Түбәнге Баба

Ауыл
Түбәнге Баба
Ил	РәсәйРәсәй
Федерация субъекты	Башҡортостан
Муниципаль район	Көйөргәҙе районы
Координаталар	52°24′04″ с. ш. 55°31′55″ в. д.
Сәғәт бүлкәте	UTC+6
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	02, 102
ОКАТО коды	80 239 865 005
ОКТМО коды	80 639 465 121
ГКГН номеры	0524523
Түбәнге Баба

Түбәнге Баба (рус. Нижнее Бабаларово) — Башҡортостандың Көйөргәҙе районындағы ауыл. 2009 йылдың 1 ғинуарына ҡарата халыҡ һаны 249 кеше. Почта индексы — 453355, ОКАТО коды — 80239865005.

Тарихы

Түбәнге Бабалар ауылы Көйөргәҙе йылғаһының Юшатырға ҡушылған ерендә урынлашҡан. Шуға күрә лә тирә-яҡтағы ауылдарҙа йәшәгән халыҡ ауылды Тамаҡ Бабалар тип тә йөрөтә. Боронғолар фаразлауынса, Көйөргәҙе йылғаһының аръяғына «Иҫке ыҙма» тип аталған тау һыҙаты башына ауылға тәүге нигеҙ һалынған. Күрше тирә-яҡтағы урыҫтар менән ер өсөн туҡтауһыҙ көрәш алып барғандар. Тауҙың исеме лә Ыҙма -сик (граница) тигәнде аңлатҡан. Көстәр тигеҙ булмағанлыҡтан, ауылдың аҡһаҡалдары кәңәшләшеп,Көйөргәҙе йылғаһының бирьяғына, әлеге Түбәнге Бабалар ауылы ултырған урынға күскәндәр. Ауылдың боронғо исеме Итҡабул булған. (Түбәнге Бабалар ауылы аҡһаҡалы һөйләгәндәренән)

1770 йылғы сәйәхәте ваҡытында Николай Рычков Үрге һәм Түбәнге Бабалар ауылдары тураһында иҫкә алып үтә. Ә 1786 йылғы картала тик бер генә ауыл — Бабалар ғына тип күрһәтелгән. Бишенсе ревизия мәғлүмәттәрендә лә бер генә ауыл билдәләнә. 29 йорт теркәлгән. Үрге Бабаларҙың икенсе төрлө исеме юҡ, Түбәнге Бабаларҙың башҡа исеме -Итҡабыл. Иван Лепехин 1770 йылда Түбәнге Бабалар исемле ауыл тураһында яҙа. Етенсе ревизия мәғлүмәттәре буйынса, был ауылда Итҡабыл Солтанморатов үҙенең Яманғол, Солтансәлим, Ишбай тигән улдары менән йәшәп ятҡан була.(газета «Путь Ильича», 29 января 1991 года)

Халыҡ һаны

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө	Бөтә халыҡ	Ир-егеттәр	Ҡатын-ҡыҙҙар	Ир-егеттәр өлөшө (%)	Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар)
1920 йыл 26 август
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар
1959 йыл 15 ғинуар
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар
2002 йыл 9 октябрь
2010 йыл 14 октябрь

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.

1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Халыҡ һаны буйынса сығанаҡтар

Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.

• 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.

Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.

• 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.

Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.

• 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)

Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.

• 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.

Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.

• 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.

Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.

• 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
• 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник.  (рус.)
• Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7

1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.

== Географик урыны ==

• Район үҙәгенә тиклем (Ермолаевка): 45 км
• Ауыл советы үҙәгенә тиклем (Яҡшымбәт): 18 км
• Яҡындағы тимер юл станцияһы (Ермолаево): 45 км