Һунаршин Әүәл Хажи улы

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Һунаршин Әүәл Хажи улы
Зат ир-ат
Гражданлыҡ  СССР
Тыуған көнө 28 октябрь 1911({{padleft:1911|4|0}}-{{padleft:10|2|0}}-{{padleft:28|2|0}})
Тыуған урыны Билән, Красноуфимск өйәҙе, Пермь губернаһы, Рәсәй империяһы
Вафат булған көнө 6 ғинуар 1995({{padleft:1995|4|0}}-{{padleft:1|2|0}}-{{padleft:6|2|0}}) (83 йәш)
Вафат булған урыны Өфө, Рәсәй
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Ленин ордены Социалистик Хеҙмәт Геройы Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены Октябрь Революцияһы ордены РСФСР-ҙың атҡаҙанған төҙөүсеһе I дәрәжә Ватан һуғышы ордены II дәрәжә Ватан һуғышы ордены

Һунаршин Әүәл Хажи улы (28 октябрь 1911 йыл — 6 ғинуар 1995 йыл) — хужалыҡ эшмәкәре. Социалистик Хеҙмәт Геройы (1971). РСФСР-ҙың атҡаҙанған төҙөүсеһе (1966), газ сәнәғәте отличнигы (1965).

Биографияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Һунаршин Әүәл Хажи улы 1911 йылдың 28 октябрендә Пермь губернаһы Красноуфимск өйәҙе (хәҙерге Башҡортостан Республикаһы Балаҡатай районы) Билән ауылында тыуған. Милләте — башҡорт[1].

1970 йылда Өфө нефть институтын тамамлай.

Тулы булмаған мәктәптә белем алғандан һуң, 1925 йылда Өфө төҙөлөш техникумына уҡырға инә[2].

1931 йылдан Башҡорт АССР-ы Учалы районының Стройколхозцентр район-ара контораһында техник етәксе булып эшләй. 1932—1933 йылдарҙа «Севцветметзолото» берекмәһенең Свердловск ҡала төҙөлөш контораһында прораб вазифаһын башҡара.

1933—1935 йылдарҙа Алыҫ Көнсығышта Ҡыҙыл Армия сафтарында хеҙмәт итә. 1935—1938 йылдарҙа — «Нефтезаводпроект» тресының Өфө филиалында инженер-конструктор, 1938—1941 йылдарҙа — Өфө нефть эшкәртеү заводында капиталь төҙөлөш бүлегенең өлкән инженеры булып эшләй[2].

1941 йылдан Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнаша, Брянск, Воронеж, Сталинград, Көньяҡ, IV Украина һәм I Балтик буйы фронттарында һуғыша, рота командиры, батальон командирының урынбаҫары була. Ике тапҡыр яралана, госпиталдә дауалана. Алыштарҙа күрһәткән батырлыҡтары өсөн I һәм II дәрәжә Ватан һуғышы ордендары, 6 миҙал менән бүләкләнә.

1945 йылдан «Башнефтезаводы» берекмәһенең капиталь төҙөлөш бүлеге мөдире булып эшләй. 1946—1950 йылдарҙа — «Башнефтезаводстрой» тресының производство-техник бүлеге начальнигы, 1950—1951 йылдарҙа — «Востокнефтепроводстрой» тресының баш инженеры вазифаларын башҡара. 1951 йылдан «Востокнефтепроводстрой» тресының етәксеһе була. 1971 йылдан «Востокнефтепроводстрой» тресында иҡтисадсы булып хеҙмәт итә. 1979—1987 йылдарҙа «Главвостоктрубопроводстрой» идаралығының бүлек начальнигы булып эшләй[3].

НижневартовскКуйбышев, ТуймазыОмск, Усть-Балык—Омск, Усть-Балык—ҠурғанӨфөӘлмәт магистраль нефть үткәргестәре комплекстары, БохараУрал газ үткәргесе һ.б. төҙөлөшөндә ҡатнаша[3].

1995 йылдың 6 ғинуарында Өфө ҡалаһында вафат була.

Хеҙмәттәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Бородавкин П. П., Сунарчин А. Х. Строительство магистральных трубопроводов в сложных условиях. — М.: Недра, 1965. — 215 с.

Маҡтаулы исемдәре һәм бүләктәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Социалистик Хеҙмәт Геройы (1971)
  • РСФСР-ҙың атҡаҙанған төҙөүсеһе (1966)
  • Газ сәнәғәте отличнигы (1965)
  • Ленин ордены (1964, 1971)
  • Октябрь Революцияһы ордены (1973)
  • I дәрәжә Ватан һуғышы ордены (1985)
  • II дәрәжә Ватан һуғышы ордены (1943)
  • Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ ордены (1964)
  • миҙалдар

Хәтер[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Өфөлә ул йәшәгән йортҡа мемориаль таҡтаташ ҡуйылған.

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. Һунаршин Әүәл Хажи улы. «Герои страны» сайты.
  2. 2,0 2,1 Тимур Рахматуллин. Сегодня – 100 лет со дня рождения Героя Социалистического Труда Аваля Сунарчина. Дата обращения: 3 сентябрь 2018.
  3. 3,0 3,1 Фархутдинов Г. Г. Сунарчин Аваль Хаджаевич // Башкирская энциклопедия. — Уфа: ГАУН РБ «Башкирская энциклопедия», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-306-8.

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Герои труда / Справочник о Героях Социалистического Труда и кавалерах ордена Трудовой Славы трех степеней из Башкортостана./ сост. Р. А. Валишин [и др.]. — Уфа : Китап, 2011. — 432 с. — ISBN 978-5-295-05228-6.
  • Белокатайский район: история и современность / Историко-краеведческое издание. / Автор-составитель В. А. Ощепков. — Уфа : Издатедьство Диалог, 2004. — 476 с. — ISBN 5-94524-028-1.  (рус.)  (Тикшерелеү көнө: 29 ғинуар 2021)

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]