Йомағужа (Көйөргәҙе районы)
Ауыл | |
Йомағужа | |
Ил | |
---|---|
Федерация субъекты | |
Муниципаль район | |
Координаталар | |
Этнохороним |
Иҙәк-Ишәмттәр |
Сәғәт бүлкәте | |
Һанлы танытмалар | |
Автомобиль коды |
02, 102 |
ОКАТО коды | |
ОКТМО коды | |
Йомағужа — Башҡортостандың Көйөргәҙе районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 155 кеше[1]. Почта индексы — 453352, ОКАТО коды — 80239805004.
Халҡы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Милли составы
Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыу (2002) мәғлүмәте буйынса башҡорттар 92 % тәшкил итә[2].
Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)
Иҫәп алыу йылы һәм көнө | Бөтә халыҡ | Ир-егеттәр | Ҡатын-ҡыҙҙар | Ир-егеттәр өлөшө (%) | Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%) |
1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар) | |||||
1920 йыл 26 август | |||||
1926 йыл 17 декабрь | |||||
1939 йыл 17 ғинуар | |||||
1959 йыл 15 ғинуар | |||||
1970 йыл 15 ғинуар | |||||
1979 йыл 17 ғинуар | |||||
1989 йыл 12 ғинуар | |||||
2002 йыл 9 октябрь | 135 | ||||
2010 йыл 14 октябрь | 155 | 81 | 74 | 52,3 | 47,7 |
Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.
- 1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.
- 1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны
Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.
- 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.
- Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.
- 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.
- Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.
- 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)
- Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.
- 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.
- Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.
- 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.
- Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.
- 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
- 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
- Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7
- 1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.
Географик урыны
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Район үҙәгенә тиклем (Ермолаевка): 26 км
- Ауыл советы үҙәгенә тиклем (Илкәнәй): 7 км
- Яҡындағы тимер юл станцияһы (Карагайка): 10 км
Урамдары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Дуҫлыҡ урамы (рус. Дружбы (улица))
- Тыныслы урамыҡ (рус. Мира (улица))
- Йәштәр урамы (рус. Молодежная (улица))[3]
Тарихы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Тамъяндарҙың икенсе ауылы — Йомағужа ауылы 1798 һәм 1811 йылдар араһында барлыҡҡа килә. XVIII быуат аҙағында буласаҡ Йомағужа Аҡҡужин ауылына нигеҙ һалыусы, ул йорт старшинаһы булып хеҙмәт иткән һәм Ағиҙел йылғаһы буйындағы Тамъян улусының Муса ауылында йәшәгән. VII ревизияла 91 ир-егет һәм 94 ҡатын-ҡыҙ йәшәгән 24 ихаталы яңы Йомағужа ауылы күрһәтелгән. Халыҡ исемлегендә беренсе булып 50 йәшлек Йомағужа Аҡҡужин тора. Бында уның улдары Мөхәммәтшәрифтың (балалары Мөхәммәтсәфа, Мөхәмәтсабит, Мөхәмәтмәрүән) һәм Хисаметдиндың исемдәре бар. Ауылда бер туған Илкәнәй (1743 йылғы), Бурас (1754 йылғы), Илебай (1766 йылғы), Юлдаш (1784 йылғы), Юлан (1796 йылғы) Теләүембәтовтар, Ғөбәйҙулла, Рәхмәтулла, Әбдрәхим Йәнсуриндар, Буранбай, Сыуаҡбай (уның балалары Яҡуп, Садиҡ, Ғәли, Ҡолой), Хәлит (уның улдары Әмир, Ғүмәр, Усман, Әбүбәкер), Сәғит (уның балалары Әхмәт, Әхтәм, Мәхмүт), Күлгилде Ҡунаҡҡужиндар йәшәгән. 1830 йылда Күлгилде Иҫкеҫәк ауылына күсерелә.
1834 йылда Йомағужа ауылында 237 кеше йәшәгән 38 йорт иҫәпләнгән. 16 йылдан һуң 35 йортта 187 кеше йәшәгән. 1920 йылғы беренсе совет халыҡ иҫәбен алыу 373 кеше йәшәгән 68 йортто күрһәтә. Ауыл эргәһендә Әхтәм утары булған.
1842 йылда 138 кешегә ужым игене — 14 сирек, йәки 112 бот, һәм яҙғы иген 78 сирек (624 бот) сәселгән. 20-се быуаттың 20-се йылдары башында Мәләүез йылғаһында ауыл эргәһендә Илсекәй тирмәне эшләгән[4].
Матбуғатта
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Видеофильмдар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Мәсет асыу[7]
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
- ↑ Өҙөмтә хатаһы:
<ref>
тамғаһы дөрөҫ түгел;2002F
төшөрмәләре өсөн текст юҡ - ↑ Межрайонная инспекция Федеральной налоговой службы № 25 по Республике Башкортостан
- ↑ Асфандияров А. З. История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Уфа, Китап, 2009. — 744 с., страница 73 2022 йыл 2 апрель архивланған.
- ↑ [1]
- ↑ Башҡортостан
- ↑ «Орнамент» Мечеть «Гаухар» д. Юмагузино Куюргазинского района. 2016.