Ғүкүбә
Иман шарттары |
Исламдың биш нигеҙе |
Шәхестәр |
Ғүкүбә (ғәр. عقوبة; рус. Уку́ба) — Ислам хоҡуғының (фиҡһ) шәриғәтте боҙған өсөн яза биреү проблемалары ҡаралған дүрт төп бүлегенең береһе. Шулай уҡ йәмәғәт (өммәт) мәнфәғәте өсөн енәйәтсегә һалынған яза ғүкүбә тип атала.
Яза биреү шарттары[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Язаны судья (ҡаҙый) билдәләй, ул һәр енәйәтте иғтибар менән өйрәнә һәм хөкөм ҡарарын шәриғәт закондары нигеҙендә сығара.
Ғүкүбә исламдың тәүсығанаҡтарының (Ҡөрьән һәм Сөннәт) туранан-тура бойороҡтары нигеҙендә генә ҡулланыла. Үҙенең ҡылығы өсөн, йоғонтололоғона һәм йәмғиәттәге урынына ҡарамаҫтан, бөтә кешеләр ҙә яуап бирергә тейеш, ә язалау сараһы ҡанун боҙолоуға бәрәбәр ҡабул ителергә тейеш[1].
Яза төрҙәре[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Яза өс төркөмгә бүленә: иҫкәртеүсе яза (хүдүд), ҡон ҡайтарыусы язалар (Ҡысас, дийә, кәффара , мөлкәтен тартып алыу) яза һәм өгөт-нәсихәт (тәғзир)[1].
Хүдүд[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Рәжем[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Ҡон ҡайтарыусы язалар[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Тәғзир[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
Әҙәбиәт[үҙгәртергә | вики-тексты үҙгәртергә]
- Ислам: энциклопедический словарь / Отв. ред. С. М. Прозоров. — М. : Наука, ГРВЛ, 1991. — 315 с. — 50 000 экз. — ISBN 5-02-016941-2.
- Али-заде, А. А. [783 Укуба] // Исламский энциклопедический словарь. — М. : Ансар, 2007. — 400 с. — (Золотой фонд исламской мысли). — 3000 экз. — ISBN 5-98443-025-8 (рус.).
- ʿUḳūba / Dien, Mawil Y. Izzi // Encyclopaedia of Islam. 2 ed. — Leiden : E. J. Brill, 1960—2005. (түләүле)
Был ислам тураһында тамамланмаған мәҡәлә. Һеҙ мәҡәләне төҙәтеп һәм тулыландырып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ. |