СССР Дәүләт премияһы лауреаттары исемлеге (Башҡортостан)
СССР дәүләт премияһы — СССР граждандарын фән һәм техника, хеҙмәт, әҙәбиәт һәм сәнғәт өлкәһендәге күренекле ижади ҡаҙаныштары өсөн дәртләндереү формаһы. СССР дәүләт премияһы 1966 йылдың 9 сентябрендә КПСС Үҙәк Комитетының һәм СССР Министрҙар Советының ҡарары менән булдырылған.
СССР Дәүләт премияһы лауреаттары булып фән һәм техника, хеҙмәт, әҙәбиәт һәм сәнғәт өлкәһендәге күренекле ҡаҙаныштары өсөн бүләкләнгәндәр тора. Премия 1967 йылдан алып йыл һайын Октябрь революцияһының йыллығына бирелә, диплом һәм күкрәккә тағыла торған билдәһе менән тапшырыла.
1941-1952 йылдарҙа Сталин премияһы (20.12.1939 СССР халыҡ комиссарҙары Советы ҡарары менән булдырылған) бирелгән шәхестәр шулай уҡ Дәүләт премияһы лауреаттары булып торалар.
Түбәндә Башҡортостандан булған СССР Дәүләт премияһы лауреаттары исемлеге эшмәкәрлеге өлкәләре буйынса алфавит тәртибендә премияларҙы тапшырыуҙың хронологик эҙмә-эҙлелегендә килтерелә[1].
Сталин премияһы лауреаттары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]| Год | Эшмәкәрлек өлкәһе | Исеме | Йәшәү йылдары | Иҫкәрмәләр |
|---|---|---|---|---|
| 1942 | Төҙөлөш | Будников Пётр Петрович | 1885-1968 | С. П. Зорин менән бергә |
| 1942 | Төҙөлөш | Зорин Сергей Петрович | 1988-1973 | П. П. Будников менән бергә |
| 1946 | Авиация производствоһы | Ферин Михаил Алексеевич | 1907-1979 | |
| 1950 | Нефть сығарыу | Ефремов Фёдор Герасимович | 1906-1972 | |
| 1950 | Металлургия | Краузе Геннадий Николаевич | 02.02.1914, Өфө — 22.08.1980, Колпино ҡалаһы Ленинград өлкәһе | |
| 1951 | Һыу менән тәьмин итеү | Подлипский Виктор Александрович | 1913 — 1973 | |
| 1951 | Механика | Иванов Михаил Михайлович | 1905 — 1974 | |
| 1952 | Сәнәғәт технологиялары | Голубев Николай Сергеевич | 1902-1982 | |
| 1951 | Металлургия | Красильников Александр Федорович | ||
| 1951 | Металлургия | Осетров Петр Петрович | 1913-1987 | |
| 1951 | Электр химияһы | Соколов Николай Васильевич | 1918-1994 | |
| 1951 | Нефть химияһы | Суханкин Елеферий Исаакович | 1886-1968 | |
| 1951 | Металлургия | Туленков Константин Иванович | 1908-1978 | |
| 1951 | Металлургия | Шилкин Константин Михайлович | 1901-1976 | |
| 1951 | Ғалим селекционер | Стреляева Лидия Николаевна | 1902-1987 | |
| 1952 | Әҙәбиәт | Злобин Степан Павлович | 1903-1965 | |
| 1946 | Нефть сәнәғәте | Кувыкин Степан Иванович | 1903-1974 | |
| 1946 | Геология | Золоев Татаркан Магометович | 1905-1985 | |
| 1949 | Нефть химияһы | Балабанов Павел Прокофьевич | 1907-1988 | |
| 1949 | Нефть сәнәғәте | Куприянов Иван Дмитриевич | 1910-1961 | |
| 1949 | Нефть һәм газ сәнәғәте | Шмарев Алексей Тихонович | 1913-1993 | |
| 1949 | Нефть сығарыу | Потюкаев Михаил Алексеевич | 1913-? | |
| 1949 | Геологик физика | Петропавловский Сергей Анатольевич | 1909-1958 | |
| 1949 | Фән һәм техника өлкәһе | Ковалёв Федор Иустинович | ||
| 1950 | Нефть сәнәғәте | Байрак Константин Алексеевич | 1913-1993 | |
| 1950 | Фән һәм техника өлкәһе | Кувыкин Степан Иванович | 1903-1974 | |
| 1950 | Геология | Трофимук Андрей Алексеевич | 1911-1999 | |
| 1950 | Нефть химияһы | Галонский, Павел Петрович | 1908-1986 | |
| 1950 | Геология, нефть сығарыу | Золоев Татаркан Магометович | 1905-1985 | |
| 1950 | Геология | Михайловский Николай Константинович | 1903-1965 | |
| 1950 | Нефть эшкәртеү | Ивченко Евгения Гордеевна | 1918-2005 | |
| 1951 | Ботаника | Котов Михаил Иванович | 1896 — 1978 |
Фән һәм техника өлкәһендәге ҡаҙаныштары өсөн.
