Салихтар

Салих (ғәр. صالح‎ — тәҡүә, игелекле‎ — хаҡ диндар, тәҡүә мосолман, донъя малына ҙур әһәмиәт биреп бармаған кеше. Бындай кеше Аллаһы тәғәләнең һөйөүенә һәм ризалығына лайыҡ булырға тырыша. Салихтың хаҡ тормошо башҡаларға өлгө булып тора.

Иерархия

Мосолмандарҙың дини иерархияһында салих мөслимдән (мосолман), мөхсиндән (изге эштәр башҡарыусы) һәм мөьминдән (иман килтергән кешенән) юғарыраҡ тора. Тәҡүә кеше изге эшен башҡаларға күрһәтер өсөн түгел, ә Аллаһ ризалығы өсөн иман, тыйнаҡлыҡ һәм башҡа яҡшы сифаттар нигеҙендә башҡара.

Хәҙистәрҙе өйрәнеү ғилеме

Хәҙистәрҙе өйрәнеү ғилем терминологияһында салих тип хәҙистәрҙе ышаныслы тапшырыусылар тип атала, улар «ялғансы» һәм «фальсификатор»ҙарҙан айырмалы рәүештә хәҙистәргә буталсыҡ индермәй. Салихҡа яҡын эквивалент — садук («хаҡ»).

Ҡөрьәндәге салихтар

Ҡөрьәндә салих исеменә лайыҡ ир-ат һәм ҡатын-ҡыҙ исемдәре телгә алына. Ҡайһы бер тәҡүә кешеләрҙең статусы (мәҫәлән,Зөлҡәрнәй (персонаж) , Лоҡман) мосолман дин белгестәре араһында бәхәс предметы булған. Ҡайһы берәүҙәр уларҙы — пәйғәмбәр, икенселәре салихтар тип һанаған.

Ҡөрьәндәге салихтар
№	Исем	Ғәрәпсә яҙылыш	Библиялағы аналог	Ҡөрьәндә телгә алыу	Иҫкәрмә
1	Һауа		Ева	1	Әҙәмдең ҡатыны
2	Зөлҡәрнәй	ذو القرنين	—	3 тапҡыр	бөйөк батша, халыҡты Йәжүж менән Мәжүждән һаҡлаусы диуар төҙөгән.
3	Асия	آسية	Бисиах	2	Фирғәүен ҡатыны
4	Мариам		Мириам	6	Һарун менән Мусаның һеңлеһе
5	Талут	طالوت	Саул	2	яугирҙәре менән Ялутҡа (Голиаф) ҡаршы сыға.
6	Ғөзәйер	عزير	Ездра	1	йәһүдтәр Аллаһтың улы тип иғлан иткән рухани
7	Лоҡман	‏لقمان‏	Валаам	1	боронғо аҡыл эйәһе
8	Ғимран	عمران	св. Иоаким	3	Мәрйәм Инәнең атаһы, Ғайса пәйғәмбәрҙең олатаһы
9	Мәрйәм Инә	مريم بنت عمران	Дева Мария	7	Ғайса пәйғәмбәрҙең әсәһе, Ғимрандың ҡыҙы

Әҙәбиәт

• Али-заде, А. А. [691 Салих (праведник)] // Исламский энциклопедический словарь. — М. : Ансар, 2007. — 400 с. — (Золотой фонд исламской мысли). — 3000 экз. — ISBN 5-98443-025-8  (рус.).
• Ṣāliḥ / Juynboll, G.H.A. // Encyclopaedia of Islam. 2 ed. — Leiden : E. J. Brill, 1960—2005. (түләүле)