Эстәлеккә күсергә

Әзербайжандар

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Əзербайжанлылар
Azərbaycanlılar

Мирзә Фәтәли Ахундов • Үзеир Хажибәков • Сәттар-хан • Кәрим Кәримов
Аббасҡулы аға Бакыханов • Рөстәм Ибраһимбәков • Һейдәр Әлиев • Әли Хаменеи
Сәмәд Вурғун • Мөхәммәт Хөсәйен Шахрияр • Фәрәһ Пәһләви • Теймур Рәжәбов
Жәмшит Нахичеванский  • Ҡәмәр Алмасзадә  • Нәриман Нәриманов  • Әхмәт Кәсрәви

Мөслим Магомаев • Ашуҡ Әләскәр • Лейла Мəммəдбəкова • Ҡурбан Ҡурбанов
Үҙ атамаһы

Azərbaycanlılar, Azərbaycan türkləri, türklər

Һаны һәм йәшәгән урыны

Барлығы: 29[17] — 31 млн.-дан[18] 35 — 40 млн.-ға тиклем[19][20]
Иран Иран:
12 — 16 млн.

Әзербайжан Әзербайжан:
  9 973 000 (2016 г.)[q 1]
Төркиә Төркиә:3 000 000[1]
Рәсәй Федерацияһы Рәсәй Федерацияһы:   603 070 (2010 г.)[2], 621 840 (2002 г.)[3]

Америка Ҡушма Штаттары АҠШ: 5 553—500 000 чел.[5]
Грузия Грузия: 284 761.(2002 г.)[6]

  • Квемо-Картли: 225 ме ң[6]
    • Марнеуль районы: 98 мең
    • Гардабан районы: 50 мең
    • Болнисский районы: 49 мең
  • Кахети: 40 тыс.

Канада Канада: 3 465. Франция Франция: 170 000 Ҡаҙағстан Ҡаҙағстан: 85 292 (2009 г.)
Украина Украина: 45 176 (2001 г.)[7]
Үзбәкстан Үзбәкстан: 36 000.(оц.)[8][9]
Төркмәнстан Төркмәнстан: 36 000.(1995)[10][11]
Нидерланд Нидерланд: 17 000[12]
Ҡырғыҙстан Ҡырғыҙстан: 17 267 (2009)[13]
Бөйөк Британия Бөйөк Британия: 15 000[14]
Беларусь Беларусь:  5 567 (2009 г.)
Латвия Латвия:  1 759 (2010 й.)[15]
Австрия Австрия:  1 000.[16]
Тажикстан Тажикстан:  800 (2000 й.)

Тел

Әзербайжан теле

Раса тибы

Каспий подтибы, Европеоид расаһы,

Туғандаш халыҡтар

Алтай ғаиләһе
  Төрки төркөмө
    Уғыҙ төркөмө

Этник төркөм

Афшарҙар, ҡарапапахтар, ҡашҡайҙар

Әзербайжандар (әзерб. azərbaycanlılar[21] آذربایجانلیلار, Azərbaycan türkləri ترکهای آذربایجانی, türklər ترکها ) — Әзербайжан һәм төньяҡ-көнбайыш Ирандың ҙур өлөшөн алып торған төрки телле халыҡ.[22][23].

Дөйөм һаны 29 млн кеше[17]. Иран һәм Әзербайжандан башҡа Рәсәйҙә (Дағстан), Грузияла (Борчалы) һәм Төркиәлә (Карс һәм Ыгдыр) әзербайжандар күпләп йәшәй.

Дағстан Республикаһының аҙ һанлы урындағы халҡы булып иҫәпләнә. Ислам диненең шиғисылыҡ динен тоталар. Антропологик яҡтан әзербайжандар европоид расаһының каспий тибына ҡарай.

Әзербайжанда 8 миллиондан артыҡ әзербайжан йәшәй, һәм улар ил халҡының 91 процентын тәшкил итә. Ирандың Тәһран, Кереж, Мәшһәд ҡалаларында әзербайжандарҙың мәхәлләләре бар.

Рәсәйҙә Көньяҡ Дағстанда 2002 йылғы иҫәп буйынса 111 656 әзербайжан йәшәй.

