Әлмән (Ҡурған өлкәһе)

Ауыл
Әлмән
Флаг
Ил	РәсәйРәсәй
Федерация субъекты	Ҡурған өлкәһе
Муниципаль район	Әлмән
Ауыл биләмәһе	Әлмән ауыл советы
Координаталар	54°56′36″ с. ш. 63°34′44″ в. д.
Башлыҡ	Рыжкова Светлана Викторовна
Нигеҙләнгән	1586 йыл
Халҡы	↘3928 кеше (2015)
Милли состав	урыҫтар, татарҙар, башҡорттар
Телефон коды	+7 35242
Почта индексы	641130
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	-
Код ОКАТО	37 202 804 001
Код ОКТМО	37 602 404 101
Номер в ГКГН	0010517
Рәсми сайт	admalmenevo.ru
Әлмән

Әлмән (рус. Альменево) — Рәсәй Федерацияһы Ҡурған өлкәһе Әлмән районының административ үҙәге. Әлмән ауыл советы составына инә.

Халҡы — 3928 кеше (2015).

Топоним

Ауылдың атамаһы күл буйында тәүгеләрҙән булып йорт һалыусы балыҡсы Әлмәндең исеменән барлыҡҡа килгән.

География

Ауыл Урал аръяғында, Ҡурғандан 207 км көньяҡ-көнбайыштараҡ, Шумиханан 49 км көньяҡтараҡ һәм Силәбенән 180 км көньяҡ-көнсығыштараҡ урынлашҡан.

Тарих

Революциянан һуң Башҡорт АССР-ының Ялан кантоны составына инә. 1923 йылда Урал өлкәһе Силәбе округының яңы ойошторолған Ҡатай районы ҡарамағына бирелә. 1930 йылда Ҡатай районы бөтөрөлгәс, ауыл Ялан-Ҡатай районына күсерелә. 1934 йылда Ялан-Ҡатай районы Силәбе өлкәһенә, 1940 йылда ауыл яңы ойошторолған Әлмән районына инеп, 1943 йылда был район Ҡурған өлкәһе составын тулыландыра.

Халҡы

Халыҡ иҫәбе
1926	1959	1970	1979	1989	2002	2010
1853	↗2757	↗3839	↗4753	↗5013	↘4559	↘4310
2012	2013	2014	2015
↘4240	↘4159	↘3998	↘3928

1000

2000

3000

4000

5000

6000

1926

2002

2015

Милли составы

2010 йылғы йән иҫәбен алыу мәғлүмәттәренә ярашлы ауылда башлыса урыҫтар (48 %), татарҙар (36 %) һәм башҡорттар (13 %) йәшәй.

Иҡтисад

Транспорт

• Р328 Шумиха—Усть-Уйское автомобиль юлы

Көн һайын автовокзалдан ҡала-ара автобустар юлға сыға:

• № 108 Шумиха—Әлмән
• № 580 Ҡортамыш—Целинное—Әлмән—Шумиха—Силәбе
• № 715 Ҡурған—Шумиха—Әлмән

Сәнәғәт

• «Альменевская АгроХимия МУП»
• «Альменевское ремонтно-техническое предприятие»
• «Альменевское ДРСП»

Инфраструктура

Ауылда район дауаханаһы, урта мәктәп, аграр-технология техникумы, мәҙәниәт йорто, «Дружба» тарихи крайҙы өйрәнеүсе музей, музыка мәктәбе, район китпаханаһы, балалар ижады йорто, мәсет һәм сиркәү бар. Әлмәндә «Трибуна» район гәзите редакцияһы урынлашҡан.

Спорт

Ауылда артабанғы спорт ҡоролмалары урынлашҡан — «Колос» стадионы, хоккей корты, бала-үҫмерҙәр спорт мәктәбе.

• «Колос» футбол командаһы
• «Торпедо» хоккей командаһы
• «Альменевец» хоккей командаһы
• Волейбол командаһы

Билдәле шәхестәре

• Йомаев Ямалетдин Ғималетдин улы (1892—?) — башҡорт шағиры, мәғрифәтсе.
• Лощенкова Римма Хәлиулла ҡыҙы (15 июнь 1955 йыл) — педагог‑методист. Философия фәндәре кандидаты (2010), профессор (2011). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (2001).