Азамат (исем)
| Азамат | |
| Azamat | |
| Яҙыу | Латин алфавиты |
|---|---|
| Soundex | A253 |
| Кёльнская фонетика | 0862 |
| Caverphone | ASMT11 |
 Азамат Викимилектә | |
Азамат — башҡорт ир-ат исеме. Башҡа төрки халыҡтарҙа ла Азамат исеме бар. Башлыса Урта Азия һәм Төньяҡ Кавказ халыҡтарында таралған.
Этимология[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Азамат исеме ғәрәп теленән бөйөк, ғорур; ил ағаһы, гражданин; батыр егет тигәнде аңлата[1].
Билдәле кешеләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Юлдашбаев Азамат Рәмил улы (10 октябрь 1964 йыл) — башҡорт журналисы, публицист, шағир һәм әҙәби тәнҡитсе. Башҡортостан Республикаһы һәм Рәсәй Федерацияһының Журналистар һәм Яҙыусылар союздары ағзаһы. Шәһит Хоҙайбирҙин исемендәге премия лауреаты (2005).
- Бикбаев Азамат Иҙебай улы (9 июнь 1986 йыл) — спортсы, классик (грек-рим) стилдәге көрәшсе. Рәсәйҙең халыҡ-ара класлы спорт мастеры (2012).
- Тимеров Азамат Камил улы (14 февраль 1969 йыл) — Хөсәйен Әхмәтов исемендәге Башҡорт дәүләт филармонияһы йырсыһы, Башҡортостан Республикаһының халыҡ артисы (2006).
- Ҡолмөхәмәтов Азамат Рәхмәт улы (6 август 1953 йыл) — Рәсәй дипломаты. Батырлыҡ ордены кавалеры (2013).
- Әхтәмов Азамат Мөхтәр улы (31 март 1962 йыл — 14 август 2020 йыл) — ғалим-механик, юғары мәктәп уҡытыусыһы. Физика‑математика фәндәре докторы (2005), профессор (2007). Рәсәй Федерацияһының почётлы юғары һөнәри белем биреү хеҙмәткәре (2011), Башҡортостан Республикаһының Фән һәм техника өлкәһендәге дәүләт премияһы лауреаты (2011).
- Илембәтов Азамат Фәттәх улы (26 сентябрь 1972 йыл) — ғалим-инженер, хөкүмәт һәм хужалыҡ эшмәкәре. Башҡортостан Республикаһының 7-се премьер-министры (2011—2012).
- Хәлилов Азамат Самат улы (3 май 1970 йыл — 27 май 2018 йыл) — театр һәм кино актёры. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған артисы (2000) һәм Шәйехзада Бабич исемендәге йәштәр дәүләт премияһы лауреаты (2000).
- Тажетдинов Азамат Әғзәм улы (12 декабрь 1938 йыл — 2015 йыл) — Рәсәй Федерацияһының мәғариф алдынғыһы (1993). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (2013). Батыр Вәлид исемендәге премия лауреаты (2005).
- Нуғаев Азамат Ҡотләхмәт улы (1898, Кәлтәй ауылы — 1938, Силәбе) — хужалыҡ һәм партия етәксеһе.
- Сәғитов Азамат Тәлғәт улы (15 март 1967 йыл, Ишембай, Башҡорт АССР-ы) — эшҡыуар, Башҡортостан Республикаһының кесе эшҡыуарлыҡты үҫтереү һәм яҡлау фондының генераль директоры.
- Ҡәҙерғолов Азамат Яхъя улы (1938 йыл — 23 март 1983 йыл) — башҡорт яҙыусыһы.
- Ғиләжев Азамат Лоҡман‑Хәким улы (1956 т.) — сценограф. Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1995).
- Хәсәншин Азамат Данил улы[2] — Заһир Исмәғилев исемендәге Өфө дәүләт сәнғәт институтының эстрада-джаз башҡарыуы һәм тауыш режиссураһы кафедраһы доценты.
- Ғафаров Азамат Фидан улы (1974), театр актёры һәм йырсы. 1996 йылдан Мәжит Ғафури исемендәге Башҡорт дәүләт академия драма театры актёры. Башҡортостан Республикаһының халыҡ артисы (2014).
