Усай (Минзәлә районы)

Усай
	Ауыл
	Усай; татар. Усай
Ил	Рәсәй
Федерация субъекты	Татарстан
Муниципаль район	Минзәлә
Ауыл биләмәһе	Хужамәт
Координаталар	55°39′ с. ш. 52°49′ в. д.HGЯO
Беренсе мәртәбә телгә алынған	1764 йыл
Халҡы	168 человек (2010)
Сәғәт бүлкәте	UTC+4
Телефон коды	+7 85555
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	16, 116
ОКАТО коды	92 240 000 041
ОКТМО коды	92 640 444 116
	Картаны күрһәтергә/йәшерергә Усай

Усай — Рәсәй Федерацияһы Татарстан Республикаһы Минзәлә районы ауылы. Хужамәт ауыл биләмәһе составына керә һәм уның үҙәге булып тора.

География[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ауыл Минзәлә йылғаһы буйында, Минзәлә ҡалаһынан көньяҡ-көнбайыштараҡ 20 км алыҫлыҡта урынлашҡан^[1].

Тарих[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Усай — байлар ырыуы башҡорттарының ауылы. Рәсми документтарҙа тәүге тапҡыр 1764 йылда телгә алына^[2]. Ырымбур губернаһы Минзәлә өйәҙе Байлар улусы Салағош түбәһенә ҡарай. 11-се башҡорт кантоны составында була. 1865 йылда Минзәлә өйәҙе Өфө губернаһына инә. 1866 йылда ырыу улустары бөтөрөлгәс Минзәлә улусы составына керә.

ХХ быуат башында икмәк магазины, мәсет, бакалея кибете теркәлгән^[1]^[3].

1920 йылдан Татар АССР-ының Минзәлә кантоны, 1930 йылдан — Минзәлә районы составында була^[1].

Халҡы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1795 йылда ауылда ир енесле 75 йән башҡорт (шуларҙың 2-һе — өс ҡатынлы) һәм 25 йән типтәр; 1816 йылда — 131 башҡорт (шуларҙың 2-һе — ике ҡатынлы); 1834 йылда — 126 башҡорт һәм 56 типтәр; 1870 йылда — 280 башҡорт һәм 111 типтәр; 1912 йылда — 717 башҡорт йәшәй^[3].

Йылдар буйынса халыҡ иҫәбе
(Сығанаҡ: *^[1]*)
1859	1870	1884	1897	1906	1913	1920	1926	1938	1949	1958	1970	1979	1989	2002	2010
318	391	424	585	608	717	776	757	629	520	427	397	281	172	207	168

Инфраструктура[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Игенселек, малсылыҡ үҫешкән. Ауылда клуб, китапхана бар^[1].

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Татарская энциклопедия.
↑ Населённые пункты камско-икских башкир, входившие в Казанскую и Уфимскую губернии// Башкирская энциклопедия. — Уфа: НИК «Башкирская энциклопедия», 2013.
↑ ^3,0 ^3,1 Асфандияров А. З. Аулы мензелинских башкир. — Уфа: Китап, 2009. — С. 152—154. — 600 с. — ISBN 978-5-295-04952-1.

[ТЭ-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Татарская энциклопедия.

[БЭ2013-2] Населённые пункты камско-икских башкир, входившие в Казанскую и Уфимскую губернии// Башкирская энциклопедия. — Уфа: НИК «Башкирская энциклопедия», 2013.

[АМБ-3] 3,0 ^3,1 Асфандияров А. З. Аулы мензелинских башкир. — Уфа: Китап, 2009. — С. 152—154. — 600 с. — ISBN 978-5-295-04952-1.

[1]

[2]

[3]