Чапаев (Туймазы районы)

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Ауыл
Чапаев
Ил

Рәсәй

Федерация субъекты

Башҡортостан

Муниципаль район

Туймазы районы

Координаталар

54°19′46″ с. ш. 53°38′54″ в. д.HGЯO

Сәғәт бүлкәте

UTC+6

Һанлы танытмалар
Автомобиль коды

02, 102

ОКАТО коды

80 251 815 006

ОКТМО коды

80 651 415 126

Картаны күрһәтергә/йәшерергә
Чапаев (Рәсәй)
Чапаев
Чапаев
Чапаев (Туймазы районы) (Башҡортостан Республикаһы)
Чапаев

Чапаев (рус. Чапаево) — Башҡортостандың Туймазы районындағы ауыл. 2009 йылдың 1 ғинуарына ҡарата халыҡ һаны 60 кеше[1]. Үрге Троицк ауыл Советы составына инә. Почта индексы — 452784, ОКАТО коды — 80251815006. 2005 йылдан хәҙерге статусына эйә.

Исеме[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Ауыл исеме Чапаев фамилияһынан алынған[2] (Василий Иванович Чапаевтың).

Тарихы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

1925 йылғы халыҡ иҫәбен алыуҙан һуң барлыҡҡа килгән[3]. Ауыл биләмәһе, Башҡортостан Республикаһының 2005 йылдың 20 июлендәге N 211-з һанлы «Яңы тораҡ пункттары барлыҡҡа килеү, берләштерелеү, бөтөрөлөү һәм статусы үҙгәреү, административ үҙәктәрҙе күсереү менән бәйле, Башҡортостан Республикаһының административ-территориаль ҡоролошона үҙгәрештәр индереү тураһындағы» Законына ярашлы, «ауыл» статусы ала, 1-се статья:

6. Ауыл тибын билдәләп, түбәндәге тораҡ пункттарҙың статусын үҙгәртергә: 1) Туймазы районында: р) Үрге Троицк ауыл Советының Чапаев ҡасабаһының

Халыҡ һаны[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө Бөтә халыҡ Ир-егеттәр Ҡатын-ҡыҙҙар Ир-егеттәр өлөшө (%) Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар)
1920 йыл 26 август
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар
1959 йыл 15 ғинуар
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар
2002 йыл 9 октябрь 58
2010 йыл 14 октябрь 56

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.
1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Географик урыны[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Алыҫлығы:[4]

  • Район үҙәгенә тиклем (Туймазы): 35 км
  • Ауыл советы үҙәгенә тиклем (Үрге Троицк): 8 км
  • Яҡындағы тимер юл станцияһы (Туймазы): 35 км.

Урамдары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Урам исеме[5]:

  • Үҙәк урам (рус. улица Центральная)
  • Йылға урамы (рус. улица Речная)
  • Баҫыу урамы (рус. улица Полевая)
  • Таулы урамы (рус. улица Горная)

Иҫтәлекле урындары[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  • Шумилов шарлауыҡтары — шарлауыҡ Шумилов шишмәләренән барлыҡҡа килә. Яҡындағы тауҙарҙан алыҫ ятыуы менән ғәҙәти булмаған шарлауыҡ,  һыуы бейек булмаған ҡаялы ҡалҡыулыҡ битләүенән  яртыһы тиерлек кимәле  бейеклегенән ағып төшә. Шарлауыҡ һыуҙары бер шишмәгә ҡушылып, Оло Ҡыҙаш йылғаһына ҡоя. 2010 йылдан тәбиғәт ҡомартҡыһы[6][7][8].


Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

  1. Башҡортостан Республикаһының райондары буйынса белешмә китабы 2016 йыл 4 март архивланған.
  2. Хисаметдинова Ф. Г., Сиразитдинов З. А. Русско-башкирский словарь справочник названий населенных пунктов Республики Башкортостан. — Уфа: Китап, 2001. — С. 265. — 320 с. — 10 000 экз. — ISBN 978-5-88185-205-4.
  3. Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — С. 267. — ISBN 978-5-295-04683-4.
  4. Административно-территориальное устройство Республики Башкортостан: Справочник / Сост. Р. Ф. Хабиров. — Уфа: Белая Река, 2007. — 416 с. — 10 000 экз. — ISBN 978-5-87691-038-7.
  5. «Налог Белешмәһе» системаһында Чапаев (Туймазы районы) ауылы
  6. Шумиловский водопад 2017 йыл 21 февраль архивланған.
  7. Постановление Правительства Республики Башкортостан от 14 декабря 2010 г. № 480 "О памятниках природы республиканского значения"
  8. Туймазинский район «Водопад Шумиловский»