Тунис (ҡала): өлгөләр араһындағы айырма

Тунис
	Ҡала
	Тунис; تونس
Ил	Тунис
Виләйәт	Тунис
Координаталар	36°48′03″ с. ш. 10°10′48″ в. д.HGЯO
Бейеклеге	4 м
Климат тибы	Урта диңгеҙҙәгесә
Халҡы	1 200 000 кеше (2008)
Тығыҙлығы	3426 кеше/км²
Этнохороним	тунислы, тунислылар
Сәғәт бүлкәте	UTC+1
Телефон коды	71
Һанлы танытмалар
Рәсми сайт	commune-tunis.gov.tn; (инг.) (ғәр.) (фр.)
	Тунис Аудио, фото и видео Викимилектә

Интерактивная навигация по истории

← Алдағы үҙгәртеү Киләһе үҙгәртеү →

Эстәлек юйылған Эстәлек өҫтәлгән

ВизуальВикитекст

Һыҙылған

11:27, 19 июнь 2017 өлгөһө

Был терминдың башҡа мәғәнәләре лә бар, ҡарағыҙ: Тунис (значения).

Туни́с^[1]^[2] (ғәр. تونس‎, франц. Tunis) — Тунис һәм Тунис провинцияһының башҡалаһы. Халҡы 1 200 000 кеше (2008), ҡала яны халҡы менән бергә — 3 980 500.

Географияһы

Ҡала Урта диңгеҙҙең Тунис ҡултығы ярында, Тунис күле аръяғында урынлашҡан. Радес һәм Хальк-эль-Уэд (Ла-Гулет) порттары менән канал һәм тимер юлы аша тоташҡан. Ҡала яр буйы тигеҙлеге һәм уны уратып торған түбәләр буйлап һуҙылған. Замансараҡ ҡаралтылар (колониаль һәм унан һуңғы замандағы) уртаһында иҫке ҡала — Әл-Мәҙинә урынлашҡан. Ҡала янындағы Карфаген (Картаж) да Тунисҡа инә. Туристар күпләп Боронғо Рим заманы ҡалаһы Карфаген емеректәрен ҡарарға, шулай уҡ Сиди-Бу-Саид, Эль-Марса, Ля-Гуллет ҡаласыҡтарына килә.

Климаты

Туниста башлыса йәй, Урта диңгеҙҙәгесә, эҫе һәм ҡоро, ә ҡыш — йылы һәм ямғырлы тора.

Ҡала климаты
Күрһәткес	Ғин	Фев	Мар	Апр	Май	Июн	Июл	Авг	Сен	Окт	Ноя	Дек	Йыл
Уртаса максимум, °C	15,7	16,5	18,1	20,7	24,9	29	32,6	32,7	29,7	25,2	20,5	16,7	23,52
Уртаса температура, °C	11,5	12	13,2	15,6	19,3	23,2	26,3	26,8	24,4	20,4	15,9	12,5	18,4
Уртаса минимум, °C	7,2	7,4	8,3	10,4	13,7	17,3	20	20,8	19	15,5	11,3	8,2	13,3
Яуым-төшөм нормаһы, мм	59	57	47	38	23	10	3	7	33	66	56	67	466

Тарихы

Ҡала тураһында б.б.тиклем 814 йылда тәүгә телгә алына, ә һаҡланып ҡалған ҡаралтыларҙың иң иҫкеһе XIII—XV быуаттарға ҡарай^[3].

2011 йылдағы ғәрәп яҙында ҡалала комендант сәғәте индерелә^[4].

Иҡтисади торошо

Ҡала илдең иҡтисади үҙәге булып һанала. Ҡалала һәм ҡала янында химия, төҙөлөш, текстиль һәм аҙыҡ-түлек етештереү промышленносе үҫешкән.

Транспорты

Ҡаланы Тунис-Карфаген халыҡ-ара аэропорты хеҙмәтләндерә. Баш ҡала илдең башҡа ҡалалары менән Тунис тимер юлы һәм автотрасса аша тоташҡан. Ҡалала диңгеҙ порты, тимер юлы вокзалы, бер нисә автовокзал бар. Ҡала араһында йөрөгән ҡыҙыл-буйлы маршрут таксиҙары (луаждар) өсөн вокзалдар ҙа бар.

1985 йылдан заманса тиҙ йөрөшлө Тунис трамвайы ла йөрөй. Француз телендә ҡаланың трамвай селтәре «Métro» тип атала. Трамвайҙарҙан тыш ҡала һәм ҡала яны маршруты буйынса ҡала яны поездары бар. Шулай уҡ ҡала буйлап автобустар, күк-буйлы маршрут таксиҙары (луаждар) йөрөп тора.

Билдәле шәхестәре

Антонио Корпора (1909—2004) — италиялы рәссам.

