Ташлы (Әлшәй районы)
АУЫЛ | |
Ташлы рус. Ташлы | |
Киленташ — тәбиғәт ҡомартҡыһы | |
Ил | |
---|---|
Федерация субъекты | |
Муниципаль район | |
Ауыл биләмәһе | |
Координаталар | |
Нигеҙләнгән | |
Беренсе мәртәбә телгә алынған | |
Халҡы | |
Милли состав |
башҡорттар |
Сәғәт бүлкәте | |
Почта индексы |
452112 |
Һанлы танытмалар | |
Автомобиль коды |
02, 102 |
ОКАТО коды | |
ОКТМО коды | |
ГКГН номеры | |
Ташлы (рус. Ташлы) — Башҡортостандың Әлшәй районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 454 кеше[2]. Почта индексы — 452112, ОКАТО коды — 80202858001.
Халыҡ һаны
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)
Иҫәп алыу йылы һәм көнө | Бөтә халыҡ | Ир-егеттәр | Ҡатын-ҡыҙҙар | Ир-егеттәр өлөшө (%) | Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%) |
1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар) | |||||
1920 йыл 26 август | |||||
1926 йыл 17 декабрь | |||||
1939 йыл 17 ғинуар | |||||
1959 йыл 15 ғинуар | |||||
1970 йыл 15 ғинуар | |||||
1979 йыл 17 ғинуар | |||||
1989 йыл 12 ғинуар | |||||
2002 йыл 9 октябрь | |||||
2010 йыл 14 октябрь | 454 | 218 | 236 | 48,0 | 52,0 |
Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.
- 1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.
- 1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны
Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.
- 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.
- Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.
- 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.
- Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.
- 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)
- Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.
- 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.
- Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.
- 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.
- Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.
- 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
- 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
- Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7
- 1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.
Тарихы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Район үҙәгенән һәм Раевка тимер юл станцияһынан төньяҡ‑көнбайышҡа табан 21 саҡрым алыҫлыҡта Ташлы йылғаһы (Төйлән йылғаһы ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Ауылға Нуғай даруғаһы Яйыҡ-Ҫыбы-Мең улусы башҡорттары үҙ ерҙәрендә нигеҙ һала, 1745 йылдан алып билдәле. XIX быуат башында шулай уҡ керҙәш башҡорттар теркәлгән. 1795 йылда 15 йортта 91 кеше, 1816 йылда 26 йортта 174 кеше,1 834 йылда 177 кеше, 1865 йылда 72 йортта — 459 кеше йәшәгән. Малсылыҡҡ, игенселек, умартасылыҡ ҡ менәнн шөғөлләнгәндәр. Мәсет, һыу тирмәне булған. 1906 йылда 2 мәсет, 6 һыу тирмәне, 2 бакалея кибете теркәлгән. 1920 йылда 1‑се Ташлы (828 кеше) һәм 2‑се Ташлыла (282 кеше) ауылдары булараҡ иҫәпкә алынған. Халҡы: 1906 йылда — 925 кеше; 1920 йылда — 1110 кеше; 1939 йылда — 800 кеше; 1959 йылда — 812 кеше; 1989 йылда — 612 кеше; 2002 йылда — 541 кеше; 2010 йылда — 454 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Урта мәктәп, балалар баҡсаһы, фельдшер-акушерлыҡ пункты, мәҙәниәт йорто, китапхана, мәсет бар.[3]
Урамдары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Исемдәре:[4]
Географик урыны
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Билдәле шәхестәр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Низамов Рәйес Ғилметдин улы (1.07.1932—16.08.1978) — башҡорт яҙыусыһы, журналист. 1964 йылдан СССР Яҙыусылар союзы ағзаһы. Башҡортостан комсомолының Ғәлимов Сәләм исемендәге премияһы лауреаты (1978).
- Ғиззәтуллин Сафуан Ғәлләметдин улы (27 апрель 1930 йыл—30 март 1999 йыл) — ғалим-агроном. 1963—1994 йылдарҙа Башҡортостан ауыл хужалығы институты һәм Башҡорт дәүләт аграр университеты уҡытыусыһы, шул иҫәптән 1978—1993 йылдарҙа агрохимия һәм үҫемлектәрҙе һаҡлау кафедраһы мөдире. Ауыл хужалығы фәндәре кандидаты (1965), профессор (1991). Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1980), СССР-ҙың уйлап табыусыһы (1987)
- Шоңҡаров Ниғмәт Динәхмәт улы (1 ғинуар 1931 йыл — 4 март 1994 йыл) — башҡорт фольклорсыһы. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1988), СССР Яҙыусылар союзы ағзаһы.
- Ғәлина-Низамова Фәриҙә Наил ҡыҙы (17 сентябрь 1965 йыл) — Дәүләкән башҡорт гимназия-интернат № 3 уҡытыусыһы, Башҡортостан Республикаһының мәғариф отличнигы.[5]
- Аҡҡолова Рәсимә Әхтәм ҡыҙы (1 май 1955 йыл) — 2000—2014 йылдарҙа Дәүләкән лицей-интернат директоры, Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған уҡытыусыһы(2007).[5]
- Хәйруллина Гөлсәсәк Тимерғәзим ҡыҙы () — педагогик хеҙмәт ветераны, Башҡортостан Республикаһының мәғариф отличнигы.
- Хәйруллин Урал Ғиниәт улы () — педагогик хеҙмәт ветераны, Башҡортостан Республикаһының мәғариф отличнигы.
Ер-һыу атамалары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Сынташ
- Бабай шары
- Һанай шары
- Шайтан шары
- Шоңҡар тау
- Оло тау
- Киленташ
Видеояҙмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- YouTube сайтында Видео Ташлы ауылы
- YouTube сайтында Видео Ташлы ауылы тәбиғәт ҡомартҡылары
- YouTube сайтында Видео Киленташ легендаһы
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения по населённым пунктам Республики Башкортостан . Дата обращения: 20 август 2014. Архивировано 20 август 2014 года.
- ↑ Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
- ↑ Асфандияров А.З. История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий стр.427 2022 йыл 27 март архивланған.
- ↑ «Налог Белешмәһе» статистикаһында Ташлы ауылы
- ↑ 5,0 5,1 Давлекановский район. «Наши славные педагоги». — Уфа: «Валькирия», 2016 г.. — С. 77,35.
- ↑ Альшеевский район (история родного края)
- ↑ Альшеевский район (история родного края)
Фоторәсемдәр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]-
Ташлы быуаһы
-
Оло тау
-
1-се Ташлы
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Ташлы (Әлшәй районы) // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9. (Тикшерелеү көнө: 4 апрель 2022)
- Давлекановский район. «Наши славные педагоги». — Уфа: «Валькирия», 2016 г.. — С. 77,35.
- Асфандияров А.З. История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий стр.427 2022 йыл 27 март архивланған.
- «Налог Белешмәһе» статистикаһында Ташлы ауылы
Портал «Башҡортостан ауылдары» | |
Башҡортостан Республикаһы Законы (№ 22-з, 16 июль 2008 йыл.) Викикитапханала | |
Ташлы (Әлшәй районы) Викимилектә | |
Проект «Башҡортостан ауылдары» |