- Байназаров Азамат Хажмөхәмәт улы (1936), хеҙмәт ветераны. 1982—1996 йылдарҙа «Башмедьстрой» тресы идарасыһы. Рәсәй Федерацияһының һәм Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған төҙөүсеһе. Халыҡтар Дуҫлығы ордены кавалеры. Сибай ҡалаһының почётлы гражданы.
- Азамат Берадор улы Әбраимов (1964) — СССР һәм Үзбәкстан футболсыһы, футбол тренеры.
- Азамат Гәрәй (? — 24 июнь 1632) — Ҡырым нуреддины һәм калга
- Азамат Ҡайрат улы Желтыргузов — ҡаҙаҡ опера йырсыһы. Ҡаҙағстан Республикаһының атҡаҙанған эшмәкәре.
- Азамат Вячеслав улы Засеев — Рәсәй футболсыһы.
- Азамат Керефов — Рәсәйҙең ҡатнаш көрәш сәнғәте яугиры.
- Азамат Казбек улы Кудзаев — Рәсәй хип-хоп-башҡарыусы.
- Азамат Ҡайсын улы Кулиев — СССР һәм Рәсәй рәссамы.
- Азамат Муканов — ҡаҙаҡ самбосы һәм дзюдосыһы, донъя чемпионы.
- Азамат Таһир улы Мөсәғәлиев — Рәсәй актёры, юморист, телевидение алып барыусыһы һәм музыкант.
- Азамат Хайролавич Ниғманов — Рәсәй актёры.
- Азамат Хөсәйен улы Нуриков — Беларусь Республикаһының халыҡ-ара класлы спорт мастеры.
Шулай уҡ ҡарағыҙ[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- «Азамат» — 1965—1994 йылдарҙа Чебоксар ҡалаһындағы футбол клубы.
- Азамат (йыр) — башҡорт халыҡ йыры, оҙон көй. Был йырҙы тәүге тапҡыр М. Х. Хисмәтуллин 1937 йылда Баймаҡ районының Темәс ауылында йәшәүсе С. Ҡолобаеванан яҙып ала. «Башҡорт халыҡ йырҙары» йыйынтығына индерелгән. Йырҙың варианттары Х. Ф. Әхмәтов, И. В. Салтыков, Ғ. 3. Сөләймәнов һәм башҡа ғалимдар тарафынан яҙып алынған.
- Азамат — Рәсәй Федерацияһы Ырымбур өлкәһе Матвеевка районы Кенәле ауыл Советы составына ингән ауыл.
- Азамат-Йорт (чеч. Азамат-Юрт) — Чечен Республикаһындағы ауыл.
- Азамат — Ҡаҙаҡстан Республикаһы Төркөстан өлкәһендәге ауыл.
Сығанаҡтар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Башҡорт исемдәре / Таңһылыу Күсимова, Cветлана Бикҡолова. — Өфө: Китап, 2005. – 224 бит.
- Күсимова Таңһылыу. Исемдәр донъяһында. Башҡорт исемдәре һүҙлеге, башҡорт һәм рус телдәрендә. — Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1991. — 192 бит.
- Сулейманова Р. А. Башкирско-русский словарь-справочник личных имен и фамилий. — Уфа, 2013. — 364 с. ISBN 978-5-91608-111-4.
- Тупеев С. Х. Башкирский именник. Справочник личных имен с написанием вариантов на русском и башкирском языках. — Уфа, 2004.
- Хисамитдинова Ф.Ғ., Султанова Р. И. Русско-башкирский словарь — справочник личных имен, отчеств, фамилий. — Уфа, 2004.
- Хисамитдинова Ф.Ғ., Төпәев С. Х. Төрки сығанаҡлы һәм төрки элементлы башҡорт исемдәре. — Өфө, 2006.
- Яңы сығанаҡ өҫтәү өсөн «Ҡалып:Исемдәр донъяһында» сәхифәһен үҙгәртегеҙ
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- ↑ Таңһылыу Күсимова. Исемдәр донъяһында. Башҡорт исемдәре һүҙлеге, башҡорт һәм рус телдәрендә. — Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1991. — 192 бит. 2018 йылдың 16 май көнөндә архивланған.
- ↑ КАФЕДРА ЭСТРАДНО-ДЖАЗОВОГО ИСПОЛНИТЕЛЬСТВА | Академия искусств г. Уфа 2013 йылдың 14 октябрь көнөндә архивланған.