БМО Генераль Ассамблеяһының Украинаның территориаль бөтөнлөгө тураһындағы резолюцияһы
БМО Генераль Ассамблеяһының Украинаның территориаль бөтөнлөгө буйынса 68/262-се резолюцияһы 2014 йылдың 27 мартында БМО-ға ингән дәүләттәрҙең асыҡ тауыш биреү юлы менән БМО Генераль Ассамблеяһының 68-се сессияһында ҡабул ителә, шуларҙың 100-ө «риза», 11 — «ҡаршы», 58 ил «баш тарта».[1] БМО Генераль Ассамблеяһының был ултырышы Рәсәйҙең Украина территорияһын, атап әйткәндә Ҡырым ярымутрауын ҡораллы оккупациялау мәсьәләһен ҡарау өсөн махсус саҡырыла.[2]
Резолюция авторҙары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Был резолюцияның авторҙары булып Германия, Канада, Коста-Рика, Литва, Польша һәм Украина тора. Артабан авторҙашлыҡҡа Австралия, Австрия, Бельгия, Хорватия, Чехия, Дания, Эстония, Франция, Грузия, Швеция, Төркиә, Бөйөк Британия, АҠШ, Исландия, Италия, Япония, Норвегия һәм башҡа илдәр ҙә ҡушыла.[1]
Украинаның сит ил эштәре министры Андрей Дещыция ултырышта был резолюцияла БМО-ның йәшәү кәрәклеге тураһында һорау тыуа, тип белдерҙе:[1]
|
«Әгәр һеҙ был резолюция өсөн тауыш бирһәгеҙ, БМО Уставын хуплайһығыҙ[3], әгәр уға ҡаршы тауыш бирһәгеҙ, ул бер ниндәй ҙә яҡшылыҡ килтермәйәсәк». | 
|
Резолюция[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Резолюция өлөшө бер битте генә биләй һәм алты пункттан тора. Документта Рәсәйҙең ғәмәлдәрен ғәйепләү тураһында бер һүҙ ҙә әйтелмәй. Уның Ҡырымды аннексиялауы тураһында бөтөнләй телгә алынмай. Текста Ҡырым Украинаның айырылғыһыҙ өлөшө тигән аныҡ фраза ла юҡ. Әммә резолюцияның бер нисә абзацы Украинаның территориаль бөтөнлөгөн «халыҡ-ара танылған сиктәрҙә» танылыуын раҫлай. 2014 йылдың 27 мартына бер ниндәй ҙә халыҡ-ара ойошма Ҡырым менән Севастопольдең ҡушылыуын танымай, шуға күрә «халыҡ-ара танылған сиктәр» термины Ҡырымға Украина территорияһынан айырмалы рәүештә ҡарарға мөмкинлек бирмәй.[2] Шулай уҡ БМО Генераль Ассамблеяһы резолюцияһы Ҡырымды танымау тураһында «референдум» иғлан итә.
Проектҡа ярашлы БМО-ның Генераль Ассамблеяһы[2]
|
|
Бөтә дәүләттәрҙе, халыҡ-ара ойошмаларҙы һәм махсуслаштырылған учреждениеларҙы Үрҙә телгә алынған референдум нигеҙендә Ҡырым Автономиялы Республикаһы һәм Севастополь ҡалаһы статусындағы үҙгәрештәрҙе танымаҫҡа һәм статустың ниндәй ҙә булһа үҙгәреүен таныу тип аңлатырға мөмкин булған ғәмәлдәрҙән йәки ҡылыҡтарҙан тыйылып торорға саҡыра. Оригинал текст (инг.)
Calls upon all States, international organizations and specialized agencies not to recognize any alteration of the status of the Autonomous Republic of Crimea and the city of Sevastopol on the basis of the above-mentioned referendum and to refrain from any action or dealing that might be interpreted as recognizing any such altered status.
|
|
Тауыш биреү[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
БМО ағзаһы булған 100 дәүләт тейешле резолюция өсөн «риза» тауыш бирә, шул иҫәптән резолюция авторҙары ла.
