Иҫке Дүртекәй

Ауыл
Иҫке Дүртекәй
Ил	РәсәйРәсәй
Федерация субъекты	Башҡортостан
Муниципаль район	Балтас районы
Координаталар	55°56′01″ с. ш. 55°42′23″ в. д.
Сәғәт бүлкәте	UTC+6
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	02, 102
ОКАТО коды	80 208 828 004
ОКТМО коды	80 608 428 111
Иҫке Дүртекәй

Иҫке Дүртекәй (рус. Стародюртюкеево) — Башҡортостандың Балтас районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 83 кеше. Почта индексы — 452984, ОКАТО коды — 80208828004.

Халыҡ һаны

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө	Бөтә халыҡ	Ир-егеттәр	Ҡатын-ҡыҙҙар	Ир-егеттәр өлөшө (%)	Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль ( 26 ғинуар)
1920 йыл 26 август
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар
1959 йыл 15 ғинуар
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар
2002 йыл 9 октябрь
2010 йыл 14 октябрь	83	48	35	57,8	42,2

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.

1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Халыҡ һаны буйынса сығанаҡтар

Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.

• 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.

Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.

• 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.

Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.

• 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)

Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.

• 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.

Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.

• 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.

Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.

• 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
• 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник.  (рус.)
• Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7

1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.

Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыу (2002) мәғлүмәте буйынса — күпселек мариҙар (80 %) йәшәй.

Географик урыны

• Район үҙәгенә тиклем (Иҫке Балтас): 17 км
• Ауыл советы үҙәгенә тиклем (Һәйтәк): 7 км
• Яҡындағы тимер юл станцияһы (Көйөҙе): 91 км

Тарихы

Дүртекәй ауылы ике улыс Таҙлар һәм Танып (Кыр-Һунлар түбәһе) ерендә ултырған. Килешеү 1768 йылдың 28 июнендә рәсмиләштерелгән. Тәүге яҙма Янбарис Тойгилдин менән килгән 25 ғаиләгә бирелде. Йыл һайын керҙәшлек өсөн барыһы ла аҫаба башҡорттарға йылына 1 һум 50 тин түләгән.

19 быуат уртаһында, мариҙарға йән башына 15-әр дисәтинә ер бүлеп бирелгәнгә тиклем, улар Таҙлар улусы ерҙәрен файҙаланған. "Башҡорт керҙәштәрен ер менән тәьмин итеү буйынса комиссия" ның 1786, 1812 йылдар өсөн керҙәшлек тураһында рәсми ҡағыҙҙарын тәҡдим итеүенә ҡарамаҫтан, ике ауыл - Иҫке Дүртекәй һәм Яңы Дүртекәй - 1748 йылда уҡ барлыҡҡа килгән, беренсеһендә - 138, икенсеһендә 79 кеше йәшәгән, тип раҫларға нигеҙ бар. Башҡа мәғлүмәттәр буйынса ла уларҙың барлыҡҡа килеү ваҡытын да билдәләргә мөмкин - был 1746 йыл.

1890-сы йылдарҙа ауылда земство мәктәбе асыла. Был мәктәп Сәйтәктә асылырға тейеш була, тик ул ауыл муллалары халыҡ диндән яҙыр тип ҡурҡып, халыҡты был эшкә ҡаршы өндәй.

2002 йылғы мәғлүмәткә ярашлы мариҙар йәшәй. Фельдшер‑акушерлыҡ пункты бар.

Һылтанмалар

• Административно-территориальное устройство Республики Башкортостан: Справочник. — Уфа: ГУП РБ Издательство «Белая Река», 2007. — 416 с.— ISBN 978-5-87691-038-7. (рус.)
• Асфандияров А.З. История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. Уфа: Китап, 2009. — 744 с. ISBN 978–5–295–04683–4 (рус.)