 Һайланған мәҡәлә
|
Хаммурапи ҡанундары «Мөхтәрәм Ану…» — һуңғы бабил күсереп яҙыусылары тарафынан текстың тәүге һүҙҙәре буйынса бирелгән атамаһы), шулай уҡ Хаммурапи Кодексы — Иҫке Бабил осороноң ҡануниәт йыйылмаһы, беҙҙең эраға тиклем 1750-се йылдарҙа Хаммурапи батша ваҡытында барлыҡҡа килтерелгән. Донъяла иң боронғо хоҡуҡиәт ҡомартҡыларының береһе.
Йыйылманың төп тексы аккад телендә шына яҙыуҙа һаҡланған. Ул конус рәүешендәге диорит стелаға соҡоп яҙылған. Стела француз археологик экспедицияһы тарафынан 1901 йыл аҙағы — 1902 йыл башында Фарсия территорияһындағы боронғо Суза ҡалаһын ҡаҙыу эштәре барғанда табыла. Хәҙерге заман тикшеренеүселәре Ҡанундарҙы 282 параграфҡа бүлә, уларҙа суд башҡарыу, милектең төрлө формаларын һаҡлау һәм ғаилә-никах мөнәсәбәттәре, шәхес һәм енәйәт эше хоҡуҡиәте мәсьәләләре көйләнә. 35-ләп параграф стеланан борон замандарҙа уҡ юйылған булған һәм әлеге ваҡытта, балсыҡ таҡталарҙағы күсермәләренә ҡарап, өлөшләтә тергеҙелгән.
Хаммурапи ҡанундары — йәшәп килгән хоҡуҡ тәртибенә бик ҙур реформа үткәреү һөҙөмтәһе, ул тәүтормош йәмғиәтендә үк яралған һәм бер ҡасан да яҙылмаған тәртип нормаларын унификациялау һәм тулыландырыу маҡсатында үткәрелгән
↪ дауамы…
Исемлек (104) | Үҙгәртеү
|
 Яҡшы мәҡәлә
|
Максимилиан I (22 март 1459 йыл, Нойштадт — 12 ғинуар 1519 йыл, Вельс) — 1486 йылдың 16 февраленән Германия короле, 1508 йылдың 4 февраленән — Изге Рим империяһы императоры, 1493 йылдың 19 авгусынан — Австрия эрцгерцогы. Германия һәм Австрия дәүләт системаларының реформаторы һәм күп милләтле Европаның яртыһына ғына түгел, диңгеҙ аръяғы колонияларына тиклем йәйелгән Габсбургтар дәүләте архитекторҙарының береһе.
Максимилиан I Австрия эрцгерцогы һәм Изге Рим империяһы императоры Фридрих III һәм Португалия короле Дуарте ҡыҙы Элеонора Португальскаяның икенсе улы<ref>Максимилианды өлкән ағаһы Кристоф, сабый саҡта үлә. 25 мартта ул Нойштадттағы Изге Георгий сиркәүендә суҡындырыла, уның крестный атаһы император Фридрихтың ышанысы менән файҙаланған воевода Николас Уйлаки була. Бала саҡта әсәһе уға ҙур йоғонто яһай, холҡо менән дә ул әсәһенә оҡшай. Әсәһенең иртә үлеүен (1467 йылда) Максимилиан бик ауыр кисергәне билдәле.
Уның Кристоф ағаһы сабый саҡта вафат була, һәм Максимилианды бик бәләкәйҙән үк атаһының вариҫы булараҡ әҙерләй башлайҙар. Башта Максимилианды тәрбиәләү менән әсәһе шөғөлләнә, әммә һуңыраҡ Фридрих, улы үтә иркә булып үҫә тип, уны, әсәһенән алып, тәрбиәсе итеп тәғәйенләнгән священник Петер Энгельбрехтҡа бирә.
↪ д а у а м ы…
Исемлек (97) | Үҙгәртеү
|
|
|
| 16 август юбилярҙары *
|
- Мәүлитова Мөнәүәрә Ғәбдрәҡип ҡыҙы (16.08.1923), ғалим-балалар хирургы, юғары мәктәп уҡытыусыһы. Медицина фәндәре докторы (1979), профессор (1980). Башҡорт АССР‑ының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1989), СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1963). Сығышы менән хәҙерге Башҡортостан Республикаһының Бүздәк районы Урҙайбаш ауылынан.
- Байдәүләтов Рафаэль Ибраһим улы (16.08.1943), энергетик, дәүләт һәм хужалыҡ эшмәкәре. 1999—2008 йылдарҙа Башҡортостан Республикаһы Хөкүмәте Премьер‑министры, 2008—2010 йылдарҙа Рәсәй Федерацияһы Федераль Йыйылышының Федерация Советында Башҡортостан Республикаһының дәүләт власы башҡарма органынан вәкил. Башҡортостан Республикаһының 2-се саҡырылыш Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай депутаты, Рәсәй Берҙәм энергетика системаһының атҡаҙанған хеҙмәткәре (2003), Рәсәй яғыулыҡ—энергетика комплексының почётлы хеҙмәткәре (2003). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған энергетигы (1993). Почёт (2004), «Башҡортостан Республикаһында күрһәткән хеҙмәттәре өсөн» (2003), Салауат Юлаев (2008) ордендары кавалеры. Белорет ҡалаһы һәм Белорет районының почётлы гражданы.
♦ Кисәге: 15 август ♦ Иртәгә: 17 август ♦ Барлыҡ көндәр ♦
* Башҡортостан Республикаһының милли архивы мәғлүмәте буйынса
|
|
_in_the_Suez_canal_1981.jpg)
