Ҡалмырҙа

Ҡалмырҙа
	Ауыл
	Ҡалмырҙа; татар. Калморза
Ил	Рәсәй
Федерация субъекты	Татарстан
Муниципаль район	Минзәлә
Ауыл биләмәһе	Иҫке Мавеевка
Координаталар	55°35′ с. ш. 53°22′ в. д.HGЯO
Беренсе мәртәбә телгә алынған	1706 йыл
Халҡы	203 кеше (2002)
Сәғәт бүлкәте	UTC+4
Телефон коды	+7 85555
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	16, 116
ОКАТО коды	92 240 000 061
ОКТМО коды	92 640 481 111
	Картаны күрһәтергә/йәшерергә Ҡалмырҙа

Ҡалмырҙа — Рәсәй Федерацияһы Татарстан Республикаһы Минзәлә районы ауылы. Иҫке Мавеевка ауыл биләмәһе составына керә.

География

Ауыл Ыҡ буйында, Минзәлә ҡалаһынан көнсығыштараҡ 25 км алыҫлыҡта урынлашҡан^[1].

Тарих

Ҡалмырҙа — йәнәй ырыуы башҡорттарының ауылы. 1706 йылдан билдәле тип иҫәпләнә^[1]. Ырымбур губернаһы Минзәлә өйәҙе Йәнәй улусы Туғыҙ түбәһенә ҡарай. 11-се башҡорт кантоны составында була. 1865 йылда Минзәлә өйәҙе Өфө губернаһына инә. 1866 йылда ырыу улустары бөтөрөлгәс Семиостровная улусы составына керә.

1773—1775 йылдарҙағы Крәҫтиәндәр һуғышы осоронда ауылдың 65 кешеһе ихтиласыларҙың яғында һуғыша^[1].

1815 йылда 3 мәсет булған, 1842 йылда беренсе мәсет ҡарамағында мәҙрәсә, ә ҡалғандарында — мәктәптәр теркәлгән. XIX быуат аҙағында ауылда 3 ел тирмәне эшләгән^[2]^[1].

1930 йылда ауылда «Ҡалмырҙа» колхозы (1935 йылдан — «Ҡыҙылъяр») ойошторола, ул 1950 йылда «Ҡорыч» (1956 йылдан — «Победа», 1961 йылдан — «Гигант») колхозына, ә 1988 йылдан — «Ҡыҙыл Ҡурған» колхозына керә^[1].

1920 йылдан Татар АССР-ының Минзәлә кантоны, 1930 йылдан — Минзәлә районы, 1944 йылдан — Матвеево районы, 1954 йылдан — Минзәлә районы составында була^[1].

Халҡы

1795 йылда ауылда ир енесле 477 йән башҡорт һәм 186 типтәр; 1816 йылда — 600 башҡорт (шуларҙың 12-һе — ике ҡатынлы, 1-һе — өс ҡатынлы) һәм 131 типтәр; 1834 йылда — 739 башҡорт (шуларҙың 9-ы — ике ҡатынлы, 1-һе — өс ҡатынлы) һәм 191 типтәр; 1870 йылда — 1812 башҡорт һәм типтәр йәшәй^[2].

Йылдар буйынса халыҡ иҫәбе
(Сығанаҡ: *^[1]*)
1859	1870	1884	1906	1913	1920	1926	1938	1949	1958	1970	1979	1989	2002
157	197	177	285	297	317	337	372	317	333	334	256	124	203

Иҫкәрмәләр

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 Татарская энциклопедия. Т. 1. — С. 381.
↑ ^2,0 ^2,1 Асфандияров А. З. Аулы мензелинских башкир. — Уфа: Китап, 2009. — С. 116—125. — 600 с. — ISBN 978-5-295-04952-1.

[ТЭ-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 Татарская энциклопедия. Т. 1. — С. 381.

[АМБ-2] 2,0 ^2,1 Асфандияров А. З. Аулы мензелинских башкир. — Уфа: Китап, 2009. — С. 116—125. — 600 с. — ISBN 978-5-295-04952-1.

[1]

[2]