«Ҡаршы» 11 ил тауыш бирә: Рәсәй, Әрмәнстан, Беларусь, Боливия, Куба, КХДР, Никарагуа, Судан, Сүриә, Зимбабве, Венесуэла.[1]
БМО ағзаһы булған 58 дәүләт, Ҡытай етәкселегендә, тауыш биреүҙән баш тарта. Шул уҡ ваҡытта Ҡытай вәкиле үҙ иленең ҡапма-ҡаршылыҡты көсәйтергә теләмәүен белдерҙе.[1]
Икенсе көндө Сит ил эштәре министрлығының мәғлүмәт сәйәсәте департаменты директоры Евхен Перебийнис Рәсәйҙе БМО ағзаһы булған дәүләттәрҙе баҫымда һәм ҡурҡытыуҙа ғәйепләй. Уның белдереүенсә:[4]
|
|
«Беҙҙә Рәсәйҙең баҫымы һәм ҡайһы бер илдәргә, шул иҫәптән резолюцияға ҡаршы тауыш биргәндәргә ҙур баҫым яһау тураһында һөйләргә бөтә сәбәптәребеҙ бар, тик резолюцияға ҡаршы тауыш биреүселәр ҙә бар. Күп илдәрҙең бындай баҫымға бирешмәүе һәм резолюцияға ҡаршы тауыш бирмәүе Рәсәйҙең әлеге ваҡытта халыҡ-ара изоляцияла булыуын тағы бер тапҡыр раҫлай». |
|
Шул уҡ ваҡытта Deutsche Welle радиостанцияһы Хәбәр итеүенсә, Рәсәй Көнсығыш Европа һәм Урта Азия илдәренә ҙур баҫым яһай, ҡырым референдумын ғәмәлдән сығармаҫҡа тырыша. Deutsche Welle дипломаттарға һылтанып билдәләүенсә, Мәскәү хатта Молдовияға, Ҡырғыҙстанға, Тажикстанға һәм башҡа ҡайһы бер илдәргә БМО Генераль Ассамблеяһырезолюцияһын хуплаған осраҡта штраф һалыу менән янай.[5]
Мәғәнәһе[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
БМО Генераль Ассамблеяһы резолюцияһы кәңәшле, әммә уға башҡа бөтә ҡарарҙар ҙа таянасаҡ.[1]
АҠШ-тың Берләшкән Милләттәр Ойошмаһындағы даими вәкиле Саманта Пауэр, БМО Генераль Ассамблеяһының Украинаның территориаль бөтөнлөгө тураһындағы резолюцияһы донъяның Рәсәйҙең Ҡырымды аннексиялауын ҡабул итмәйәсәген күрһәтә, тип иҫәпләй. Ул Твиттерҙа былай тип яҙған [6]
|
|
«БМО-ның бөгөнгө резолюцияһы донъяның Рәсәйҙең Ҡырымды законһыҙ аннексиялауын ҡабул итмәүен асыҡ күрһәтте». |
|
|
|
«Был Украина йәки Европа мәсьәләһе түгел, сөнки сиктәрҙе үҙгәртеү өсөн ниндәй ҙә булһа көс ҡулланыу бөтә донъя өсөн мәшәҡәт булып тора». |
|
Шулай уҡ[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Рәсәйҙең Украинаға ҡыҫылыуы 2014
- Ҡырым кризисы
- Ҡырым менән Севастополдең Рәсәй тарафынан аннексияланыуы
- БМО Генераль Ассамблеяһының 71/205-се резолюцияһы
Иҫкәрмә[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Генасамблея ООН підтримала територіальну цілісність України Українська правда, 27 березня 2014 р.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Генеральна напівпідтримка Українська правда, 27 березня 2014 р.
- ↑ Мається на увазі Статут ООН, що називається також "The Charter of the United Nations".
- ↑ МЗС: Росія чинить тиск на країни-члени ООН Українська правда, 28 березня 2014 р.
- ↑ Росія тиснула на країни ООН перед голосуванням по Криму — ЗМІ Українська правда, 29 березня 2014 р.
- ↑ Голосування Генасамблеї ООН щодо України показало, що світ не приймає анексію Криму — Пауер Українська правда, 27 березня 2014 р.
Өҙөмтә хатаһы: <references> билдәләнгән "draft" исемле <ref> тамға алдағы текста ҡулланылмай.
Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Резолюция тексы инглиз телендә (инг.)
- General Assembly Adopts Resolution Calling upon States Not To Recognize Changes in Status of Crimea Region [Генераль ассамблея дәүләттәрҙе Ҡырым статусындағы үҙгәрештәрҙе танымаҫҡа саҡырған резолюция ҡабул итә] (фекер алышыу барышында) (en). БМО. 27.03.2014. 29.03.2014
- «Ҙур 7» лидерҙары Ҡырымдың ҡушылыуын танымайҙар, Украинаның суверенитетын, бойондороҡһоҙлоғон һәм территориаль бөтөнлөгөн хуплайҙар, тип белдерҙе. gordonua.com. 2018-06-10. Процитировать 2018-06-10.