сулейманова Р. А. Башкирско-русский словарь-справочник личных имен и фамилий. — Уфа, 2013. — 364 с. ISBN 978-5-91608-111-4.
• Тупеев С. Х. Башкирский именник. Справочник личных имен с написанием вариантов на русском и башкирском языках. — Уфа, 2004.
• Хисамитдинова Ф.Ғ., Султанова Р. И. Русско-башкирский словарь — справочник личных имен, отчеств, фамилий. — Уфа, 2004.
• Хисамитдинова Ф.Ғ., Төпәев С. Х. Төрки сығанаҡлы һәм төрки элементлы башҡорт исемдәре. — Өфө, 2006.

Яңы сығанаҡ өҫтәү өсөн «Ҡалып:Исемдәр донъяһында» сәхифәһен үҙгәртегеҙ