Ҡужанаҡ

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Перейти к навигации Перейти к поиску
Ауыл
Ҡужанаҡ
рус. Кужанак
Ил

Рәсәй

Федерация субъекты

Башкортостан

Муниципаль район

Ейәнсура

Ауыл советы

Яңыбай

Координаталар

51°35′54″ с. ш. 57°10′40″ в. д.HGЯO

Халҡы

↘420[1] кеше (2010)

Сәғәт бүлкәте

UTC+6

Почта индексы

453386

Һанлы танытмалар
Автомобиль коды

02, 102

ОКАТО коды

80 226 843 004

ОКТМО коды

80 626 443 121

Картаны күрһәтергә/йәшерергә
Ҡужанаҡ (Рәсәй)
Ҡужанаҡ
Ҡужанаҡ
Ҡужанаҡ (Башҡортостан Республикаһы)
Ҡужанаҡ

Ҡужанаҡ (рус. Кужанак) — Башҡортостандың Ейәнсура районындағы ауыл. Яңыбай ауыл советы биләмәһенә ҡарай. Почта индексы — 453386, ОКАТО коды — 80226843004.

Тарихы[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Үҫәргән башҡорто Нәҙерғәле Аҡъюловтың яҙыуына ҡарағанда, Үҫәргәндең ике улы Болоҡ менән Таймаҫ урыҫ батшаһы Иван III (1425 - 1505) хакимлыҡ иткән осорҙа йәшәгән. Таймаҫтың ете улы булған: Шишәй, Бишәй, Аҫҡаҡ, Ҡунаҡ, Абаҙа, Сураш һәм Ҡыҙрас. Ҡыҙрас улдары Аҫҡар, Таҙлар, Аҡҡондоҙ, Үрген, Ҡужанаҡ, Кинйәбулат ауылдарына төйәкләнгән[2].

Нуғай даруғаһы Үҫәргән улусы башҡорттары үҙҙәренең ерендә төҙөгән ауыл. 18 быуаттың беренсе яртыһында нигеҙ һалынған. Тәүге нигеҙ ҡороусы Ҡужанаҡ Йомаҡ(н) улы. Беренсе рәсми исемлектәрҙе теркәлеүе 1795 йыл. 1930 йылдарҙан Башҡорт Ҡужанағы исеме менән теркәлгән. 1970 йылдарҙа Урыҫ Ҡужанағы, Яңы Асҡар ауылдары менән берләштерелгән. Шул ваҡыттан бирле Ҡужанаҡ исемендә[3]. 1795 йылда 9 йортта 71 кеше йәшәгән, 1866 йылда 81 йортта — 331 кеше. Малсылыҡ, игенселек менән шөғөлләнгәндәр. Мәсет булған. 1900 йылда шулайуҡ мәҙрәсә, һыу тирмәне, ярма ярғыс теркәлгән[4].

Халыҡ һаны[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Йыл Халыҡ һаны
1939 237 [5]
1959 189 [6]
Йыл Халыҡ һаны
1970 258 [6]
1979 520 [7]
Йыл Халыҡ һаны
1989 501 [7]
2002 499 [8]
Йыл Халыҡ һаны
2010 420 [8]
Милли составы

2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәтенә ярашлы, күпселек милләт - башҡорттар (78 %)[9].

Географик урыны[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

Ҡоруйыл йылғаһы (Һаҡмар йылғаһы ҡушылдығы) буйында урынлашҡан.

  • Район үҙәгенә тиклем (Иҫәнғол): 117 км
  • Яҡындағы тимер юл станцияһы (Ҡыуандыҡ): 22 км[10]

Урамдары[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • Башҡорт урамы (рус. Башкирская улица)
  • Йылға аръяғы урамы (рус. Заречная улица)
  • Мәктәп урамы (рус. Школьная улица)
  • Үҙәк урам (рус. Центральная улица)[11]

Ер-һыу атамалары[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • Ҡарабағана йылғаһы
  • Аҡшар йылғаһы
  • Бишәй йылғаһы

Һылтанмалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  • Ҡужанаҡ. Башҡорт Энциклопедияһында мәҡәлә(недоступная ссылка)
  • Административно-территориальное устройство Республики Башкортостан: Справочник. — Уфа: ГУП РБ Издательство «Белая Река», 2007. — 416 с.— ISBN 978-5-87691-038-7. (рус.)
  • Асфандияров А.З. История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. Уфа: Китап, 2009. — 744 с. ISBN 978-5-295-04683-4 (рус.)

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]

  1. ↑ Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения по населённым пунктам Республики Башкортостан. Тәүге сығанаҡтан архивланған 20 август 2014. 20 август 2014 тикшерелгән.
  2. ↑ Ейәнсура-Үҫәргәндәр ере
  3. ↑ Асфандияров А. З. История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий
  4. ↑ Ҡужанаҡ
  5. ↑ Населенные пункты Башкортостана в 4 т. Т.1 / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Башкортостан. // Өфө — Китап, 2018. — Т. 1.
  6. ↑ 6,0 6,1 Населенные пункты Башкортостана в 4 т. Т.2 / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Башкортостан. // Өфө — Китап, 2018. — Т. 2.
  7. ↑ 7,0 7,1 Населенные пункты Башкортостана в 4 т. Т.3 / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Башкортостан. (урыҫ) // Уфа — Китап, 2018. — Т. 3.
  8. ↑ 8,0 8,1 Населенные пункты Башкортостана в 4 т. Т.4 / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Башкортостан. (урыҫ) // Уфа — Китап, 2018. — Т. 4.
  9. ↑ Единый электронный справочник муниципальных районов Республики Башкортостан — Excel форматында ҡушымта  (рус.)
  10. ↑ Административно-территориальное устройство Республики Башкортостан: Справочник / Сост. Р. Ф. Хабиров. — Уфа: Белая Река, 2007. — 416 с. — 10 000 экз. — ISBN 978-5-87691-038-7.
  11. ↑ Межрайонная инспекция Федеральной налоговой службы № 25 по Республике Башкортостан
П: Портал «Башҡортостан ауылдары»
s: Башҡортостан Республикаһы Законы (№ 22-з, 16 июль, 2008 йыл.) Викикитапханала
П: Проект «Башҡортостан ауылдары»
https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Ҡужанаҡ&oldid=1137977 ҡабул ителгән