Туғандаш ҡалалар

Тунис һәм түбәндәге ҡалалар араһында туғандашлыҡ булдырылған^[5]:

Иҫкәрмәләр

↑ ^1,0 ^1,1 Городецкая И. Л., Левашов Е. А. Тунис // Русские названия жителей: Словарь-справочник. — М.: АСТ, 2003. — С. 294. — 363 с. — 5000 экз. — ISBN 5-17-016914-0.
↑ Проверка слова: Тунис (билдәһеҙ). Грамота.ру. — ударение. Дата обращения: 27 май 2013. Архивировано 28 май 2013 года.
↑ Тунис (город) / Энциклопедия туризма Кирилла и Мефодия. 2008.
↑ В столице Туниса введен комендантский час
↑ Coopération internationale (фр.). commune-tunis.gov.tn. — Coopération et jumelage. Дата обращения: 22 февраль 2014. Архивировано 22 февраль 2014 года.

Әҙәбиәт

Густерин П. В. Города Арабского Востока. — М.: Восток—Запад, 2007. — 352 с. — (Энциклопедический справочник). — 2000 экз. — ISBN 978-5-478-00729-4.

Һылтанмалар

В Тунисе бунт — город в блокаде, полиция спасается в мечетях

Ҡалып:Tunisia-geo-stub Ҡалып:Столицы арабских государств

Ҡалып:Города Туниса

Ҡалып:Перевести

ref name="gru">{{cite web|url=http://gramota.ru/slovari/dic/?word=%D2%F3%ED%E8%F1

[этнохороним-1] 1,0 ^1,1 Городецкая И. Л., Левашов Е. А. Тунис // Русские названия жителей: Словарь-справочник. — М.: АСТ, 2003. — С. 294. — 363 с. — 5000 экз. — ISBN 5-17-016914-0.

[gru-2] Проверка слова: Тунис (билдәһеҙ). Грамота.ру. — ударение. Дата обращения: 27 май 2013. Архивировано 28 май 2013 года.

[3] Тунис (город) / Энциклопедия туризма Кирилла и Мефодия. 2008.