Әҙәбиәт

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
  • Статья «Азербайджанцы» // Народы России. Атлас культур и религий. — М.: Дизайн, Информация. Картография, 2010. — 320 с.: с илл. ISBN 978-5-287-00718-8

Иҫкәрмәләр

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
  1. ↑ Britannika Ensiklopediyasına əsasən Türkiyə əhalisi içində azərbaycanlıların nisbəti 1% – dir. Türkiyə Statistika Qurumunun 28 yanvar 2015 – ci ildə elan etdiyi məlumata görə 31 dekabr 2014 – cü il tarixinə olan cari hesablamalara əsasən Türkiyə əhalisi 77.695.904 nəfər 2015 йыл 1 сентябрь архивланған. təşkil edir. Bu iki məlumata əsasən hesablama aparılarsa 1 yanvar 2015 – ci il tarixinə Türkiyə əhalisinin təxminən 777 min nəfərini azərbaycanlılar təşkil edir.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Официальный сайт Всероссийской переписи населения 2010 года. Информационные материалы об окончательных итогах Всероссийской переписи населения 2010 года 2020 йыл 30 апрель архивланған.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Всероссийская перепись населения 2002 года. Федеральная служба государственной статистики. Дата обращения: 29 декабрь 2009. Архивировано 21 август 2011 года. 2008 йыл 2 февраль архивланған.
  4. ↑ Включая Ханты-Манси автономиялы округы һәс Ямал-Ненец автономиялы округы; автономиялы округтарҙы керетмәйенсә Төмән өлкәһендә— 8282 кеше (2010 й.) һәм 8918 кеше (2002 й.)
  5. ↑ http://www.irex.org/system/files/Baghirova_VOA.pdf 2012 йыл 7 апрель архивланған.
  6. ↑ 6,0 6,1 State Statistics Department of Georgia: 2002 census 2007 йыл 6 октябрь архивланған. (retrieved 16 July 2006)
  7. ↑ Всеукраинская перепись населения 2001 года. Распределение населения по национальности и родному языку. Государственный комитет статистики Украины. Архивировано 25 август 2011 года.
  8. ↑ Этнический атлас Узбекистана 2012 йыл 3 сентябрь архивланған.
  9. ↑ По переписи 1989 г. в Узбекистане было 44,4 тыс. азербайджанцев ([1])
  10. ↑ People Population census of Turkmenistan 1995, Vol. 1, State Statistical Committee of Turkmenistan, Ashgabat, 1996
  11. ↑ CIA — The World Factbook 2007 йыл 12 июнь архивланған.
  12. ↑ https://web.archive.org/web/20110706131529/http://mfa.gov.az/eng/downloads/bilaterial/Netherlands.pdf
  13. ↑ National Statistical Committee of Kyrgyz Republic 2009. 2013 йыл 13 ноябрь архивланған.
  14. ↑ cache:Jwobw381IYMJ:www.angelfire.com/az3/AzeriVoice/newsletter2.doc «azeris in britain» — Google Search
  15. ↑ Распределение населения Латвии по национальному составу и государственной принадлежности на 01.07.2010 2011 йыл 22 июль архивланған.  (латыш.)
  16. ↑ Azerbaijan Ministry of Foreign Affairs: Azerbaijan-Austria relations: Diaspora Info (February 2008) 2007 йыл 24 октябрь архивланған.. NB Of these, about 70-75 % are Iranian Azeris, 15-20 % are Turkish Azeris and 5-10 % are Azeris originally from Azerbaijan and the former Soviet Union.
  17. ↑ 17,0 17,1 Joshua Project. Ethnic People Groups of the Turkic Peoples Affinity Bloc. Joshua Project. Дата обращения: 3 март 2009. Архивировано 25 август 2011 года.
  18. ↑ WebCite query result
  19. ↑ Azerbaijanis POPULATION
  20. ↑ Azerbaijani world 2007 йыл 14 июнь архивланған.
  21. ↑ Azeri (Azerbaijani) Genetics: Abstracts and Summaries
  22. ↑ David E. Long, Bernard Reich. The Government and politics of the Middle East and North Africa, pp. 20, 77
  23. ↑ Graham E. Fuller. The new Turkish republic: Turkey as a pivotal state in the Muslim world


Өҙөмтә хатаһы: "q" төркөмөнөң ғәмәлдәге <ref> тамғалары өсөн кәрәкле <references group="q"/> тамғаһы табылманы

«https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Әзербайжандар&oldid=1232924» битенән алынған