Эстәлеккә күсергә

Белорус диаспораһы

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Белорус диаспораһы
 Белорус диаспораһы Викимилектә
Донъяла белорус диаспораһы иҫәбе.



     Белоруссия      100 000 кешенән күп      0 000 кешенән күп      1 000 кешенән күп
Донъя белорустарының 5-се ҡоролтайы. Минск ҡалаһы, 2009

Белорус диаспораһы (белор. Беларуская дыяспара) — Белоруссиянан ситтә йәшәгән белорус сығышлы кешеләр берләшмәһе.

Төрлө тикшеренеүҙәр мәғлүмәттәре буйынса, белорус диаспораһы 2,5 — 3,5 миллион кеше тәшкил итә. Был иҫәпкә XIX быуат аҙағы — XX быуат башында Белоруссия территорияһынан эмиграцияға китеүселәрҙең вариҫтары, шулай уҡ икенсе донъя һуғышы осоро һәм 1990-сы йылдарҙағы эмигранттар инә. Белорус диаспораһының икенсе төркөмө — СССР эсендә күсенгән, ул тарҡалғандан һуң башҡа советтан һуңғы дәүләттәрҙә йәшәгән кешеләр. Айырым төркөмдө белорус диаспораһы менән бәйле ерле белорус аҙсылығы тәшкил итә. Улар Беларусь Республикаһының Польша, Литва һәм Рәсәй менән сигендә йәшәй.

Белоруссиянан күсеп килеүселәрҙең айырым төркөмөн белорус йәһүдтәре барлыҡҡа килтерә, улар АҠШ-та һәм Израилдә общиналар ойошторған.

Рәсми халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса, үҙҙәрен белорус тип иҫәпләүсе кешеләр һанының кәмеүе күҙәтелә. Иң ҙур һәм ойошҡан белорус диаспоралары Рәсәйҙә, Украинала, Польшала, АҠШ-та, Канада>ла, Бөйөк Британияла, Литвала, Латвияла һәм Эстонияла бар.

Минскиҙа «Ватан» донъя белорустары ассоциацияһы (Ассоциация белорусов мира «Бацькаўшчына») — бөтә донъялағы белорус сығышлы кешеләрҙе берләштергән халыҡ-ара ойошма булып тора. Ойошма 1990 йылда булдырылған. Әлеге ваҡытта «Бацькаўшчына» ағзалары булып 28 илдән 135 белорус диаспораһы ойошмаһы тора.

1919 йылдан беларусь Халыҡ Республикаһының ҡыуылған хөкүмәте сит илдәрҙә, бигерәк тә Төньяҡ Америкала һәм Көнбайыш Европала күп кенә белорустарҙы берләштереүсе үҙәк булып тора.

БМО мәғлүмәттәре буйынса, 2017 йылда донъяла белорус эмигранттарының һаны донъяның 55 илендә 1,5 миллион самаһы кеше тәшкил итә[1].

БМО-ның 2017 йыл мәғлүмәттәре буйынса донъяла белорус эмигранттарының һаны[2][3]
Ил Кеше иҫәбе
Рәсәй Федерацияһы Рәсәй Федерацияһы 764 819
Украина Украина 247 989
Польша Польша 79 534
Ҡаҙағстан Ҡаҙағстан 70 858
Америка Ҡушма Штаттары АҠШ 59 517
Латвия Латвия 44 485
Италия Италия 32 952
Литва Литва 32 093
Үзбәкстан Үзбәкстан 26 266
Германия Германия 25 617
Израиль Израиль 22 548
Канада Канада 12 131
Эстония Эстония 11 331
Ҡырғыҙстан Ҡырғыҙстан 9 748
Чехия Чехия 4 187
Испания Испания 3 922
Бөйөк Британия Бөйөк Британия 3 881
Төркмәнстан Төркмәнстан 3 841
Франция Франция 3 451
Молдова Молдова 3 259
Швеция Швеция 2 865
Австралия Австралия 2 156
Австрия Австрия 1 835
Бельгия Бельгия 1 597
Греция Греция 1 430
Швейцария Швейцария 1 239
Грузия Грузия 1 087
Норвегия Норвегия 1 072
Болгария Болгария 1 064
Португалия Португалия 962
Дания Дания 815
Ливия Ливия 778
Тажикстан Тажикстан 698
Ирландия Ирландия 657
Әзербайжан Әзербайжан 450
Көньяҡ Африка Республикаһы КАР 395
Финляндия Финляндия 391
Нидерланд Нидерланд 368
Кипр Республикаһы Кипр Республикаһы 362
Төркиә Төркиә 354
Әрмәнстан Әрмәнстан 327
Аргентина Аргентина 315
Мысыр Мысыр 262
Словакия Словакия 223
Венгрия Венгрия 216
Словения Словения 156
Сербия Сербия 133
Хорватия Хорватия 91
Исландия Исландия 45
Люксембург Люксембург 43
Мальта Мальта 35
Бразилия Бразилия 10
Коста-Рика Коста-Рика 5
Боливия Боливия 5
Чили Чили 5
Донъяла 1 484 875
  1. International migrant stock: The 2017 revision (ингл.). un.org. Дата обращения: 25 апрель 2022. Архивировано 10 апрель 2019 года.
  2. International migrant stock: The 2017 revision (ингл.). un.org. Дата обращения: 25 апрель 2022. Архивировано 10 апрель 2019 года.
  3. Белорусы зарубежья. mfa.gov.by. Дата обращения: 24 март 2021. Архивировано 3 март 2021 года.