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]| Год | Эшмәкәрлек өлкәһе | Исеме | Йәшәү йылдары | Иҫкәрмәләр |
|---|---|---|---|---|
| 1973 | Медицина | Болдырев Владимир Михайлович | 1915-1998 | |
| 1974 | Авиация производствоһы | Ферин Михаил Алексеевич | 1907-1979 | |
| 1974 | Авиатөҙөлөш | Бойчев Игорь Николаевич | 1927-1999 | |
| 1977 | Геология | Ҡаймирасова Таңһылыу Ғимал ҡыҙы | тыуған. 1923 | |
| 1978 | Машиналар төҙөү | Палатников Александр Самойлович | тыуған 1923 | |
| 1979 | Машиналар төҙөү | Панков Гений Викторович | тыуған 1924 | |
| 1980 | Геология | Мәһәҙиев Басир Дәүләтбай улы | тыуған . 1933 | |
| 1980 | Геофизика | Китманов Роальд Викторович | тыуған . 1930 | |
| 1980 | Нефть сығарыу | Куповых Петр Николаевич | ||
| 1980 | Тальцов Владимир Борисович | |||
| 1980 | Нефть сығарыу | Молчанов Анатолий Александрович | тыуған . 1938 | |
| 1980 | Геофизика | Фионов Алексей Илларионович | тыуған . 1935 | |
| 1980 | Сабиров Рәүис Лоҡман улы | |||
| 1981 | Химия | Абрамович Семён Шмилович | тыуған . 1929 | |
| 1982 | Нефть химияһы | Смородин Александр Алексеевич | 1933-2009 | |
| 1983 | Нефть химиһыя | Павлычев Валентин Николаевич | тыуған . 1936 г. | |
| 1983 | Химия | Волкова Маргарита Андреевна | 1930-2009 | |
| 1983 | Физика | Ниғмәтуллин Роберт Искәндәр улы | тыуған . 1940 | |
| 1983 | Нефть химияһы | Солтанов Сәғәҙей Әхмәҙей улы | 1922-1992 | |
| 1984 | Төҙөлөш | Полак Алексей Филиппович | ||
| 1984 | Нефть химияһы | Мөхәмәтов Феликс Вәли улы | ||
| 1954 | Механика | Еҙеханов Билал Исмәғил улы | 1934-2011 | |
| 1985 | Металлургия | Кулеша Вадим Анатольевич | тыуған. 1932 | |
| 1984 | Металлургия | Лихов Виталий Кузьмич | тыуған. 1926 | |
| 1984 | Металлургия | Филиппов Анатолий Тимофеевич | тыуған . 1936 | |
| 1985 | Металлургия | Шлёмов Валерий Николаевич | тыуған. 1950 | |
| 1985 | Фән һәм техника өлкәһе | Субаев Флюр Йосоп улы | ||
| 1989 | Фән һәм техника өлкәһе | Пантух Борис Израйлевич | ||
| 1989 | Математика | Леонтьев Алексей Фёдорович | 1917-1987 | |
| 1990 | Химия | Толстиков Генрих Александрович | 1933-1991 | |
| 1990 | Химия | Джемилев Усеин Мәмәт улы | тыуған. 1946 | |
| 1991 | Фән һәм техника өлкәһе | Иванов Георгий Алексеевич | ||
| 1991 | Химия | Ғәзизов Флүс Мирзасәлих улы | 1937-2008 | |
| 1991 | Фән һәм техника өлкәһе | Куликов Владимир Викторович |
Хеҙмәт ҡаҙаныштары өсөн.
