Тәдлис
Иман шарттары |
Исламдың биш нигеҙе |
Шәхестәр |
Тәдлис (ғәр. تدليس; рус. Тадлис) — ислам фиҡһы һәм хәҙистәрҙе өйрәнеү ғилеме термины, "тауар сифатында етешһеҙлекте йәшереү " тигәнде аңлата[1].
Сауҙала
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Дөйөм ҡабул ителгән ҡарашҡа ярашлы, «тәдлис» термины тауарҙың етешһеҙлектәрен йәшереү мәғәнәһендә византия-грек dόλος һүҙе (лат. dolus) һүҙенән килеп сыҡҡан[1].
Хәҙис ғилемендә
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Урта быуат мосолман сығанаҡтарында хәбәр ителеүенсә, тәүге тапҡыр хәҙис тапшырыусыларҙың — мөхәддистәрҙең икенсе быуыны вәкилдәре тәдлис менән шөғөлләнә башлаған[2].
Ихтимал, тик тәдлистә ғәйепләү йәки шик аҫтына алыуға бағышланған иң тәүге коллекция Хөсәйен әл-Ҡарабисиҙың ҡайһы бер фрагменттары һуңғы эштәрендә һаҡланған Китаб әл-Мөҙәлисм (һижри 245 йәки 248 й.) тигән хеҙмәте булғандыр. Ибн ән-Нәдим "Фихрис"тә Али ибн әл-Мәҙиниҙең (ваф. 849) беҙҙең көндәргә тиклем һаҡланмаған ошондай уҡ хеҙмәте тураһында телгә алған. Артабанғы рижәл ғилеме буйынса бөтә китаптарҙың лексиконында термин йыш ҡулланыла[3].
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Tadlīs / Dien, M.Y. Izzi and Juynboll, G.H.A. // Encyclopaedia of Islam. 2 ed. — Leiden : E. J. Brill, 1960—2005. (түләүле)
- Tedlîs / B. Erul // TDV İslâm Ansiklopedisi : [тур.] : 44 c.. — İstanbul : TDV İslâm Araştırmaları Merkezi, 2011. — Т. 40. — С. 262—264.
Был ислам тураһында тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ. |