Эстәлеккә күсергә

Портал:Нуриман районы

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте


үҙгәртергә 

Нуриман районы

Нуриман районы гербы
Нуриман районы гербы

Нуриман районы (рус. Нуримановский район) – Башҡортостандағы муниципаль район. Ҡариҙел йылғаһының һул яры буйлап түбәнге ағымында урынлашҡан. Көньяҡ-көнсығышта Силәбе өлкәһе менән сиктәш. 1930 йылдың авгусында Иҫке Күл районы итеп ойошторолған, 1933 йылда хәҙерге исеме бирелә. Район үҙәге — Ҡыҙылъяр ауылы, Өфөнән — 100 км, иң яҡын тимер юл станцияһы Иглиндән 40 км алыҫлыҡта ята.

Халыҡ һаны 2010 йылда 21,5 мең кеше (1970 — 34,3 мең; 1979 — 28,1 мең; 1989 — 22,9 мең; 1995 — 22,4 мең).

Районда 2 ҡасаба — Ҡыҙыл Шишмә (3,1 мең кеше), Павловка (1989 — 3,9 мең кеше) һәм 50 ауыл бар. Халҡының күпселеген башҡорттар, татарҙар, урыҫтар, мариҙар тәшкил итә.


үҙгәртергә 

Һайланған мәҡәлә

үҙгәртергә 

Бөгөнгө рәсем

Яманйылға
үҙгәртергә 

Нуриман районы ауылдары

Ауыл
Бәләкәй Теңкәш
Ил

Рәсәй

Федерация субъекты

Башҡортостан

Муниципаль район

Нуриман районы

Координаталар

54°59′25″ с. ш. 56°30′41″ в. д.HGЯO

Сәғәт бүлкәте

UTC+6

Һанлы танытмалар
Автомобиль коды

02, 102

Картаны күрһәтергә/йәшерергә
Бәләкәй Теңкәш (Рәсәй)
Бәләкәй Теңкәш
Бәләкәй Теңкәш
Нуриман районы (Башҡортостан Республикаһы)
Бәләкәй Теңкәш

Бәләкәй Теңкәш (рус. Малотенькашево) — Башҡортостандың Нуриман районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 172 кеше[1]. Почта индексы — 452443, ОКАТО коды — 80245805007.

үҙгәртергә 

Нуриман районы географияһы‎

Территорияһы төньяҡлап — Өфө яйлаһында, ә көньяҡлап Ағиҙел буйы убалы тигеҙлегендә ята. Территорияһының 78 процентын урман биләй. Ҡариҙел йылғаһы үҙенең ҡушылдыҡтары менән гидрографик селтәр барлыҡҡа килтерә.

Тупрағы: һоро урман, аҡһыл һоро, ҡара һоро урман, кәҫле-көлһыу. Тәбиғәт ҡомартҡылары: һыу сәтләүеге үҫкән Упҡанлы күле; Ҡыҙыл Шишмә карст сығанағы; Саруа күле шишмәһе. Районда аҡ шыршы, ҡарағай, ҡайын, йүкә, имән һәм уҫаҡ урмандары үҫә.

Доломит (Ильин), эзбизташ (Ҡыҙыл шишмә), ҡом-ҡырсынташ ҡатнашмаһы (Ҡыҙылъяр, Түбәнге Ахлыстин), кирбес балсығы (Ҡыҙылъяр) ятҡылыҡтары табылған.

Категория:Нуриман районы географияһы

үҙгәртергә 

Нуриман районы иҡтисады‎

Нуриман — урман сәнәғәте һәм ауыл хужалығы районы. 205,5 мең гектар ере урман менән ҡапланған. Ағас әҙерләүселәр: Башҡортостан Республикаһы Урман хужалығы министрлығының Нуриман урман хужалығы, хужалыҡ-ара урман хужалығы, “Башлеспром”дың Яманйылға урман сәнәғәте хужалығы (Ҡыҙыл Шишмә ҡасабаһы), Саруа ағас әҙерләү бүлексәһе (“Башнефть” АНК) һ.б. Ҡариҙел йылғаһында — Павловка ГЭС-ы, Ҡыҙылъярҙа РТП һәм май заводы эшләй.

44,6 мең гектарҙы (район территорияһының 16,9 проценты) ауыл хужалығы ерҙәре биләй, шул иҫәптән һөрөнтө ерҙәр — 27,8 мең, сабынлыҡтар — 6,8 мең, көтөүлектәр 10,0 мең гектар. Районда эре панелле йорттар төҙөү тресының ярҙамсы хужалығы (Өфө ҡалаһы) бар. Төп тармаҡтары — һөт-ит йүнәлешендәге мал үрсетеү, сусҡасылыҡ, игенселек, картуф үҫтереү. Умартасылыҡ үҫешкән.

Категория:Нуриман районы иҡтисады

үҙгәртергә 

Зарур мәҡәләләр

үҙгәртергә 

Нуриман районында тыуған шәхестәр

үҙгәртергә 

Нуриман районының почетлы граждандары


Категория:Нуриман районының почетлы граждандары

үҙгәртергә 

Афған, Чечен һуғышында һәләк булғандар

үҙгәртергә 

Нуриман районы етәкселәре

үҙгәртергә 

Категориялар

үҙгәртергә 

Беләһегеҙме…

үҙгәртергә 

Яңы мәҡәләләр

үҙгәртергә 

Проекттар

үҙгәртергә 

Портал мөхәррирҙәре

үҙгәртергә 

Яңы башлаусыларға ярҙам

үҙгәртергә 

Нисек ярҙам итергә

  • Нуриман районы ауылдарын, йылғаларын, күлдәрен, тауҙарын һәм башҡа тәбиғәт ҡомартҡыларын, иҫтәлекле урындарын фотоға төшөрөп викимилеккә тейәргә
  • «Нуриман районы» тураһындағы мәҡәләләрҙе тулыландырырға
  • Нуриман районы географик объекттары, шәхестәре тураһында яңы мәҡәләләр яҙырға
  • Нуриман районының барлыҡ ауылдары тарихын яҙырға


  1. Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник.  (рус.)