Мырҙа (Ҡырмыҫҡалы районы)
Ауыл | |
Мырҙа Мырҙа | |
Ил | |
---|---|
Федерация субъекты | |
Муниципаль район | |
Координаталар | |
Сәғәт бүлкәте | |
Һанлы танытмалар | |
Автомобиль коды |
02, 102 |
ОКАТО коды | |
ОКТМО коды | |
Мырҙа (рус. Мурзино) — Башҡортостандың Ҡырмыҫҡалы районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 172 кеше[1]. Почта индексы — 453013, ОКАТО коды — 80235845005.
Халыҡ һаны
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Милли составы
Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыу (2002) буйынса өҫтөнлөк иткән милләт — башҡорттар (95 %)[2].
Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)
Иҫәп алыу йылы һәм көнө | Бөтә халыҡ | Ир-егеттәр | Ҡатын-ҡыҙҙар | Ир-егеттәр өлөшө (%) | Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%) |
1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар) | |||||
1906 йыл | 285 | ||||
1920 йыл 26 август | 350 | ||||
1926 йыл 17 декабрь | |||||
1939 йыл 17 ғинуар | 368 | ||||
1959 йыл 15 ғинуар | 224 | ||||
1970 йыл 15 ғинуар | |||||
1979 йыл 17 ғинуар | |||||
1989 йыл 12 ғинуар | 177 | ||||
2002 йыл 9 октябрь | 183 | ||||
2010 йыл 14 октябрь | 172 | 79 | 93 | 45,9 | 54,1 |
Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.
- 1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.
- 1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны
Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.
- 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.
- Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.
- 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.
- Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.
- 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)
- Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.
- 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.
- Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.
- 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.
- Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.
- 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
- 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
- Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7
- 1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.
Географик урыны
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Район үҙәгенә тиклем (Ҡырмыҫҡалы): 11 км
- Ауыл советы үҙәгенә тиклем (Яңы Ҡыйышҡы): 6 км
- Яҡындағы тимер юл станцияһы (Таҙлар станцияһы): 5 км
Тарихы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Мырҙа, Төбәк-Таҙлар кеүек үк, Ҡыуаҡ йылғаһы янында урынлашҡан булған. XVIII быуат аҙағында был исем аҫтында ике ауыл була. Уларҙың береһендә V ревизияла 114 кеше һәм 20 йорт, икенсеһендә 115 кеше һәм 24 йорт күрһәтелгән. Икенсеһе Бәләкәй йәки Яңы Мырҙа тип аталған. 1816 йылғы VII ревизияға ҡарата бында халыҡ һаны (42 кеше) һәм ихаталар (8) кәмегән. Уның ҡарауы, төп ауылда башҡорт халҡының һаны 142-гә еткән. Өҫтәүенә, 22 ғаиләнең дүртәүһендә күп ҡатынлылыҡ теркәлгән. XIX быуат уртаһында Мырҙа ауылында 28 йортта 247 кеше йәшәгән. XX быуат башындағы белешмәләрҙә икенсе исеме Месетле-Таҙлар була. 1920 йылда унда 350 кеше йәшәй. 1786 йыл картаһында Ағиҙел йылғаһы буйындағы Үтәгән ауылынан саҡ ҡына түбәнерәк Мәсетле ауылы күрһәтелгән.
Ул йылғаның уң ярында урынлашҡан булған, әммә әлегә билдәле булмаған Ҡаран һәм Һат ауылдары араһындағы йылғаның уң яҡ ярында урынлашҡан. Мырҙаның икенсе исеме уның Мәсетле исеме менән билдәле булыуын раҫлай.
1839 йылда Мырҙала 257 кеше йәшәгән 40 йортта 150 ат, 130 һыйыр, 15 һарыҡ һәм 25 кәзә була. Умартасыларҙың 210 умартаһы була. Һәр кешегә 7,3-шәр бот сәселгән иген тура килә[3].
Урамдары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Парк(урамы) (рус. Парковая(улица)}})
- Ялан(урамы) (рус. Полевая(улица)}})
- Йылға(урамы) (рус. Речная(улица)}})
- Баҡса(урамы) (рус. Садовая(улица)}})
- Мәктәп(урамы) (рус. Школьная(улица)}})
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
- ↑ Өҙөмтә хатаһы:
<ref>
тамғаһы дөрөҫ түгел;2002F
төшөрмәләре өсөн текст юҡ - ↑ Асфандияров А. З. История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Уфа, Китап, 2009. — 744 с., страница 173—174 2022 йыл 21 март архивланған.
Портал «Башҡортостан ауылдары» | |
Башҡортостан Республикаһы Законы (№ 22-з, 16 июль, 2008 йыл.) Викикитапханала | |
Проект «Башҡортостан ауылдары» |