Хакас Республикаһы

Рәсәй Федерацияһы субъекты
Хаҡас Республикаһы хаҡасса: Хакас Республиказы
Хаҡас Республикаһының флагы Хаҡас Республикаһының гербы
Баш ҡала	Абакан
Майҙаны	46-сы
- Барлығы - һыу өҫтө %	61 569 км² 0,8
Халҡы	71-се
- Барлығы - Тығыҙлыҡ	535 647 (2015) 8.7 кеше/км²
Федераль округ	Себер федераль округы
Иҡтисади район	Көнсығыш-Себер
Дәүләт теле	Хаҡас, урыҫ
РФ субъекты коды	19
ISO 3166-2 коды	RU-KK
Сәғәт бүлкәте	KRAT[d] һәм Азия/Красноярск[d]

Хаҡас Республикаһы, Хаҡасия — Рәсәй Федерацияһы субъекты. Баш ҡалаһы — Абакан.

Хакас Республикаһының сиктәштәре — Кемерово өлкәһе, Красноярск крайы, Тыва Республикаһы һәм Алтай Республикаһы.

География

Хаҡас Республикаһы Көньяҡ-Себерҙең, Енисей бассейнының һул яҡ ярында урынлашҡан.

Иң ҙур йылғалар — Абакан, Том, Аҡ Июс, Ҡара Июс, Чулым (аҙаҡҡы дүртеһе Обь бассейнына инә).

Халыҡ

Халыҡ һаны — 535 647 кеше (2015). Халыҡ тығыҙлығы — 8,7 кеше/км² (2015). Ҡала халҡы — 367 078 кеше (2015).

Халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса ҡала һәм ауыл халҡы өлөшө:

Милләт буйынса бүленеш

Милләт	1926 йыл мең кеше	1939 йыл мең кеше	1959 йыл мең кеше	1970 йыл мең кеше	1979 йыл мең кеше	1989 йыл мең кеше	2002 йыл мең кеше	2010 йыл мең кеше
Урыҫтар	36,0 (43,4 %)	▲205,6 (75,3 %)	▲314,4 (76,5 %)	▲349,4 (78,3 %)	▲396,0 (79,5 %)		438,4 (80,3 %)	▼427,6 (81,7 %)
Хаҡастар	44,0 (53,0 %)	▲45,8 (16,8 %)	▲48,5 (11,8 %)	▲54,8 (12,3 %)	▲57,3 (11,5 %)		65,4 (12,0 %)	▼63,6 (12,1 %)
Немецтар	…	…	▲10,5 (2,6 %)	▬10,5 (2,4 %)	▲11,1 (2,2 %)		9,1 (1,7 %)	▼6,0 (1,1 %)
Украиндар	…	▲7,7 (2,8 %)	▲14,6 (3,6 %)	▼9,5 (2,1 %)	▲10,4 (2,0 %)		8,3 (1,5 %)	▼5,0 (1,0 %)
Татарҙар	…	▲3,0 (1,1 %)	▲3,8 (0,9 %)	▲3,6 (0,8 %)	▲4,2 (0,8 %)		4,0 (0,7 %)	▼3,1 (0,6 %)
Белорустар	…	▲1,6 (0,6 %)	▲3,6 (0,9 %)	▼3,2 (0,7 %)	▼3,5 (0,7 %)		2,6 (0,5 %)	…
Сыуаштар	…	…	▲1,0 (0,5 %)	▲3,3 (0,7 %)	▬3,3 (0,7 %)		2,5 (0,46 %)	…
Мордвалар	…	▲3,7 (1,4 %)	▲3,9 (0,9 %)	▼3,6 (0,8 %)	▼3,4 (0,7 %)		1,8 (0,3 %)	…
Әзербайжандар	…	…	…	…	…		1,8 (0,3 %)	…
Шорлар	…	…	…	…	▲1,0 (0,2 %)		1,0 (0,18 %)	▲1,2 (0,2 %)
1000 артыҡ милләттәр күрһәтелгән

Торамалар (йәшәү пункттары)

3000 артыҡ торамалар

Абакан ▲173 205 Ҡараташ ▲73 187 Саяногорск ▼48 851 Абаза ▼16 238 Усть-Абакан ▲15 401 Сорығ ▼11 496 Аҡ Яр ▲10 112

Шира ▲9448 Черёмушки ▼8205 Асхыз ▲7267 Таштып ▼6034 Бейә ▼5247 Майна ▼4945 Асхыс ▼4901

Белтир ▲4877 Боград ▼4670 Копьёво ▼4316 Туим ▲4211 Калинино ▲3718 Подсинее ▲3685 Вершина Тёи ▼3583