Себенле

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Себенле
Дәүләт  Рәсәй
Административ үҙәге Себенле ауыл Советы (Әлшәй районы)[1]
Административ-территориаль берәмек Себенле ауыл Советы (Әлшәй районы), Әлшәй районы һәм Бәләбәй өйәҙе
Почта индексы 452106
Карта

Себенле (рус. Чебенли) — Башҡортостан Республикаһының Әлшәй районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 290 кеше[2]. Почта индексы — 452106, ОКАТО коды — 80202864001.


Халыҡ һаны[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Милли составы

2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу сараһына ярашлы, милләттең күпселеге — башҡорттар (100 %)[3].

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө Бөтә халыҡ Ир-егеттәр Ҡатын-ҡыҙҙар Ир-егеттәр өлөшө (%) Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1870 йыл 628
1906 йыл 1026
1917 йыл 859
1920 йыл 26 август 690
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар 331
1959 йыл 15 ғинуар 355
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар 390
2002 йыл 9 октябрь 356
2009 йыл 377
2010 йыл 14 октябрь 290 142 148 49,0 51,0

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.
1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Географик урыны[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Район үҙәгенә тиклем (Раевка): 28 км
  • Яҡындағы тимер юл станцияһы (Раевка): 28 км

Урамдары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Булатов урамы (рус. Булатова (улица))
  • Йәштәр урамы (рус. Молодежная (улица))
  • Мөҙәрисов урамы (рус. Мударисова (улица))
  • Еңеү урамы (рус. Победы (улица))
  • Үҙәк урам (рус. Центральная (улица))
  • Шайморатов урамы (рус. Шаймуратова (улица))[4]

Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Себенле ауылы — Илекәй-Мең улусы аҫабаларының да, керҙәш башҡорттарҙың да торамаһы. Ул 1791 йылғы документта телгә алына. 1795 йылда 22 йортта 80 ир-ат һәм 60 ҡатын-ҡыҙ йәшәгән. 1816 йылда — 96, 1834 йылда — 184, 1850 йылда — 259, 1859 йылда 376 ир-ат иҫәпләнә. Керҙәш башҡорттар 1816 йылда — 13, 1834 йылда 40 ир-ат иҫәпләнгән. 1856 йылда керҙәш башҡорттар, «элек ата-бабаларыбыҙ ҡайҙа йәшәгәне беҙгә билдәһеҙ һәм беҙ ысын йәшәү урынында күптәнән йәшәйбеҙ», тип таный.

1870 йылда бында 628, 1917 йылда — 859, 1920 йылда 690 башҡорт булған.

1843 йылда 434 башҡортҡа 64 бот ужым һәм 1648 бот яҙғы иген сәселә. 1917 йылда 168 йорттоң 1007 тиҫтә һөрөнтө ере була, шул иҫәптән 52 хужалыҡтың — 4 дисәтинәгә тиклем, 53-өнөң — 10 дисәтинәгә тиклем, 16 хужалыҡтың — 15 дисәтинәгә тиклем, 17 хужалыҡтың 15-тән ашыу һөрөнтө ере була. 30 хужалыҡтың, ғөмүмән, сәсеүлектәре булмай. Барыһына 418 баш эш малы булған[5].

Матбуғатта[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Башҡортостан. Себенлеме, Суби-Меңме? 29.01.2016[6]
  • Юлдаш. Шәриповтар — Әлшәй районы Себенле ауылының өлгөлө ғаиләһе

16 марта 2021[7]

  • Йәшлек. 28 ғинуар 2021, Әлшәй районының Себенле ауылынан Фәниә Ғәлимова үҙе һуҡҡан ике балаҫын Илдар Ғәбитовҡа тапшыра![8]
  • Башҡортостан ҡыҙы. 6 май 2020, Бәхетле тормош сере[9]

Видеофильмдар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Катюша (Зәйтүнәкәй). Башҡорт телендә. Башҡортостан Себенле ауылы мәҙәниәт йорто. 30 апрель. 2020 йыл.YouTube сайтында Видео

Билдәле шәхестәре[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. ОКТМО (урыҫ)
  2. Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник.  (рус.)
  3. Единый электронный справочник муниципальных районов Республики Башкортостан — приложение в формате Excel 2016 йыл 4 март архивланған..
  4. Межрайонная инспекция Федеральной налоговой службы № 31 по Республике Башкортостан
  5. Асфандияров А. З. История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Уфа, Китап, 2009. — 744 с. Страница 426. 2022 йыл 17 апрель архивланған.
  6. [1]
  7. [2] 2022 йыл 8 декабрь архивланған.
  8. [3]
  9. [4]
  10. Гөлназ Ҡотоева. Күҙ нурҙары һеңгән китапҡа… «Башҡортостан ҡыҙы» журналы 2020 йыл 18 сентябрь архивланған. (Тикшерелеү көнө: 18 июнь 2019)
  11. Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза офицерскому и сержантскому составу артиллерии Красной Армии» от 9 февраля 1944 года // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1944. — 24 февраля (№ 11 (271)). — С. 1

Әҙәбиәт[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]