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]| Год | Эшмәкәрлек өлкәһе | Исеме | Йәшәү йылдары | Иҫкәрмәләр |
|---|---|---|---|---|
| 1975 | Хеҙмәттәге ҡаҙаныштары | Лосев Михаил Николаевич | тыуған.1929 | |
| 1977 | Нефтсе | Ихин Ҡәюм Ғимазетдин улы | тыуған. 1931 | |
| 1977 | Нефть сығарыу | Басыров Әсхәт Ғиниәт улы | 1927-2012 | |
| 1977 | Электротехника | Зисман Нафтоли Авзрильевич | тыуған. 1928 | |
| 1977 | Металлургия | Әхтәмов Исмәғил Хәмит улы | 1937-2008 | |
| 1977 | Нефть разведкалау | Фәйзуллин Рәшит Ғибаҙулла улы | 1930-1984 | |
| 1977 | Төҙөлөш | Степанов Евгений Федорович | 1923-2008 | |
| 1977 | Химия | Рутман Григорий Иосифович | 1929-2001 | |
| 1979 | Энергетика | Сабирйәнов Әнәс Ғәлимйән улы | тыуған. 1934 г. | |
| 1979 | Нефть һәм газ сәнәғәте | Нурҡаев Талип Латып улы | 1925-1997 | |
| 1979 | Нефть химияһы | Никитин Семён Петрович | тыуған. 1928 | |
| 1979 | Комбайнёр | Яхин Риза Хажиәхмәт улы | 1935-1998 | |
| 1980 | Төҙөлөш | Шепельков Виктор Павлович | ||
| 1980 | Ауыл хужалығы | Ғәлиәкбәров Әхтәм Хөснулла улы | 1930-1990 | |
| 1981 | Нефть сығарыу | Самарин Павел Григорьевич | тыуған. 1930 | |
| 1981 | Ауыл хужалығы | Евченко Василий Акимович | 1927-2008 | |
| 1983 | Нефть сығарыу | Серёгин Иван Тимофеевич | 1933-1996 | |
| 1983 | Урмансылыҡ | Фәррәхов Йосоп Тимербулат улы | 1935-1991 | |
| 1983 | Транспорт | Хатимуллин Ибраһим Ваһар улы | ||
| 1983 | Төҙөлөш | Сатарова Хәмиҙә Вәлиулла ҡыҙы | тыуған. 1940 | |
| 1984 | Нефть сығарыу | Разова Фәриҙә Мөғәлим ҡыҙы | тыуған. 1943 | |
| 1984 | Металлургия | Суворова Анна Сергеевна | тыуған. 1938 | |
| 1984 | Тракторсы | Аҡбердин Нәжмитдин Сәләхетдин улы | тыуған. 1951 | |
| 1985 | Нефть сығарыу | Косачёв Василий Семёнович | ||
| 1985 | Төҙөүсе | Хәбиров Камил Шәймулла улы | тыуған. 1933 | |
| 1986 | Исламов Рәшит Сәхипкамал улы | 1930-1888 | ||
| 1986 | Нефть сығарыу | Латыпов Әхәт Фәсхетдин улы | тыуған. 1933 | |
| 1986 | Ауыл хужалығы | Шәкирйәнов Мәһәнәүи Шәкирйән улы | тыуған. 1930 йыл. | |
| 1987 | Нефть сығарыу | Густов Виталий Павлович | тыуған. 1949 | |
| 1987 | Төҙөлөш | Ғәлләмов Риф Әмир улы | тыуған. 1944 | |
| 1987 | Урмансылыҡ | Ханнанов Дамир Хәбир улы | ||
| 1988 | Тау эше | Акилов Фәрит Яңыбай улы | тыуған. 1947 | |
| 1988 | Балта оҫтаһы | Абдуллин Фәнил Исмәғил улы | ||
| 1989 | Нефть һәм газ сәнәғәте | Аслаев Нуриман Сәитгәрәй улы | тыуған. 1939 г. | |
| 1989 | Механика | Попов Валерий Евгеньевич | тыуған. 1951 | |
| 1989 | Урман эше | Солтанов Ғәбит Ғәфүр улы | ||
| 1990 | Нефть химияһы | Миңлеғолов Вил Бәхтиәр улы | тыуған. 1940 | |
| 1990 | Педагогика | Хазанкин Роман Григорьевич | тыуған. 1947 |
Әҙәбиәт, сәнғәт һәм архитектура өлкәһендәге ҡаҙаныштары өсөн
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]| Йыл | Эшмәкәрлек өлкәһе | Исеме | Ғүмер йылдары | Иҫкәрмә |
|---|---|---|---|---|
| 1970 | Скульптура | Тавасиев Сосланбәк Дафай улы | 1894-1974 | |
| 1972 | Әҙәбиәт | Мостай Кәрим | 1919-2005 | |
| 1973 | Скульптура | Кутырев Евгений Иванович [2] | Д. В. Рябичев һәм М. И. Малютин менән бергә | |
| 1984 | Полак Алексей Филиппович |
Шулай уҡ ҡарағыҙ
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Рәсәй Федерацияһының Дәүләт премияһы лауреаттары исемлеге (Башҡортостан)
Сығанаҡтар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Башкирская энциклопедия. Гл. ред. М. А. Ильгамов т. 1. А-Б. 2005. — 624 с.; ISBN 5-88185-053-X. т. 2. В-Ж. 2006. −624 с. ISBN 5-88185-062-9.; т. 3. З-К. 2007. −672 с. ISBN 978-5-88185-064-7.; т. 4. Л-О. 2008. −672 с. ISBN 978-5-88185-068-5.; т. 5. П-С. 2009. −576 с. ISBN 978-5-88185-072-2.; т. 6. Советы нар. хозяйства. -У. 2010. −544 с. ISBN 978-5-88185-071-5; т. 7. Ф-Я. 2011. −624 с.. науч.. изд. Башкирская энциклопедия, г. Уфа.
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]http://www.bashnl.ru/content/perechen-znamenatelnykh-i-pamyatnykh-dat-respubliki-bashkortostan-na-2013-god 2013 йыл 15 сентябрь архивланған.