Ибрай (Ауырғазы районы)

Ибрай
	Ауыл
	Ибрай; Ибрай
Ил	Рәсәй
Федерация субъекты	Башҡортостан
Муниципаль район	Ауырғазы районы
Ауыл советы	Кәбәс
Координаталар	53°56′28″ с. ш. 56°00′31″ в. д.HGЯO
Сәғәт бүлкәте	UTC+6
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	02, 102
ОКАТО коды	80 205 819 002
ОКТМО коды	80 605 419 106
	Картаны күрһәтергә/йәшерергә Ибрай

Был терминдың башҡа мәғәнәләре лә бар, ҡарағыҙ: Ибрай.

Ибрай (рус. Ибраево) — Башҡортостандың Ауырғазы районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 36 кеше^[1]. Почта индексы — 453486, ОКАТО коды — 80205819002.

Географик урыны

Район үҙәгенә тиклем (Талбазы): 14 км
Ауыл советы үҙәгенә тиклем (Кәбәс): 5 км
Яҡындағы тимер юл станцияһы (Аҡкүл): 23 км

Тарихы

Ибрай ауылы 1747 йылда, Меркет-Мең улусы башҡорттары менән ерҙе ҡуртымға алғанда барлыҡҡа килә. Мишәрҙәрҙең 2 ғаиләһе ошонда уҡ аҫаба башҡорттарҙан 1794 йылғы килешеү буйынса һатып алынған ерҙә йәшәгән. XIX быуат башында Ибрай ауылында Түбәнге Новгород губернаһынан хеҙмәтле татарҙар һанап кителгән. VIII ревизия буйынса мишәрҙәр барлығы 21 кеше, типтәрҙәр 40 ир-ат булған. 1859 йылда X ревизия халыҡтың артыуын асыҡлай: ике йортта мишәрҙе һәм 12 йортта 154 типтәрҙе теркәй. Игенселек, малсылыҡ, урман кәсептәре менән шөғөлләнгәндәр^[2]. Мәсет, училище булған. 1906 йылда мәсет, мәктәп, 2 бакалея кибете, мөгәзәй теркәлгән. 20‑се йылдарҙан хәҙерге исемен йөрөтә.

Этимологияһы

Ауыл Ләкәнде ауылында тыуған үҙенең нигеҙ һалыусыһы Ибрай Теребаевтың (1719—1784) исемен йөрөтә.

Халыҡ һаны

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө	Бөтә халыҡ	Ир-егеттәр	Ҡатын-ҡыҙҙар	Ир-егеттәр өлөшө (%)	Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль ( 26 ғинуар)
1920 йыл 26 август	1040
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар	825
1959 йыл 15 ғинуар	560
1970 йыл 15 ғинуар
1979 йыл 17 ғинуар
1989 йыл 12 ғинуар	328
2002 йыл 9 октябрь	283
2010 йыл 14 октябрь	36	19	17	52,8	47,2

1920 йылда 1040 кеше йәшәгән.

Милли составы

2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәтенә ярашлы, күпселек милләт - татарҙар (100 процент)^[3].

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.

1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Халыҡ һаны буйынса сығанаҡтар

Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.

1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.

Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.

1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.

Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.

1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)

Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.

1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.

Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.

1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.

Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.

1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7

1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.

Урамдары

М.Ғафури урамы (рус. М.Гафури)^[4]

Шәхестәр

Әнүәр Кәримов (1921-1961), хәрби осоусы.

Иҫкәрмәләр

↑ Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
↑ Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — С. 54. — ISBN 978-5-295-04683-4.
↑ Единый электронный справочник муниципальных районов Республики Башкортостан — Excel форматында ҡушымта(недоступная ссылка) (рус.)
↑ Госсправка сайтында урам исемдәре

Һылтанмалар

1816 йылғы ревизия материалдары(недоступная ссылка)
1818-1834 йылғы ревизия материалдары(недоступная ссылка)
Асфандияров А. З. История сел и деревень Башкортостана и сопредельных территорий 2022 йыл 12 апрель архивланған.

	Портал «Башҡортостан ауылдары»
	Башҡортостан Республикаһы Законы (№ 22-з, 16 июль, 2008 йыл.) Викикитапханала
	Проект «Башҡортостан ауылдары»

[1] Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)

[2] Асфандияров А. З. История сёл и деревень Башкортостана и сопредельных территорий. — Өфө: Китап, 2009. — С. 54. — ISBN 978-5-295-04683-4.

[справочник-3] Единый электронный справочник муниципальных районов Республики Башкортостан — Excel форматында ҡушымта(недоступная ссылка) (рус.)

[4] Госсправка сайтында урам исемдәре

[1]

[2]

[3]

[4]