Фарсы теле

Фарсы теле
Самоназвание:	فارسی фа:рси́:
Страны:	Көнбайыш фарси: Иран Ираҡ Бахрейн Кувейт Дари: Афғанстан Пакистан Таджик: Тажикстан Үзбәкстан АҠШ, Бөйөк Британия, Германия, Рәсәй, Израиль, Төркиә, Әрмәнстан, Швецияла диаспоралары
Официальный статус:	Иран Афғанстан (дари) Тажикстан (таджикский)
Регулирующая организация:	Фарси теле һәм әҙәбиәте академияһы
Общее число говорящих:	Телде белеүселәр һаны: первый язык 60 млн-дан артыҡ / икенсе тел 53 млн тирәһе шуларҙың көнбайыш фарси (Иран): 35 млн-дан артыҡ / 35 млн-дан артыҡ; көнсығыш фарси: (Афғанистан һәм Тажикстан) 25 млн тирәһе /18 млн тирәһе
Статус:	в безопасности[d]
Классификация
Категория:	Евразия телдәре
Һинд-Европа телдәре ғаиләһе иран тармағы көньяҡ-көнбайыш-иран телдәре төркөмө
Письменность:	ғәрәп-фарси, кириллица (таджик алфавиты)
Языковые коды
ГОСТ 7.75–97:	пер 535
ISO 639-1:	fa
ISO 639-2:	(B); fas (T) per (B); fas (T)
ISO 639-3:	prs, pes, tgk fas, prs, pes, tgk
См. также: Проект:Лингвистика

Фарсы теле (زبان فارسی — zabân-e fârsi) — иран телдәре араһында иң таралғаны, Ирандың рәсми дәүләт теле. Фарсы теленең варианттары шулай уҡ Афғанстанда (дари́ йәки фарси́-кабули́) һәм Тажикстанда (таджик теле) дәүләт теле булып тора. Шулай уҡ Пакистанда таралған. Фарсы телендә һөйләшеүселәр шулай уҡ Фарсы ҡултығы (Бәһрәйн, Ираҡ, Оман, Йәмән, Берләшкән Ғәрәп Әмирлеге)илдәрендә йәшәйҙәр.

X—XII быуаттарҙан башлап фарси теле халыҡ-ара аралашыу теле, көнсығыштағы киң ислам донъяһының мәҙәниәт һәм фән теле функцияһын башҡара, Төркиә, Кавказ, Ҡырымдан алып Үҙәк Азия һәм Һиндостанға тиклем төбәк телдәренә ҙур йоғонто яһай.

Әҙәби һәм һөйләш теле башҡа иран, төрки һәм һинд-арый телдәре үҫешенә булышлыҡ итә.

Фарсы һәм дари телдәре яҙмаһы, ғәрәп имләһе нигеҙендә төҙөлгән һәм ғәрәп телендә булмаған өндәр өсөн бер нисә хәреф өҫтәлгән — фарсы имләһе. Таджик телендә кириллица ҡулланыла.

Шулай уҡ ҡарағыҙ

• Һөйләшеүселәр һаны буйынса телдәр исемлеге
• Телдәрҙең Интернетта ҡулланылышы
• Киң таралған телдәр исемлеге

Һылтанмалар

• Ғайсина Г. Р., Зәйнуллин М. В. Фарсы теле // Башҡорт энциклопедияһы — Өфө: «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми-нәшриәт комплексы, 2015—2017. — ISBN 978-5-88185-143-9.