Яңытаң (Ырымбур өлкәһе)

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Яңытаң
Дәүләт  Рәсәй
Административ-территориаль берәмек Ҡыуандыҡ районы[1]
Почта индексы 462233
Карта

Яңытаң (рус. Жанатан, ҡаҙ. Жаңатаң) — Рәсәй, Ырымбур өлкәһе Ҡыуандыҡ ҡала округындағы ауыл.

Географияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Яңытаң округ үҙәге Ҡыуандыҡ ҡалаһынан көньяҡтараҡ, туранан 28 километр алыҫлыҡта урынлашҡан.

Климаты[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ауылдың климаты, Ҡыуандыҡ районына хас булғанса, уртаса-континенталь. Йыл миҙгелдәре аныҡ айырылып тора. Район буйынса уртаса температура +4,0оС -тән +4,8оС-ҡа тиклем үҙгәрә. Йылдың иң һалҡын айы — ғинуарҙа уртаса айлыҡ температураһы яҡынса −20,5оС — 35 оС. Атмосфера яуым-төшөмө бер йыл эсендә 300-ҙән алып 450—550 миллиметрға етә, шуның менән бергә күпселек өлөшө яҙғы-йәйге осорға (70 процент самаһы) тура килә. Ҡар япмаһы тотороҡло, уның дауамлылығы уртаса 150 көн тәшкил итә[2].

Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ауылға 1930-1931 йылдар арауығында ойошторолған ҡаҙаҡ колхоз үҙәге булараҡ нигеҙ һалынған. 1957 йылда Яңытаң ауылындағы колхоз «Ҡыуандыҡ» совхозының бер бүлексәһенә әйләндерелә. 2016 йылдың 1 ғинуарында Ырымбур өлкәһенең 2015 йылдың 6 мартындағы 3029 / 834-V һанлы Законына ярашлы Ҡыуандыҡ районы муниципаль берәмегенә, шулай уҡ уға ингән барлыҡ ауыл һәм ҡала биләмәләре Ҡыуандыҡ ҡала округы муниципаль берәмегенә берләштереү юлы менән үҙгәртелә[3][4]. 2016 йылға тиклем Ҡыуандыҡ районының Урал ауыл Советына ингән, муниципаль берәмектәрҙе үҙгәртеп ҡороуҙан һуң Ҡыуандыҡ ҡала округы составында раҫланған.

Этимологияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Колхозды тәүҙә «яңы ҡанун, яңы тормош» тигән мәғәнәлә «Жанатан» (ҡаҙаҡ телендәге яңы һәм таң һүҙҙәренән) тип атайҙар. Артабан 1937 йылда «Кзыл-Юлдуз» йәки «Кзыл- Жулдуз» колхозы тип үҙгәртелә (башҡорт теленә "Ҡыҙыл йондоҙ" тип тәржемә ителә)[5]..

Халҡы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

2002 йылда даими йәшәгән халыҡ һаны-198 кеше (ҡаҙаҡтар 84 %) , 2010 йылда 104[6].

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]