Ҡолтай-Ҡаран
| Ауыл | |
| Ҡолтай-Ҡаран | |
| Ил | |
|---|---|
| Федерация субъекты | |
| Муниципаль район | |
| Координаталар | |
| Сәғәт бүлкәте | |
| Һанлы танытмалар | |
| Автомобиль коды |
02, 102 |
| ОКАТО коды | |
| ОКТМО коды | |
|
| |
.svg)
Ҡолтай-Ҡаран (рус. Култай-Каран) — Башҡортостандың Миәкә районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 204 кеше[1]. Почта индексы — 452077, ОКАТО коды — 80244810004.
Халыҡ һаны[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)
| Иҫәп алыу йылы һәм көнө | Бөтә халыҡ | Ир-егеттәр | Ҡатын-ҡыҙҙар | Ир-егеттәр өлөшө (%) | Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%) |
| 1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар) | |||||
| 1920 йыл 26 август | |||||
| 1926 йыл 17 декабрь | |||||
| 1939 йыл 17 ғинуар | |||||
| 1959 йыл 15 ғинуар | |||||
| 1970 йыл 15 ғинуар | |||||
| 1979 йыл 17 ғинуар | |||||
| 1989 йыл 12 ғинуар | |||||
| 2002 йыл 9 октябрь | |||||
| 2010 йыл 14 октябрь | 204 | 97 | 107 | 47,5 | 52,5 |
Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.
- 1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.
- 1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны
Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.
- 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.
- Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.
- 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.
- Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.
- 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)
- Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.
- 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.
- Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.
- 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.
- Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.
- 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
- 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
- Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7
- 1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.
Географик урыны[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- Район үҙәгенә тиклем (Ҡырғыҙ-Миәкә): 31 км
- Ауыл советы үҙәгенә тиклем (Боғҙан): 10 км
- Яҡындағы тимер юл станцияһы (Аксенов): 50 км
Ауыл тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Ҡолтай-Ҡаран (Үрге Тамъян, Тамъян-Ҡолтай-Ҡаран)
Ауыл Илекәй-Мең улусы ерендә XX быуат башында барлыҡҡа килә. Унда йәшәүселәр - үрҙә телгә алынған Тамъян ауылдарының элекке аҫабалары.
1917 йылда 71 йортта 403 башҡорт иҫәптә торған, улар ҡарамағында 460 дисәтинә һөрөнтө ер булған. 25 хужалыҡтың 4 дисәтинәгә тиклем һөрөнтө ере, 17-һенең - 10-ға, 16-һының - 15-кә һәм 5- 15-тән ашыу дисәтинә ере барлығы документтарҙа күренә. Әммә 8-е бөтөнләй игенселек менән шөғөлләнмәгән. Бөтәһе 155 баш эшсе малы иҫәпләнгән.[2]
Икенсе сығанаҡтағы мәғлүмәттәрҙән:ауылға XIX быуат аҙағында Бәләбәй өйәҙе Ил‑Күл‑Мең улусы башҡорттарының аҫаба ерҙәрендә шул уҡ өйәҙҙең Тамъян‑Таймаҫ, Ереклекүл ауыл кешеләре бүлендек ауыл булараҡ нигеҙ һала. Тәүҙә Үрге Тамъян булараҡ теркәлгән. 1896 йылда Тамъян‑Ереклекүл (Ҡ.‑Ҡ.) тип аталған, ул осорҙа 60 йортта 319 кеше йәшәгән. Малсылыҡ, игенселек, умартасылыҡ менән шөғөлләнгәндәр. 1906 йылда Тамъян‑Ҡолтай‑Ҡаран исеме менән теркәлгән, мәсет булған. Халҡы: 1906 й. – 391 кеше; 1920 – 382; 1939 – 337; 1959 – 258; 1989 – 216; 2002 – 251; 2010 – 204 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Башланғыс мәктәп (Тамъян‑Таймаҫ урта мәктәбе филиалы), фельдшер‑акушерлыҡ пункты, клуб бар.[3]
Урамдары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
• Ҡазан урамы рус. Казанская(улица)
• Матросов урамы рус. Матросова (улица)
• Яңы урамы рус. Новая(улица)
• Йылға урамы рус. Речная (улица)
Сығанаҡтар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
- ↑ Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — С. 434. — ISBN 978-5-295-04683-4.
- ↑ Ҡолтай-Ҡаран // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
.png)
.gif)