[4] В столице Туниса введен комендантский час

[jumelage-5] Coopération internationale (фр.). commune-tunis.gov.tn. — Coopération et jumelage. Дата обращения: 22 февраль 2014. Архивировано 22 февраль 2014 года.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ 34 юл: / 34 юл: @@
  |вид высоты              =
  |высота центра НП        = 4
- |климат                  = [Урта диңгеҙ]]ҙәгесә
+ |климат                  = [[Урта диңгеҙ]]ҙәгесә
  |официальный язык        =
  |официальный язык-ref    =
@@ 60 юл: / 60 юл: @@
 [[Файл:Theatre Municipal de Tunis.jpg|thumb|right|220px|Республиканың төп майҙаны һәм Бурғибә проспекты]]
 [[Файл:Vue de Tunis.jpg|thumb|right|220px|Тунис панорамаһы]]
-'''Туни́с'''<ref name="этнохороним"/><ref name="gru">{{cite web|url=http://gramota.ru/slovari/dic/?word=%D2%F3%ED%E8%F1&all=x|title=Проверка слова: Тунис|publisher=[[Грамота.ру]]|description=ударение|accessdate=2013-05-27|archiveurl=http://www.webcitation.org/6GwQAaUhk|archivedate=2013-05-28}}</ref> ({{lang-ar|تونس}}, {{lang-fr|Tunis}}) — [[Тунис]] һәм [[Тунис]] провинцияһының [[башҡала]]һы. Халҡы 1 200 000 человек (2008), ҡала яны халҡы менән бергә — 3 980 500.
+'''Туни́с'''<ref name="этнохороним"/><ref name="gru">{{cite web|url=http://gramota.ru/slovari/dic/?word=%D2%F3%ED%E8%F1&all=x|title=Проверка слова: Тунис|publisher=[[Грамота.ру]]|description=ударение|accessdate=2013-05-27|archiveurl=http://www.webcitation.org/6GwQAaUhk|archivedate=2013-05-28}}</ref> ({{lang-ar|تونس}}, {{lang-fr|Tunis}}) — [[Тунис]] һәм [[Тунис]] провинцияһының [[башҡала]]һы. Халҡы 1 200 000 кеше (2008), ҡала яны халҡы менән бергә — 3 980 500.
 == Географияһы ==
 Ҡала [[Урта диңгеҙ]]ҙең Тунис ҡултығы ярында, Тунис күле аръяғында урынлашҡан. Радес һәм Хальк-эль-Уэд (Ла-Гулет) порттары менән канал һәм тимер юлы аша тоташҡан.
-Ҡала яр буйы тигеҙлеге һәм уны уратып торған түбәләр буйлап һуҙылған. Замансараҡ ҡаралтылар (колониаль һәм унан һуңғы замандағы) уртаһында иҫке ҡала – Әл-Мәҙинә урынлашҡан. Ҡала янындағы Карфаген (Картаж) да Тунисҡа инә. Туристар күпләп  Боронғо Рим заманы ҡалаһы Карфаген емеректәрен ҡарарға, шулай уҡ Сиди-Бу-Саид, Эль-Марса, Ля-Гуллет ҡаласыҡтарына килә.
+Ҡала яр буйы тигеҙлеге һәм уны уратып торған түбәләр буйлап һуҙылған. Замансараҡ ҡаралтылар (колониаль һәм унан һуңғы замандағы) уртаһында иҫке ҡала — Әл-Мәҙинә урынлашҡан. Ҡала янындағы Карфаген (Картаж) да Тунисҡа инә. Туристар күпләп Боронғо Рим заманы ҡалаһы Карфаген емеректәрен ҡарарға, шулай уҡ Сиди-Бу-Саид, Эль-Марса, Ля-Гуллет ҡаласыҡтарына килә.
 == Климаты ==
-Туниста башлыса йәй, [[Урта диңгеҙ]]ҙәгесә, эҫе һәм ҡоро, ә ҡыш – йылы һәм ямғырлы тора.
+Туниста башлыса йәй, [[Урта диңгеҙ]]ҙәгесә, эҫе һәм ҡоро, ә ҡыш — йылы һәм ямғырлы тора.
 {{Ҡала климаты
@@ 101 юл: / 101 юл: @@
 == Тарихы ==
-Ҡала тураһында [[814 год до н. э.|б.б.тиклем 814 йыл]]да тәүгә телгә алына, ә һаҡланып ҡалған ҡаралтыларҙың иң иҫкеһе XIII—XV быуаттарға ҡарай<ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_geo/8151/Тунис Тунис (город) / Энциклопедия туризма Кирилла и Мефодия. 2008.]</ref>.
+Ҡала тураһында [[814 год до н. э.|б.б.тиклем 814 йылда]] тәүгә телгә алына, ә һаҡланып ҡалған ҡаралтыларҙың иң иҫкеһе XIII—XV быуаттарға ҡарай<ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_geo/8151/Тунис Тунис (город) / Энциклопедия туризма Кирилла и Мефодия. 2008.]</ref>.
 [[2011 йыл]]дағы ғәрәп яҙында ҡалала комендант сәғәте индерелә<ref>[http://www.utro.ru/news/2011/05/08/973022.shtml В столице Туниса введен комендантский час]</ref>.
@@ 107 юл: / 107 юл: @@
 == Иҡтисади торошо ==
 Ҡала илдең иҡтисади үҙәге булып һанала. Ҡалала һәм ҡала янында химия, төҙөлөш, текстиль һәм аҙыҡ-түлек етештереү промышленносе үҫешкән.
@@ 113 юл: / 113 юл: @@
 [[Файл:RameCitadisMetroLegerTunisJuin2012.jpg|thumb|right|220px|Тунис трамвайы]]
 [[Файл:TGM goulette 2001.jpg|thumb|right|220px| Ҡала-ара Тунис TGM поезы]]
 Ҡаланы Тунис-Карфаген халыҡ-ара аэропорты хеҙмәтләндерә. Баш ҡала илдең башҡа ҡалалары менән Тунис тимер юлы һәм автотрасса аша тоташҡан. Ҡалала диңгеҙ порты, тимер юлы вокзалы, бер нисә автовокзал бар. Ҡала араһында йөрөгән ҡыҙыл-буйлы маршрут таксиҙары (луаждар) өсөн вокзалдар ҙа бар.
 [[1985 йыл]]дан заманса тиҙ йөрөшлө Тунис трамвайы ла йөрөй. Француз телендә ҡаланың трамвай селтәре «Métro» тип атала. Трамвайҙарҙан тыш ҡала һәм ҡала яны маршруты буйынса ҡала яны поездары бар. Шулай уҡ ҡала буйлап автобустар, күк-буйлы маршрут таксиҙары (луаждар) йөрөп тора.
 == Билдәле шәхестәре ==
-* Антонио Корпора (1909—2004) — италиялы рәссам.
+* Антонио Корпора (1909—2004) — италиялы рәссам.
 == Туғандаш ҡалалар ==
@@ 153 юл: / 153 юл: @@
 == Һылтанмалар ==
-* [http://obozrevatel.com/news/2010/12/26/412381.htm В Тунисе бунт — город в блокаде, полиция спасается в мечетях]
+* [http://obozrevatel.com/news/2010/12/26/412381.htm В Тунисе бунт — город в блокаде, полиция спасается в мечетях]
 {{tunisia-geo-stub}}

Африка баш ҡалалары
Абуджа • Аддис-Абеба • Аккра • Алжир • Антананариву • Асмэра • Бамако • Банги • Банжул • Бисау • Браззавиль • Бужумбура • Виктория • Виндхук • Габороне • Дакар • Джибути • Джуба • Додома • Кампала • Кигали • Киншаса • Конакри • Ҡаһирә • Либревиль • Лилонгве • Ломе • Луанда • Лусака • Масеру • Малабо • Мапуту • Мбабане • Могадишо • Монровия • Морони • Найроби • Нджамена • Ниамей • Нуакшот • Порт-Луи • Порто-Ново • Прая • Претория • Рабат • Сан-Томе • Триполи • Тунис • Уагадугу • Фритаун • Хараре • Хартум • Ямусукро • Яунде
Башҡа биләмәләр	Джеймстаун • Сен-Дени
Танылмаған дәүләттәр	Тифарити (Эль-Аюн) • Гароуэ • Кисмайо • Томбукту • Харгейса