Эфиопия

Эфиопия Федератив Демократик Республикаһы
амх. የኢትዮጵያ ፌዴራላዊ ዲሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ
Federaalawaa Dimokraatawaa Repabliikii Itoophiyaa Ҡалып:Ref-om

Эфиопия флагы Эфиопия гербы
Гимн: Эфиопия гимны
Нигеҙ һалынған	Б. Э. Т. X быуат
Рәсми тел	амхар
Баш ҡала	Аддис-Абеба
Эре ҡалаһы	Аддис-Абеба
Идара итеү формаһы	Парламен республикаы
Президент Премьер-министр	Гырма Уольде-Гиоргис Лемма Мелес Зенауи
Территория • Барлығы • Һыу өҫтө %	Донъялағы урыны: 27 1 104 300 км² 0,7
Халыҡ • Баһалау (2011) • Тығыҙлыҡ	82 112 000 кеше (Урыны: 14) 77 кеше/км²
ЭТП   • Барлығы   • Йән башына	25,1 млрд. $ (Урыны: 93) 304 $
КПҮИ	▼ 0.414 (низкий) (Урыны: 171)
Валюта	Эфиопский быр (ETB, код 230)
Интернет-домены	.et
Телефон коды	+251
Сәғәт бүлкәте	+3

Эфио́пия (амх. ኢትዮጵያ [ʾiːtjoːṗṗjaː]), официальное название — Эфиопия Федератив Демократик Республикаһы (амх. የኢትዮጵያ ፌዴራላዊ ዲሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ [je.iːtjoːṗṗjaː feːdeːralaːwiː diːmoːkraːsiːjaːwiː riːpebliːk]) — Көнсығыш Африкалағы дәүләт; 1993 йылдың 24 майында Эритрея айырылғас, диңгеҙгә сығыу юлы юҡ.

Рельеф

Эфиопия — Африканың таулы иле. Ҙур өлөшөн, төньяҡтан көньяҡҡа һуҙылған Эфиопия тауҙары алып тора. Таулыҡтың иң бейек өлөшө — төньяҡта. Был өлөштә илдең иң бейек нөктәләре — Рас-Дашен (4620 м) һәм Тало (4413 м) — урынлашҡан. Көнсығышта таулыҡ Африканың иң түбән нөктәләренең береһе — Афар уйһыулығына күсә. Эфиопия тауҙарының көнбайыш өлөшөнөң рельефы һөҙәгерәк.

Климат

Эфиопия тулыһынса субэкваториаль һәм тропик климат бүлкәтендә урынлашҡан. Әммә, дәүләттең ҙур өлөшө Эфиопия таулығында урынлашҡанға күрә, климат йомшаҡ һәм дымлы. Температура йыл әйләнәһенә +25…+30 һәм яуым-төшөм етерлек кимәлдә. Эфиопияның көнсығыш өлөшөндә ҡапма-ҡаршы климат — бында ҡоро эҫе һәм ҡоро сүллек климаты. Эфиопия өсөн йыллыҡ температура үҙгәреше хас түгел. Бында тик көндөҙгө һәм төнгө температура үҙгәреше бар, айырма 15 градус тирәһе.

Һыу ресурстары

Эфиопияның көнбайыш өлөшө йылғалары Нил бассейнына ҡарай. Иң эреләре — Абай, йәки Зәңгәр Нил. Эфиопияның иң ҙур күле — Тана. Көнсығышта ҡоро климата йылғалар тулы һыулы түгел. Иң ҙуры — Джубба.