Ҡалмаш (Дыуан районы)

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Ауыл
Калмаш
башҡ. Ҡалмаш
Ил

Рәсәй

Федерация субъекты

Башҡортостан

Муниципаль район

Дыуан районы

Ауыл биләмәһе

Дыуан ауыл Советы

Координаталар

55°37′31″ с. ш. 57°28′18″ в. д.HGЯO

Халҡы

131[1] кеше (2010)

Сәғәт бүлкәте

UTC+6

Почта индексы

452537

Һанлы танытмалар
Автомобиль коды

02, 102

ОКАТО коды

80 223 807 004

ОКТМО коды

80 623 407 106

ГКГН номеры

0520669

Картаны күрһәтергә/йәшерергә
Калмаш (Рәсәй)
Калмаш
Калмаш
Ҡалмаш (Дыуан районы) (Башҡортостан Республикаһы)
Калмаш

Ҡалмаш (рус. Калмаш) — Башҡортостандың Дыуан районындағы ауыл. Дыуан ауыл Советы составына инә. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 131 кеше[2]. Почта индексы — 452537, ОКАТО коды — 80223807004.

Географик урыны[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Район үҙәгенә тиклем (Мәсәғүт): 70 км
  • Яҡындағы тимер юл станцияһы (Һилейә): 145 км

Ҡалмаш ауылы Йүрүҙән йылғаһы буйында, район үҙәге Мәсәғүт ауылынан төньяҡ-көнбайышҡа табан 70 километр һәм Һилейә (Силәбе өлкәһе) тимер юл станцияһынан төньяҡ-көнбайышҡа табан 145 километр алыҫлыҡта урынлашҡан[3].

Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

XX быуаттың 20-се йылдарында Мәсәғүт кантоны территорияһында, урман-сәнәғәт хужалығы булдырыу менән бәйле, Дымлы Ҡалмаш (Сырой Калмаш) ҡасабаһы тип аталған Ҡалмаш ауылына нигеҙ һалына[4].

Ауылдың XX быуаттағы һәм хәҙерге үҫеше[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1925 йылда Ҡалмаш ауылында 11 йорт теркәлгән. 1950‑се йылдарҙан башлап хәҙерге атамаһы менән йөрөтөлә, 2005 йылдан — хәҙерге статусына эйә.

Ҡалмаш ауылы, Заимка, Загора, Комсо­мольский, Октябрьский, Победа ҡасабалары кеүек, 1920 йылда иҫәпкә алынмаған. Һуңыраҡ барлыҡҡа килгән[5].

Әлеге ваҡытта Ҡалмаш ауылында төп мәктәп, балалар баҡсаһы, клуб, китапхана бар[6].

Халыҡ һаны[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ҡалмаш ауылында урыҫтар, татарҙар йәшәй (2002).

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө Бөтә халыҡ Ир-егеттәр Ҡатын-ҡыҙҙар Ир-егеттәр өлөшө (%) Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар 439
1959 йыл 15 ғинуар 535
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар 208
2002 йыл 9 октябрь 155
2010 йыл 14 октябрь 131 66 65 50,4 49,6

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.
1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Билдәле кешеләре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Урамдары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Яр урамы (рус.  Береговая (улица)
  • Үҙәк урам (рус.  Центральная (улица)[7]

Тирә-яҡ мөхит[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ер-һыу атамалары

Тауҙар:

Йылғалар:

Шишмәләр:

Ялан-бесәнлектәр:

Таусыҡтар, түбәләр:

Башҡа урын-ер атамалары:

Шулай уҡ ҡарағыҙ[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения по населённым пунктам Республики Башкортостан. Дата обращения: 20 август 2014. Архивировано 20 август 2014 года.
  2. Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник.  (рус.)
  3. Ҡалмаш (Дыуан районы) // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми-нәшриәт комплексы, 2015—2020. — ISBN 978-5-88185-143-9.
  4. Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — С. 506. — ISBN 978-5-295-04683-4.
  5. Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — С. 506. — ISBN 978-5-295-04683-4.
  6. Ҡалмаш (Дыуан районы) // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: «Башҡорт энциклопедияһы» ғилми-нәшриәт комплексы, 2015—2020. — ISBN 978-5-88185-143-9.
  7. Карта д. Калмаш. Улица